آیا خوش‌بینی بیش‌ازحد می‌تواند نشانه آلزایمر باشد؟
آیا خوش‌بینی بیش‌ازحد می‌تواند نشانه آلزایمر باشد؟
این پدیده که با عنوان «سوگیری مثبت» شناخته می‌شود، غالباً در چارچوب «نظریه گزینش اجتماعی-عاطفی» به عنوان سازوکاری روانی تبیین می‌گردد که به سالمندان کمک می‌کند تا با تمرکز بر ابعاد مثبت زندگی، از سلامت روان خود محافظت نمایند.
اما به باور پژوهشگران، این سوگیری ممکن است صرفاً یک راهکار انطباقی نبوده، بلکه نشان‌دهنده آغاز تغییرات عصبی مرتبط با بیماری‌هایی نظیر آلزایمر باشد.
این مطالعه با مشارکت ۶۶۵ فرد در بازه سنی ۱۸ تا ۸۹ سال انجام شد. شرکت‌کنندگان تحت آزمون‌های تشخیص حالات هیجانی در چهره‌های تولیدشده رایانه‌ای، تصویربرداری ام.آر.آی (MRI) و نیز ارزیابی‌های شناختی و افسردگی قرار گرفتند.
یافته‌ها حاکی از آن بود که افراد مسن‌تر، در شناسایی چهره‌هایی با حالات مثبت، سریع‌تر عمل کرده و احتمال کمتری داشت که چهره‌های خنثی یا مبهم را منفی تفسیر کنند.
به اعتقاد محققان، این سوگیری به سمت مثبت‌نگری ممکن است ناشی از تغییرات مغزی ناشی از افزایش سن باشد که تأیید قطعی آن مستلزم انجام مطالعات آینده‌نگر است.
مطالعه مذکور، «سوگیری مثبت» در تفسیر حالات چهره را با کاهش حجم ماده خاکستری در نواحی هیپوکامپ و آمیگدال، که مسئول پردازش هیجانات هستند) مرتبط دانسته است.
همچنین مشخص گردید که این تمایل به تفسیر مثبت، با کاهش عملکرد شناختی همراه است، ولی ارتباطی با افسردگی ندارد. این امر، فرضیه نشان‌دهنده بودن سوگیری مثبت برای زوال عقل (و نه برآمده از خلق و خوی عاطفی) را تقویت می‌کند.
این نتایج، از پژوهش‌های پیشین نیز پشتیبانی می‌کند که حاکی از دشواری تشخیص هیجانات منفی، نظیر خشم، غم و ترس، در مراحل ابتدایی زوال عقل (مانند آلزایمر) است؛ در حالی که تشخیص هیجانات مثبت مانند شادی معمولاً با مشکل کمتری مواجه می‌شود.
شایان ذکر است که این مطالعه به روش مقطعی انجام شده و افراد را در طول زمان پیگیری ننموده است؛ بنابراین establishing یک رابطه علّی را دشوار می‌سازد. با این وجود، یافته‌های فعلی راه را برای بهره‌گیری از «توانایی تفسیر هیجانات» به عنوان ابزاری نوین در پایش زودهنگام زوال شناختی (در دورانی که مداخلات درمانی بیشترین اثرگذاری را دارند) هموار می‌سازد.
