بررسی گیگابایت B660 Aorus Master

همان‌طور که احتمالاً می‌دانید، اکثر مادربردهای سری ۶۰۰ اینتل بر مبنای پلتفرم Z690 طراحی و عرضه می‌شوند. در سمت مقابل محصولی مانند B660 Aorus Master گیگابایت همان‌گونه که از نام آن پیداست، از پلتفرم B660 بهره می‌گیرد.

گیگابایت این مادربردها را در دو نسخه DDR4 و DDR5 روانه بازار می‌کند که غیر از این مورد، تفاوت فاحشی ندارند. گیگابایت در طراحی این محصول از ۳ اسلات PCIe استفاده کرده که یکی از آن‌ها متعلق به نسل ۴ از نوع x16 و دو عدد دیگر به ترتیب متعلق به نسل ۳ از نوع x4 و x1 هستند.

همچنین در سمت چپ هیت سینک مادربرد ۲ عدد اسلات جانبی M.2 هم به چشم می‌خورد که یکی نسل ۴ و دیگری نسل ۳ است. نگران SATA هستید؟ نگران نباشید، گیگابایت ۴ عدد رابط SATA با نرخ تبادل ۶ گیگابیت بر ثانیه را فراهم آورده است.

در بخش صدا از یک انکودر Realtek ALC1220 استفاده شده که تقریباً با تمام هدفون‌های بازار سازگاری دارد. قسمت شبکه شامل تراشه اینتل i225v 2.5Gbe و وای فای AX201 WiFi 5 است. پیش از آن که از این بخش خارج شویم، باید به پشتیبانی از بلوتوث ۵.۲ نیز اشاره کنیم.

در نسخه DDR5 این مادربرد چهار اسلات حافظه وجود دارد که از ماژول‌های 6000(O.C.) / 5800(O.C.) / 5600(O.C.) 5400(O.C.) / 5200(O.C.) /4800/4000 MHz پشتیبانی می‌کنند. در مجموع شما می‌توانید ۱۲۸ گیگابایت رم روی این مادربرد گیگابایت سوار کنید.

شاید بتوان گفت بزرگ‌ترین ویژگی B660 Aorus Master، پشتیبانی از پردازنده‌های نسل دوازدهم اینتل Alder Lake است که با سوکت‌های LGA1700 سازگار هستند؛ سوکت‌هایی که در این مادربرد به چشم می‌خورند.

مشخصات فنی

سوکت	LGA1700
تراشه	B660
فرم فاکتور	ATX
ولتاژ	۱۸ فاز (16 55A SPS MOSFETs for Vcore)
درگاه‌های ویدیو	(1) HDMI (v2.1)
	(1) DisplayPort (v1.2)
درگاه‌های USB	(1) USB v3.2 Gen 2×2, Type-C (20 Gbps)
	(5) USB v3.2 Gen 1 (5 Gbps)
	(4) USB v2.0 (480 Mbps)
جک‌های نتورک	(1) 2.5 GbE
جک‌های صدا	(5) Analog + SPDIF
درگاه‌های لگاسی	✗
سایر درگاه‌ها	✗
PCIe x16	(2) v4.0 (x16, x4)
PCIe x8	✗
PCIe x4	✗
PCIe x1	(1) v3.0 (x1)
CrossFire/SLI	پشتیبانی از AMD Quad and 2-Way Crossfire
درگاه‌های DIMM	(2) DDR4 5333+(OC), 128GB Capacity
درگاه‌های M.2	(2) PCIe 4.0 x4 (64 Gbps), PCIe (up to 110mm)
	(1) PCIe 3.0 x4 (32 Gbps), PCIe (up to 110mm)
درگاه‌های U.2	✗
درگاه‌های SATA	(4) SATA3 6 Gbps (Supports RAID 0/1/5/10)
هدرهای USB	(1) USB v3.2 Gen 2, Type-C (10 Gbps)
	(1) USB v3.2 Gen 1 (5 Gbps)
	(2) USB v2.0 (480 Mbps)
هدرهای فن	(8) 4-Pin (CPU, Water Cooling CPU, System)
هدرهای RGB	(2) aRGB (3-pin)
	(2) RGB (4-pin)
پنل دیاگ	4-LED Debug (CPU/Boot/VGA/RAM)
دکمه‌ها	ریست و QFlash
کنترلرهای SATA	✗
کنترلرهای اترنت	اینتل I225-V (2.5 Gbps)
وای فای / بلوتوث	Intel AX201 Wi-Fi 6 (2×2 ax, MU-MIMO, 2.4/5/6 GHz, 160 MHz, BT 5.2)
کنترلرهای USB	Realtek RTS5411
کدک HD صدا	Realtek ALC1220-VB
DDL/DTS	✗ / ✗

سخت‌افزار

خیلی سریع می‌توان بسته‌بندی و طراحی چشم‌نواز و همیشگی محصولات گیگابایت مخصوصاً سری Aorus را روی جلد این مادربرد هم مشاهده کرد و تشخیص داد. استفاده از نارنجی به عنوان رنگ اصلی و مشکی به عنوان رنگ پس‌زمینه، شکوه خاصی را القا می‌کند و گفتنی است که این طراحی در خود B660 Aorus Master هم بازتاب پیدا می‌کند.

مشخصات، پردازنده‌های سازگار، تراشه‌ها و رم‌های سازگار همه در گوشه و کنار جعبه حک شده‌اند که شما می‌توانید همه آن‌ها را بدون نیاز به مرجع دیگری،‌ از قسمت بالا مشاهده کنید. درون جعبه کابل‌های SATA، آنتن وای فای و دفترچه راهنمای کاربر قرار گرفته‌اند.

همه اعضای خانواده ۶۰۰ طراحی ظاهری یکسانی دارند و این چیز جدیدی نیست. چند خط پیش به آن اشاره کردیم و تنها کافی است اندکی با محصولات گیگابایت آشنایی داشته باشید تا به سادگی از روی تصاویر همین صفحه، متوجه این موضوع بشوید. همه مادربردهای گیگابایت از یک ورقه بزرگی فلزی برای پوشاندن VRMها، تراشه و درگاه‌های m.2 استفاده می‌کنند.

نورپردازی RGB در بخش پشتی قسمت ورودی و خروجی مادربرد و هیت سینک تراشه به چشم می‌خورد. از طرفی هیچ سپر حرارتی در پشت مادربرد تعبیه نشده است.

بخش ورودی و خروجی پشتی (I/O) از بالا به پایین به ترتیب مجهز به ۴ عدد درگاه USB 2.0، آنتن وای فای، درگاه‌های نمایشگر از جمله HDMI، یک عدد درگاه USB 3.2 نسل دوم،‌ ۴ عدد درگاه USB 3.2 نسل اول با قابلیت انتقال نرخ ۵ گیگابیت بر ثانیه و نهایتاً خروجی‌ صدای اترنت با قابلیت انتقال ۱ گیگابیت بر ثانیه است.

نرم‌افزار

BIOS این مادربرد تا حد زیادی به استثنای ویژگی‌های کمتر اورکلاک با Z690 Xtreme و Master یکسان است. در مجموع دو حالت به نام Ease Mode و Advanced Mode در دسترس قرار دارد که می‌توانید در حالت اول تمام اطلاعات مربوط به پردازنده و رم، فرکانس و دما به کاربر نمایش داده می‌شود.

Advanced Mode جایی است که شما می‌توانید ابزار مورد نیاز برای تغییر کارکرد پردازنده و حافظه را پیدا کرده و به این ترتیب، ولتاژ و سایر موارد را به گونه‌ای تنظیم کنید که تمایل دارید. سری Aorus در منو IO Ports گزینه‌های اضافی را هم در اختیار کاربران قرار داده است که از جمله آن‌ها می‌توانیم به امکان غیرفعال کردن IGP و پیکربندی کنترل‌های LAN، تاندربولت و حافظه اشاره کنیم.

RGB Fusion به عنوان نرم‌افزار مستقیم نورپردازی اجازه می‌دهد که این بخش را شخصی‌سازی کنید. همان‌طور که گفتیم مادربرد B660 Aorus Master از نورپردازی RGB در بخش‌های به‌خصوصی از بدنه بهره می‌برد. جالب بدانید که حتی می‌توان نورپردازی سایر دستگاه‌های سازگار را هم از طریق همین نرم‌افزار شخصی‌سازی کرد.

بنچمارک و عملکرد

عملکرد مادربرد فارغ از تمام مواردی که تاکنون به آن‌ها اشاره کردیم، بدون شک مهم‌ترین چیزی است که می‌توانیم درباره آن صحبت کنیم. همانند سایر بررسی‌ها و رویه رایج انجام آن‌ها، بنچمارک‌ها بهترین ابزار برای بیرون کشیدن قدرت هر سخت‌افزاری هستند.

خوشبختانه بنچمارک‌ها در نمایان کردن پتانسیل مادربردها هم باثبات عمل می‌کنند و برای نمایش عملکرد، گزینه مناسبی هستند. به این‌منظور اکثراً از بنچمارک‌های Cinebench، PCMark 10، 3DMark و CrossMark استفاده می‌شود که ما نیز در این‌جا به آمار به دست آمده از طریق آن‌ها رجوع می‌کنیم.

توجه کنید که بنچمارک‌ها مربوط به نسخه DDR4 این مادربرد هستند. تمام بنچمارک‌هایی که در ادامه مشاهده می‌کنید، روی یک رایانه شخصی با مشخصات زیر حاصل شده‌اند:

• پردازنده: اینتل Core i9 12900K
• رم: کینگستون Fury DDR5 6000MHz 16GB CL40
• حافظه: Sabrent Rocket 4 Plus 1TB
• منبع تغذیه: ایسوس Thor 1200W
• سیستم عامل: مایکروسافت ویندوز ۱۱

بنچمارک Cinebench و AIDA 64

در بنچمارک Cinebench یک تست تک هسته‌ای و یک تست چند رشته‌ای انجام می‌شود که در ادامه ما هر دو نتیجه را لحاظ کرده‌ایم. AIDA نیز اخیراً به نسخه ۶.۶ به‌روزرسانی شده تا در هر دو بخش AES و SHA3 برای بررسی پردازنده‌های Alder Lake اینتل بهتر عمل کند.

بنچمارک‌های PCMark10، 3DMark و CrossMark

در این بخش ابتدا به UL Procyon Suite ارجاع می‌دهیم که برای انجام بنچمارک از اپلیکیشن‌های مایکروسافت آفیس استفاده می‌کند تا کارایی اداری مادربرد را آزمایش کند. بنچمارک Photo Editing که در ادامه می‌بینید، از ادوبی لایت روم برای ورود، پردازش و تصاویری منتخب برای سنجش عملکرد مادربرد مورد نظر استفاده می‌کند.

در بخش دوم همین تست چندین فرایند ویرایش و افکت‌گذاری این‌بار توسط ادوبی فوتوشاپ انجام می‌شود. در بخش Video Editing از ادوبی پریمیر پرو برای استخراج فایل‌های پروژه به فرمت‌های رایج استفاده شده است. امتیاز بنچمارک در نهایت مبتنی بر زمانی است که استخراج طول می‌کشد.

بنچمارک حافظه 3DMark

بنچمارک حافظه 3DMark SSD Gaming بدون اغراق رقابتی‌ترین تست حافظه‌ای تلقی می‌شود که تاکنون در دنیای رایانه‌های شخصی قدم گذاشته است. این تست شباهت زیادی به عملکرد واقعی بازی‌ها روی حافظه (زمان بارگذاری) دارد و از این‌رو نیاز نیست تمام عناوین را به شکل مجزا بررسی کرد.

به عبارت دیگر 3DMark SSD Gaming عوامل زیر را ارزیابی کرده و یک نمره به محصول مورد نظر اختصاص می‌دهد:

• بارگذاری Battlefild V از زمان اجرا تا منوی اصلی
• بارگذاری Call of Duty Black Ops 4 از زمان اجرا تا منوی اصلی
• بارگذاری Overwatch از زمان اجرا تا منوی اصلی
• ضبط گیم‌پلی 1080p با نرخ فریم ۶۰ به وسیله OBS حین تجربه Overwatch
• نصب The Outer Worlds از لانچر اپیک گیمز
• ذخیره کردن پیشرفت‌های بازیکن در The Outer Worlds
• کپی کردن پوشه استیم Counter-Strike Global Offensive از یک حافظه SSD خارجی به درایو سیستم

جمع‌بندی

حتی با نگاهی گذرا به قیمت و سپس بنچمارک و عملکرد B660 Aorus Master، جادوی گیگابایت آشکار می‌شود. ما به مادربردی خیره شده‌ایم که با قیمت پایه حدود ۲۰۰ دلار با پردازنده‌های نسل دوازدهم اینتل سازگار است و همچنین اجازه می‌دهد کاربران از ۴ ماژول رم DDR5 استفاده کنند.

گیگابایت، B660 Aorus Master را با گستره عظیمی از درگاه‌های ورودی و خروجی به دست کاربرانش می‌رساند که جای تحسین دارد. وجود USB 3.2 نسل دوم و تاندربولت‌ با سه نسل مختلف، در محصولات چندانی به چشم نمی‌خورد. به همین شکل در بخش شبکه هم جای شکایتی باقی نمی‌ماند و انکودر صوتی اینتل هم فراتر از انتظار ظاهر می شود.

اگر به دنبال استفاده از پردازنده‌های نسل دوازدهم اینتل و آخرین فناوری‌های موجود هستید، اگر حتی B660 Aorus Master را بهترین گزینه موجود از نظر تناسب بین قیمت و کارایی در نظر نگیریم، مسلماً یکی از بهترین‌ها خواهد بود.