آموزش: چگونه نرم‌افزارهای جاسوسی را در گوشی پیدا و حذف کنیم؟

راه هایی برای جلوگیری از نفوذ مجرمان سایبری به زندگی دیجیتال ما وجود دارد. شبکه‌های خصوصی مجازی (VPN)، رمزگذاری سرتاسری و استفاده از مرورگرهایی که فعالیت کاربر را ردیابی نمی‌کنند، همه روش‌های رایج هستند.

با این حال، گاهی اوقات تشخیص نظارت شدن توسط یک جاسوس دشوارتر است.

این راهنما به این موضوع می پردازد که نرم‌افزارهای جاسوسی و علائم هشدار دهنده چیست و چگونه می توان چنین آفتی را از دستگاه های تلفن همراه حذف کرد.

نرم‌افزارهای جاسوسی یک مشکل رایج برای کاربران اندروید هستند که معمولاً نتیجه دانلود برنامه های غیرقابل اعتماد، لینک های مشکوک، کلیک های تبلیغاتی یا حتی رها کردن گوشی هوشمند بدون مراقبت است. این نوع بدافزار می‌تواند داده‌های شما از جمله اطلاعات بانکی و رمزهای عبور را بدزدد و حتی به میکروفون یا وب‌کم دسترسی پیدا کند.

خوشبختانه، چند روش قابل اعتماد برای خلاص شدن از شر نرم‌افزارهای جاسوسی وجود دارد. بهترین راه حل، تهیه یک آنتی ویروس برای اسکن گوشی است. اما استفاده از آنتی ویروس تنها راه نیست راه‌های دیگری نیز برای خلاص شدن از شر نرم‌افزارهای جاسوسی وجود دارد.
 

نرم‌افزارهای جاسوسی در اندروید چیست؟

نرم‌افزارهای جاسوسی نوع خاصی از بدافزارها هستند که بدون اطلاع بر فعالیت های گوشی نظارت می کنند. نرم‌افزارهای جاسوسی می توانند هر دستگاهی را آلوده کنند.

در اندروید، نتیجه دانلود برنامه‌های مخرب است اما می‌تواند توسط شخص دیگری نیز نصب شود. یکی از خطرات نرم‌افزارهای جاسوسی این است که می تواند اطلاعات شخصی شما از جمله تاریخچه مرور و مکان را جمع آوری کند.

آنها می‌توانند برای سرقت اطلاعات بانکی یا رمزهای عبور استفاده شوند این جاسوس حتی می تواند صدای شما را ضبط یا به وب کم دسترسی پیدا کند.
 

چگونه بفهمیم کسی در حال جاسوسی از دستگاه هوشمند ما است؟

شناسایی نرم‌افزارهای جاسوسی فقط از طریق تغییر عملکرد دستگاه سخت خواهد بود. با این حال، علائم خاصی وجود دارد که نشان دهنده یک جاسوس افزار در تلفن شما است.

در اینجا چند چیز نشان می دهد که اندروید شما دارای نرم‌افزارهای جاسوسی است:

برنامه‌های ناشناخته در اندروید: گاهی اوقات بدافزارها می توانند بدون اطلاع یا تایید کاربر برنامه ها را روی دستگاه او نصب کنند. لیست برنامه‌های موجود در دستگاه خود را مرور کنید و مطمئن شوید که همه برنامه ها را می شناسید و خودتان آنها را دانلود کرده اید.

عملکرد پایین دستگاه: هنگامی که نرم‌افزارهای جاسوسی در پس زمینه دستگاه کار می کنند، عمر باتری گوشی و سرعت دستگاه را کاهش می دهند.

افزایش مصرف داده: به دلیل ماهیت نرم‌افزارهای جاسوسی، ممکن است متوجه افزایش مصرف داده شوید. به این دلیل که پهنای باند زیادی برای جمع آوری و ارسال داده ها استفاده می‌شود.

گرمای بیش از حد مداوم دستگاه: جاسوس افزار فرآیندها را در پس زمینه اجرا می کند، به این معنی که می تواند سیستم دستگاه شما را بیش از حد گرم کند. اگر حتی زمانی که از گوشی خود استفاده نمی کنید، پیام احتیاطی در مورد گرمای دستگاه دریافت کردید، ممکن است به دلیل فعالیت های مخرب باشد.

تبلیغات پاپ آپ خیلی زیاد یا غیرمعمول: نرم‌افزارهای جاسوسی معمولاً با ابزارهای تبلیغاتی مزاحم همراه می شوند. بنابراین اگر در اندروید خود تبلیغات عجیبی می‌بینید، بدافزار ممکن است دلیل آن باشد.

پیام های غیر معمول: هکرها باید در صورت نیاز به اطلاعات به دستگاه اندرویدی شما فرمان دهند. بنابراین اگر پیام‌های عجیب و غریبی مانند کد دریافت می‌کنید، ممکن است یک مهاجم در حال عمل باشد.

نویز در هنگام تماس: اگر به طور مداوم پژواک یا بوق می‌شنوید، ممکن است کسی مکالمه شما را ضبط کند.

چگونه نرم‌افزارهای جاسوسی را از گوشی اندروید خود حذف کنیم

شناسایی نرم‌افزارهای جاسوسی در اندروید اغلب دشوار است، زیرا همیشه به حذف برنامه های غیرقابل اعتماد خلاصه نمی‌شود. به همین دلیل است که دریافت یک ابزار حذف بدافزار با کیفیت بالا مهم است. اما مراحل دیگری نیز وجود دارد که می‌توانید برای اطمینان از وجود هیچ نشانه‌ای از تهدید در دستگاهتان انجام دهید.

در زیر دستورالعمل های گام به گام در مورد نحوه حذف نرم‌افزارهای جاسوسی به روش های مختلف را ارائه می دهیم.

۱. گوشی خود را با نرم‌افزار آنتی ویروس اسکن کنید
بهترین و سریع‌ترین راه برای حذف نرم‌افزارهای جاسوسی از اندروید، دریافت یک آنتی‌ویروس مورد تایید است. آنتی ویروس دستگاه شما را نه تنها برای جاسوس افزارها بلکه سایر فایل های مخرب نیز اسکن می کند. به علاوه، حتی در زمان کار هم از دستگاه محافظت می کند.

۲. برنامه‌های مشکوک را حذف کنید
جاسوس‌افزار می‌تواند نتیجه دانلود برنامه ناشناخته باشد. نحوه خلاص شدن از شر برنامه های آلوده در اندروید به صورت زیر است:

•  گوشی خود را مجدداً در حالت ایمن(safe mode) راه اندازی کنید. می توانید این کار را با نگه داشتن دکمه خاموش/روشن تا زمانی که پیغام Reboot to Safe mode ظاهر شود و زدن Confirm انجام دهید. هنگام راه اندازی به این حالت باید پیام حالت ایمن را در گوشه سمت چپ صفحه خود مشاهده کنید.
•  در تنظیمات، دکمه Apps  یا Apps & notifications  را پیدا کنید.
•  برنامه های موجود در لیست را مرور کنید و ببینید آیا مورد مشکوکی می بینید یا خیر. هر برنامه ای را که نیاز ندارید یا شما نصب نکرده اید را حذف نصب کنید.
•  اگر به دلیل سطح دسترسی اجازه لغو نصب برنامه ای را ندارید، باید به بخش امنیت در تنظیمات دستگاه خود بروید. روی Advanced کلیک کنید و بخش Device Administrators را پیدا کنید.
•  گزینه administrative rights for the malicious app را خاموش کنید. سایر برنامه ها را بررسی کنید و موارد مشکوک را حذف کنید. روی  Deactivate this device admin app کلیک کنید.
برگردید و برنامه مخرب را حذف نصب کنید.
•  گوشی را ریستارت کنید.

۳. سیستم عامل اندروید خود را به روز کنید
به روز رسانی سیستم عامل می تواند به دریافت پچ های امنیتی مورد نیاز برای سیستم شما کمک کند که فعالیت های نرم‌افزارهای جاسوسی را مختل کند. در اینجا نحوه نصب به روز رسانی های سیستم عامل آورده شده است:

•  تنظیمات را در گوشی خود باز کنید.
•  بر روی Software update کلیک کنید.
•  در صورت وجود هر گونه به روز رسانی، روی دانلود کلیک کنید.

۴- دستگاه خود را به حالت Factory Reset بازگردانید
اگر به نظر می رسد که هیچ چیز عمل نمی کند، تنظیم مجدد کارخانه آخرین راه حلی است که باید انجام دهید. با این کار همه برنامه‌ها، اسناد، فایل‌ها و نرم‌افزارهای جاسوسی موجود در آن‌ها از دستگاه حذف می‌شود.

به خاطر داشته باشید که این روش اطلاعات شما را پاک می کند، بنابراین باید قبل از آن از اطلاعات خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.

این مراحل را برای بازنشانی کامل کارخانه و حذف نرم‌افزارهای جاسوسی دنبال کنید:
•  به تنظیمات بروید و مسیر زیر را دنبال کنید: 
System > Advanced > Reset options
•  بسته به نسخه اندروید خود، روی  Erase all data (بازنشانی به تنظیمات کارخانه) یا  Factory data reset کلیک کنید.
•  از شما خواسته می‌شود برای این عمل تأیید کنید روی دکمه  Reset device  یا Reset phone کلیک کنید.

پس از راه اندازی مجدد، تلفن شما از شما می پرسد که آیا می خواهید از یک نسخه پشتیبان بازیابی کنید یا خیر. باید مطمئن شوید که قبل از شروع فعالیت مخرب، تهیه نسخه پشتیبان را انتخاب کرده باشید تا به طور تصادفی نرم‌افزارهای جاسوسی را به دستگاه خود بازنگردانید.
 

نرم‌افزارهای جاسوسی چگونه به تلفن شما وارد می‌شوند؟

روش‌های زیادی برای جاسوس‌افزار جهت ورود به گوشی هوشمند وجود دارد و در بیشتر موارد داشتن اطلاعات امنیتی می تواند به جلوگیری از آن کمک کند.

برنامه‌های پر از بدافزار: برنامه ها را از منابعی که قابل اعتماد نیستند دانلود نکنید. حتی برنامه‌های مخرب نیز گاهی اوقات می‌توانند قانونی به نظر برسند.

تبلیغات بد: راه دیگر ورود نرم‌افزارهای جاسوسی به دستگاه شما تبلیغات است. اگر یک تبلیغ مخرب را با یک تبلیغ قانونی اشتباه بگیرید و روی آن کلیک کنید، دستگاه خود را آلوده کرده اید.

حملات فیشینگ: مهاجمان می توانند یک ایمیل یا پیام متنی با پیوندی که حاوی محتوای مخرب از جمله نرم‌افزارهای جاسوسی است برای شما ارسال کنند. هرگز روی پیوندهایی که از منابع ناشناس می آیند کلیک نکنید.

نصب مستقیم روی دستگاه: اگر از گوشی خود مراقبت نکنید ممکن است شخص دیگری نرم‌افزار جاسوسی را روی دستگاه شما نصب کند. البته این مورد به ندرت اتفاق می افتد.
 

آیا کسی می تواند از تلفن اندرویدی شما جاسوسی کند؟

عوامل تهدید کننده یا هرکسی که بخواهد از کار شما سردربیاورد می تواند از شما جاسوسی کند. این تنها در صورتی امکان پذیر است که شخصی دستگاه شما را با نرم‌افزارهای جاسوسی آلوده کند: نرم‌افزار مخربی که برای ردیابی، نظارت و جمع آوری اطلاعات شما و دستگاه شما استفاده می شود.

یک مجرم سایبری برای دسترسی به دستگاه شما، می‌تواند نرم‌افزارهای جاسوسی را از طریق حمله فیشینگ، تبلیغات نادرست یا برنامه‌های آلوده به بدافزار نصب کند. برنامه‌های آلوده به بدافزار بیشتر برای کاربران اندروید رایج است، زیرا حتی ممکن است به طور تصادفی بدافزار از گوگل پلی بارگیری شود.

اگر علائمی از نرم‌افزارهای جاسوسی را در تلفن اندروید خود مشاهده کردید، دستگاه خود را با یک آنتی ویروس قابل اعتماد اسکن کنید.
 

نتیجه

نرم‌افزارهای جاسوسی نوع خطرناکی از بدافزار هستند زیرا می توانند برای سرقت اطلاعات خصوصی شما، از جمله جزئیات بانکی و اعتبار ورود به سیستم، یا حتی دسترسی به وب کم مورد استفاده قرار گیرند. این می تواند منجر به سرقت حساب یا پول، آسیب به دستگاه یا تجاوز به حریم خصوصی شود.

سریعترین راه برای محافظت از اندروید دریافت یک آنتی ویروس با کیفیت بالا با ویژگی های امنیتی قدرتمند است.

از طرف دیگر، می توانید نرم‌افزارهای جاسوسی را در اندروید به صورت دستی حذف کنید. این کار را می توان با حذف برنامه های مشکوک، به روز رسانی نرم‌افزار یا بازنشانی کامل کارخانه انجام داد.