برنامۀ 1 تریلیون دلاری عربستان برای شهر آینه‌ای و شباهت آن به طرح مفهومی یک بازی ویدیویی

بزرگ‌ترین صادرکنندۀ نفت در جهان، قصد دارد یک «شهر پاک» تریلیون دلاری شبیه بازی‌های آینده‌گرایانه بسازد، اما گویا اجرایی شدن این ایده چندان هم مفید نیست.

پروژۀ طولانی مدت Neom، با هدف ساخت یک ابرشهر علمی‌تخیلی روی دریای سرخ، پس از سکوتی قابل توجه حالا با وبسایتی تحول یافته و فعال شدن حساب کاربری توییتر، دوباره تبلیغات و بازاریابی خود را آغاز کرده است. اخیراً صفحۀ Neom در رسانه‌های اجتماعی، تصاویر و ویدیوهای مفهومی متعددی از «خط» (The Line)، یک شهر عمودی خوابیده با عرض 200 متر و طول 170 کیلومتر، به اشتراک گذاشته که قرار است خود بخشی از یک پروژۀ عظیم‌ باشد.

نتایج ترسیم شده شبیه به یک بازی ویدیویی علمی‌تخیلی مانند Destiny یا سیتادل از Mass Effect هستند. نورهای نئونی و رویکرد مینیمال حول طراحی ساختمان‌ها بسیار جذاب به نظر می‌رسد و تا حدودی بخش‌های ثروتمند شانگهای در Deus Ex: Human Revolution را نیز تداعی می‌کند.

چالش‌ها و نکات منفی حول این پروژه

اما این پروژه پیچیدگی‌ها و موانع زیادی را پیش‌روی خود دارد. آیا به صورت شهودی، ساختن ابرشهری به طول بیش از 150 کیلومتر در وسط یک بیابان که شامل 9 میلیون انسان می‌شود، منطقی است؟ سیستم حمل و نقل مردم چگونه کار می‌کند و به چه شکل قرار است طبق وعده‌ها، ظرف 20 دقیقه مردم را از ابتدای شهر به انتهای آن انتقال دهد؟ از سوی دیگر، شهر آینه‌ای که کلیت پروژه را به نمایش می‌گذارد و The Line بخشی از آن محسوب می‌شود، چگونه با موانع دست و پنجه نرم خواهد کرد؟ به طور مثال، آسمان‌خراش‌های شیشه‌ای خطری بزرگ برای پرنده‌ها به حساب می‌آیند و یک شهر که به طور کامل شیشه‌ای است، به طور حتم نسل پرنده‌ها در منطقه را منقرض خواهد کرد. از سوی دیگر، پاک نگه داشتن چنین شهری طاقت‌فرسا خوهد بود.

نژاد بشر با ساختمان‌های عجیب در میان یک بیابان غریبه نیست، اما احتمالاً این پروژه سوددهی بلند مدت نخواهد داشت و یا با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهد شد. لاس وگاس یک شهر عجیب بیابانی دیگر است که رویکردهای تازه و آینده‌نگرانه‌ای حول حفاظت و نگهداری منابع آبی دارد، اما حجم منبع اصلی آب آن، دریاچۀ Mead، به شکل گسترده و همه‌جانبه‌ای کاهش پیدا کرده است. کاهش سطح منابع آبی لاس وگاس به حدی بوده که باعث شده است شاهد پدیدار شدن اجساد افرادی باشیم که هدف مافیای وگاس بوده‌اند. تغییرات شدید آب و هوایی که پیش‌بینی را چالش‌برانگیز می‌کند و وضعیت آب و هوایی بدتر در بیابان عربستان، ایدۀ ساخت یک ابرشهر آینده‌نگرانه را هوشمندانه جلوه نمی‌دهد.

پروژۀ Neom وعدۀ یک «محیط بدون اتومبیل» با «سیستم حمل و نقل 100 درصد پایدار» را می‌دهد، اما آیا این موضوع کربن به وجود آمده از طریق ساخت یک ابرشهر در میان بیابان را خنثی می‌کند؟ بماند که عربستان سعودی در حال حاضر با تولید نفت و سودآوری از آن، تهدید بزرگی برای تغییرات آب و هوایی محسوب می‌شود.

بشریت همواره به دنبال راه‌حل‌های خلاقانه و مفید برای مبارزه با مشکل تغییرات آب و هوا بوده، اما پروژه‌ای مانند Neom بیشتر یادآور تکنولوژی‌های بی‌مصرف با وعده‌های توخالی 10 سال اخیر است؛ از همگانی شدن اتومبیل‌های خودران که همیشه تا 5 سال دیگر اجرایی خواهد شد گرفته تا ربات‌های پهباد که بسته‌های شما را انتقال می‌دهند و حالا ابرشهری آینه‌ای که قرار است در میان یک بیابان ساخته شود.