در صورت سقوط توییتر سرنوشت تسلا چه خواهد بود؟

یکی از جنجالی‌ترین و خبرسازترین تصمیمات چند سال اخیر ایلان ماسک مدیرعامل تسلا خرید شبکه اجتماعی توییتر بود. حالا تحلیل‌های مختلفی درباره آینده تسلا و توییتر و ارتباط این دو منتشر می‌شود ما نیز می‌خواهیم یکی از جامع‌ترین آن‌ها را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم.

صرف‌نظر از تفکرات شما درباره توییتر، تماشای اینکه ایلان ماسک به طرز ناشیانه‌ای تلاش می‌کند این شبکه اجتماعی را نجات دهد کار سختی خواهد بود. توییتر اگرچه قبل از خریداری شدن توسط ماسک در حالت کاملاً ایده آل قرار نداشت اما از نظر مالی دغدغه زیادی را تجربه نمی‌کرد. درآمد این شرکت پایدار و رو به رشد بود و تیم مدیریتی نیز به دنبال راه‌هایی برای افزایش فروش می‌گشت و در کل وضعیتی عادی داشت.

این وضعیت یک‌شبه با و با ورود ایلان ماسک به توییتر تغییر کرد. او اکثر مدیران ارشد توییتر را اخراج کرد و پس از اولتیماتوم جدی ماسک بود که اکثر کارمندان و پیمانکاران این شبکه اجتماعی نیز راه خروج از شرکت را در پیش گرفتند. تیم مدیریتی توییتر هنوز هم در حال تقلا برای حفظ شاکله اصلی این شرکت بوده و بدتر آنکه برخی از شرکت‌های سفارش دهنده تبلیغ به توییتر در حال ترک این شبکه اجتماعی هستند و تعداد آن‌ها نیز هر روز بیشتر می‌شود. از طرف دیگر ایده‌های ماسک برای افزایش درآمد نیز قبلاً با واکنش‌هایی روبرو شده است؛ و تمامی این مشکلات تجاری پس از تصمیم ماسک برای خرید توییتر به وجود آمده‌اند.

ما چگونگی ورود و خروج کمپانی‌های مشهور به بحران را در بیش از ۲۰ سال گذشته مطالعه کرده‌ایم و هرگز ندیده‌ایم که تیم مدیریتی یک شرکت بتواند به اندازه‌ای که ماسک توییتر را دچار بحران کرده شرکت خود را از بین ببرند. به همین خاطر سؤال مهمی پیش می‌آید: ماسک چگونه خرید جدید خود را حفظ می‌کند؟ با توجه به سابقه ماسک حدس می‌زنیم یک گزینه احتمالی و دردسرساز برای او وجود داشته باشد: حمله به تسلا! اما جذب سرمایه از تسلا که تنها کمپانی سودده ماسک است باید باعث نگرانی سرمایه‌گذاران تسلا شود؛ و با توجه به وسواس او درباره توییتر، سرمایه‌گذاران شاید بپرسند ایلان ماسک برای حفظ توییتر از راه هزینه کردن تسلا تا کجا پیش خواهد رفت؟

ماسک سرمایه خرید توییتر را اساساً با فروش بخش اعظم سهام خود در تسلا و دریافت وام‌های کلان جمع‌آوری کرد. این استراتژی باعث شده توییتر سرمایه نقدی چندانی نداشته باشد. این شبکه اجتماعی از ۴۲ میلیارد دلار حاصل از معامله با ماسک برای بازخرید سهام استفاده کرد و هرچه از ۶ میلیارد دلار سرمایه نقدی وجود داشت در پایان ماه ژوئن برای ۵.۲۹ میلیارد دلار اوراق قرضه مورد استفاده قرار گرفت. به این موارد باید ۱۳ میلیارد دلار قرض جدید و حدود ۱.۲۹ میلیارد دلار هزینه‌های بهره سالانه را نیز اضافه کنیم که باعث می‌شوند توییتر در وضعیت قرمز قرار گیرد.

بین پرداخت دستمزد هزاران کارمند اخراج شده و استخدام افراد جدید و همچنین افزایش هزینه‌های ناشی از اقدامات ماسک، توییتر احتمالاً برای مدتی پول نقد قابل‌توجهی را مصرف خواهد کرد چراکه سعی در بازگرداندن اوضاع به حالت عادی خواهد داشت و درعین‌حال تلاش خواهد کرد از خروج شرکت‌های سفارش دهنده تبلیغ نیز جلوگیری کند. متأسفانه ماسک پل‌های پشت سر خود با شرکت‌های همکارش را خراب کرده و برای مثال احتمال اعطای تسهیلات او برای تأمین سرمایه بیشتر توییتر پایین خواهد بود. بانک‌ها قبلاً با ضرر بیش از ۵۰۰ میلیون دلاری در ارائه تسهیلات مواجه شده‌اند. البته ماسک می‌تواند بازهم سهام خود در تسلا را برای تأمین سرمایه توییتر بفروشد. او اخیراً بخش دیگری از سهام خود به ارزش ۴ میلیارد دلار را فروخت و ادعا کرد این کار برای کمک به حفظ توییتر بوده است. همین تغییر و تحولات باعث می‌شوند ماسک گزینه‌های محدودتر برای حفظ سرمایه در گردش توییتر داشته باشد. با توجه به سابقه قبلی ماسک شانس زیادی وجود دارد که او به تسلا یعنی ثروتمندترین کمپانی خود نگاهی داشته باشد.

این کار الگوی قدیمی ماسک را تکرار خواهد کرد. او قبلاً از چندین شرکت خود برای پشتیبانی از کسب‌وکارهای جدید استفاده کرده است. زمانی که تسلا در سال ۲۰۰۹ با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کرد ماسک ۲۰ میلیون دلار را از شرکت اسپیس ایکس برای حفظ تسلا قرض گرفت. سولارسیتی که کمپانی تولید کننده پانل‌های خورشیدی است توسط دو پسرعموی ماسک تأسیس شد و شرکت‌های ماسک نیز پشتیبانی قابل‌توجهی از آن به عمل آوردند. البته در سال ۲۰۱۶ بود که ماسک این کمپانی را به‌صورت کامل خریداری کرد و حدود ۳ میلیارد دلار بدهی آن را تقبل نمود. تا به امروز شرکت‌های مختلف ایلان ماسک به‌صورت روتین از یکدیگر حمایت کرده‌اند. در واقع همه در یک خانواده قرار دارند، خانواده‌ای که ماسک به‌صورت کامل آن‌ها را کنترل می‌کند.

و همان‌طور که گفتیم شاید ماسک بخواهد اقدام مشابهی را با توییتر انجام دهد. او قبلاً ایده برنامه همگانی X را مطرح کرده و گفته آن را ترکیبی از شبکه اجتماعی، پرداخت ها، اخبار، سفارش غذا و… خواهد ساخت. او همچنین هلدینگ X را ساخته که برای خرید توییتر بکار گرفت و شاید از آن برای کنترل شرکت‌های گوناگون خود استفاده کند؛ بنابراین احتمال دارد تسلا را برای سرمایه‌گذاری در توییتر خرج کند تا بتواند به سرمایه چندین میلیارد دلاری دست پیدا کند. اگر این اتفاق رخ دهد سرمایه‌گذاران تسلا شاید بدانند چقدر از توییتر حمایت می‌کنند. برخلاف معامله سال ۲۰۱۶ و خرید سولارسیتی که با شفافیت معقولی انجام شد، تسلا کارخانه خود در شانگهای را با شفافیت بسیار کمی تأسیس کرد. به خاطر این آرایش بود که سرمایه‌گذاران تسلا تنها اندکی از اطلاعات اصلی را کسب کردند.

از طرفی باید دانست سهم بازاری حدود ۶۰۰ میلیارد دلاری تسلا هنوز دو تا سه برابر ارزش بزرگ‌ترین رقبای خود است و این در حالی رخ داده که تسلا تنها ۲ تا ۳ درصد فروش جهانی را در اختیار دارد. البته با کم‌رنگ‌تر شدن تسلط بی‌چون‌وچرای تسلا در بازار خودروهای برقی و هجوم رقبا با انبوه خودروهای جدید به بازار، واضح است که این شرکت می‌تواند بیش‌ازپیش قافیه را واگذار کند. فروش سهام این شرکت توسط ماسک نیز بر فشارها افزوده و نگرانی‌هایی نیز درباره عدم توجه کافی او به تسلا وجود دارد. سهام تسلا در سال جاری بیش از ۵۰ درصد افت کرده و ارزش بازاری آن نیز کاهش یافته است. به زودی خواهیم دانست که آیا شرایط مالی مناسب تسلا در وضعیت کنونی با وخامت اوضاع سهام این شرکت تغییر خواهد کرد یا خیر. حفظ توییتر به زودی باعث از بین رفتن تسلا نخواهد شد و شاید توییتر نیز تا زمانی که این اتفاق رخ ندهد حفظ نشود اما ماسک در حال استفاده از ظرفیت تسلا برای روبرو شدن با سخت‌ترین چالش‌های پیش روی خود است.