از موبایل تا نجات جان انسان‌ها؛ چگونه گوگل به یاری علم لرزه‌شناسی آمد

گوگل بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ با استفاده از حسگرهای حرکتی در بیش از دو میلیارد گوشی اندرویدی، یک شبکه جهانی هشدار زلزله ایجاد کرده که در ۹۸ کشور فعال بوده و موفق به شناسایی بیش از ۱۱ هزار زلزله شده است.

به گزارش gsxr و به نقل از تک‌اسپات، این سامانه که Google Android Earthquake Alerts نام دارد، بدون نیاز به تجهیزات لرزه‌نگاری گران‌قیمت، از داده‌های حرکتی گوشی‌ها بهره می‌برد و با تحلیل آنها، هشدارهایی دقیق و سریع برای کاربران ارسال می‌کند.

این سیستم برخلاف سامانه‌های سنتی لرزه‌نگاری که متکی بر ابزارهای خاص هستند، از تعداد بالای گوشی‌ها برای شناسایی الگوهای لرزش استفاده می‌کند. الگوریتم‌های توسعه‌یافته توسط گوگل، داده‌های پراکنده را با توجه به تفاوت‌های زمین‌شناسی، مصالح ساختمانی و ویژگی‌های سخت‌افزاری تلفن‌ها تحلیل کرده و حتی لرزش‌های خفیف را نیز تشخیص می‌دهند.

گزارش عملکرد این پروژه، که برای نخستین بار در نشریه Science منتشر شده، نشان می‌دهد تعداد دریافت‌کنندگان هشدار طی سه سال ده برابر شده است. با این حال، محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. به‌ویژه در زلزله‌های شدید، مانند زمین‌لرزه‌های ویرانگر ترکیه در فوریه ۲۰۲۳، که سیستم شدت زلزله را دست‌کم گرفت و هشدارهای کافی ارسال نکرد. گوگل اعلام کرده که با به‌روزرسانی الگوریتم‌ها، اگر این زلزله امروز رخ می‌داد، هشدارها دقیق‌تر و گسترده‌تر می‌بودند.
 

هارولد توبین، لرزه‌شناس دانشگاه واشینگتن، شفافیت عملکرد این سیستم را برای استفاده نهادهای دولتی ضروری می‌داند. در حالی که گوگل مدعی شفاف بودن است، الگوریتم‌های اختصاصی و ملاحظات حریم خصوصی، مانع بررسی‌های علمی کامل شده‌اند.

آلن هاسکر از مؤسسه فناوری کالیفرنیا نیز با تحسین این پروژه تأکید دارد که دسترسی علمی مستقل به داده‌ها و الگوریتم‌ها می‌تواند اعتماد عمومی را تقویت کند. گوگل نیز این سامانه را مکمل سیستم‌های هشدار دولتی می‌داند، نه جایگزینی برای آنها.