آیا دوران یکهتازی تسلا به پایان رسیده است؟
آیا دوران یکهتازی تسلا به پایان رسیده است؟
افت فروش محصولات و فشار روز افزون برندهای چینی باعث شدهاند تسلا از دوران پرفروغ خود فاصله بگیرد.
تسلا در طی یک دهه از استارت آپی تکنولوژی به خودروسازی تولید انبوه بدل شد و میلیاردها دلار در کسبوکار انرژیهای پاک سرمایهگذاری کرد که نتیجه آن افزایش قابلتوجه ارزش در بازار بود؛ اما این خودروساز آمریکایی هماکنون در حال دستوپنجه نرم کردن با مشکلاتی همچون کاهش فروش و ظهور برندهای چینی است. همچنین وانت پیکاپ برقی سایبرتراک هم مشکلات خاص خود را برای تسلا در بر دارد.
شرکت موردبحث قیمت محصولات خود را در اکثر بازارها کاهش داده و در حال تعدیل ۱۴ هزار کارمند خود یا به عبارتی ۱۰ درصد نیروی کار جهانی خود است. این اخراج نیروها شامل مدیران ارشد و کل تیم مسئول توسعه شبکه سوپرشارژر نیز خواهد بود. با این تفاسیر، آیا مشکلات یاد شده فقط یک دستانداز کوچک در جاده پیش رو هستند یا اینکه باعث در رفتن چرخ پیشرفت این کمپانی خواهند شد؟ ایلان ماسک ژوئن ۲۰۱۲ در کارخانه کالیفرنیا به بازدیدکنندگان گفته بود:
همهچیز به شکستن طلسم مربوط است. دنیا دچار توهمی شده است که خودروهای برقی نمیتوانند به خوبی محصولات بنزینی باشند.
ماسک این سخنان را در مراسم عرضه تسلا مدل S جدید گفت، خودرویی که تأکید داشت توهم یاد شده را در هم میشکند. البته که قول ماسک عملی شد. در آن زمان خودروهای برقی به خاطر کند بودن و شعاع حرکتی بسیار محدود و زیرساختهای شارژ ضعیف شناخته میشدند و اگرچه محصولات جدیدتری همچون نیسان لیف توانستند خودی نشان دهند اما برقیها میبایست تأثیر وسیعتری روی بازار میگذاشتند. مدل S خودرویی قدرتمند بود و پرفورمنس یک محصول اسپرت را با قیمت ۵۷ هزار دلار در نسخه پایه ارائه میکرد. این خودرو شعاع حرکتی ۴۲۵ کیلومتری داشت و توانست سروصدای زیادی ایجاد کند.
تسلا از آن زمان تاکنون ۴ محصول دیگر یعنی شاسی بلندهای مدل X و Y، سدان مدل ۳ و وانت سایبرتراک را تولید کرده است. این برند هماکنون کارخانههای بزرگی در شانگهای و برلین دارد و کارخانههای قبلی آن در آمریکا نیز با تمام قوا مشغول تولید خودرو هستند. آمریکاییها سال قبل ۱.۸ میلیون خودرو به دست مشتریان رساندهاند و بنابراین خودروسازی تولید انبوه به شمار میروند؛ اما بنا به گفته پروفسور پیتر ولز مدیر مرکز دانشگاه کاردیف برای تحقیقات صنعت خودرو، همین موارد بخشی از مشکل تسلا هستند. او میگوید:
زمانی که تسلا اولین بار پدیدار شد محصولی جدید و جذاب و مدیرعاملی کاریزماتیک داشت و واقعاً پیشتاز محسوب میشد.
اما این کمپانی هماکنون کارآفرین و ساختارشکن تازهنفس بازار نیست بلکه بهطور فزاینده با چالشهایی مشابه سایر خودروسازان بزرگ روبرو میشود و یکی از این چالشها ظهور رقبای جدید است. بنا به گفته پروفسور ولز، شرکتهای دیگر همچون نیو چین سبد محصولات جذابتری دارند و برند بی وای دی نیز عملکرد خوب را با قیمت پایینتر ارائه میکند. پروفسور ولز خاطرنشان میسازد:
اساساً شرکتهای دیگر به تسلا رسیدهاند.
بیشک میزان رقابت موجود در صنعت خودرو بیش از حد است. پس از رسوایی دیزل گیت فولکسواگن در سال ۲۰۱۵، این خودروساز آلمانی سرمایه زیادی را به تولید خودروهای برقی اختصاص داد و دولتهای سراسر جهان نیز به دنبال منع تولید خودروهای درونسوز جدید بودهاند. مشتریانی که به دنبال خودروهای برقی با شعاع حرکتی و پرفورمنس مناسب هستند نیز با گزینههای زیادی مواجه شدهاند. مقامات چینی نیز توسعه خودروهای برقی را فرصت مناسبی برای کسب سهم قابلتوجه از بازار جهانی میدانند. نتیجه این موضوع نیز رشد سریع برندهایی همچون بی وای دی است که با سبقت از تسلا به بزرگترین تولید کننده خودروهای برقی دنیا تبدیل شده است.
در همین اثنا و با تثبیت بازار خودروهای برقی، در بسیاری از کشورها مشوقهای مربوط به خرید این محصولات یا متوقف شده و یا کاهش یافته است. این امر یکی از چندین دلیل کاهش رشد فروش خودروهای برقی در سالهای اخیر به شمار میرود و به همین علت است که خودروسازان مجبور به کاهش قیمت محصولاتشان شدهاند. ماتیاس اشمیت تحلیلگر مستقل دنیای خودرو اظهار میدارد این موضوع قطعاً روی تسلا تأثیرگذار بوده است:
وزرای اقتصاد و دارایی که قبلاً از ارائه مشوقهای جذاب برای خرید خودروهای برقی که عمدتاً توسط تسلا عرضه میشد خوشحال بودند هماکنون کیف پولهای خود را محکم بستهاند.
یکی از کشورهایی که چنین تأثیری را نشان میدهد آلمان است. طرح مشوق خرید خودروهای برقی در این کشور اروپایی باعث میشد قیمت خرید محصولات موردبحث چند هزار یورو کاهش یابد هرچند این برنامه در ماه دسامبر به پایان رسید و باید گفت میزان فروش خودروهای برقی آلمان در سهماهه اول امسال افت شدیدی داشته و تسلا نیز کاهش فروش ۳۶ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کرده است. سؤال این است که آیا تسلا خواهد توانست این روند را تغییر دهد یا خیر. ایلان ماسک سکاندار این برند ظاهراً به دنبال فرمانروایی در زمینه تکنولوژی خودران است و روی روبوتاکسیها سرمایهگذاری میکند.
این مدیر ارشد خودرویی از مدتها پیش درباره تکنولوژی خودران صحبت کرده است. برای مثال ماسک در سال ۲۰۱۹ قول داد در عرض یک سال میلیونها تسلا با قابلیت عملکرد به عنوان روبوتاکسی را تولید کند؛ اما واقعیت بسیار متفاوت است. پکیج خودران کامل تسلا بسیار جنجالی ظاهر شده و همچنان از راننده میخواهد به جاده توجه کند؛ اما تکنولوژی خودران با هویت تسلا به عنوان برندی تکنولوژی بیشتر هماهنگی دارد تا به عنوان یک خودروساز سنتی. البته منتقدان اعتقاد دارند تمرکز روی این موضوع یک ترفند برای بیتوجهی به مشکلات دیگر است. در همین حین تسلا قیمت محصولاتش را به منظور افزایش فروش کاهش داده و هزینههای تولید را نیز برای بهبود حاشیه سود خود کمتر میکند. شاید رقبای زیادی همین رویه را در پیش گیرند.
مجله خبری gsxr