لاستیک یخ شکن چیست؟ معرفی انواع و مقایسه با زنجیرچرخ

آیا استفاده از لاستیک یخ‌شکن منطقی‌تر و بهتر از زنجیر چرخ است؟

ایران کشوری چهارفصل محسوب می‌شود پس تقریبا اکثر مردم آن آب‌وهوای برفی را در منطقه خود یا مسافرت تجربه کرده‌اند. برف و یخ که در زمستان مانند پارچه‌ای بر تن مسیرهای خیابانی و جاده‌ها می‌نشیند، مشکلی اساسی در فرمان‌پذیری بسیاری از خودرو ایجاد کرده رانندگی را دشوار می‌کند.

راه‌حل بیشتر مردم در چنین شرایطی رانندگی آرام‌تر یا استفاده از زنجیر چرخ است اما حقیقت آنکه راه دیگری هم وجود دارد: استفاده از لاستیک‌های یخ‌شکن. لاستیک یا تایر یخ‌شکن که با نام لاستیک زمستانی یا لاستیک برفی نیز شناخته می‌شود، برای استفاده در مسیرهای با اصطکاک کمتر یا خیابان‌های یخ‌زده و برفی است.

لاستیک یخ شکن یا زمستانی چیست؟

لاستیک یخ‌شکن نوعی لاستیک با آرایه و شیارهای نسبتا مشابه لاستیک‌های عادی است؛ با این تفاوت که شیارها عمیق‌تر و مهندسی‌شده‌تر هستند و با مخصوصا با هدف افزایش چسبندگی طراحی شده‌اند. پس وظیفه یک لاستیک یخ‌شکن با زنجیر چرخ یکسان است.

انواع لاستیک‌های یخ شکن یا زمستانی

• لاستیک یخ‌شکن میخ‌دار: روی سطح بیرونی این لاستیک میخ‌هایی فرو رفته که در مواجهه با مسیر یخ‌زده و برفی، عمل ترمزگیری را راحت‌تر می‌کند.
• لاستیک گل-برفی: این لاستیک هم شامل آج‌های مخصوص می‌شود اما میخ شکننده یخ روی آن نصب نشده است.
• لاستیک عملکردی زمستانی: این لاستیک برای سرعت‌های بالاتر در شرایط برفی طراحی شده و به آج‌های نامتقارن تجهیز شده است.

آیا می‌توان از لاستیک یخ شکن در همه فصول استفاده کرد؟

از لحاظ تئوری بله؛ اما نکته اینجاست که این کار نه‌تنها بیهوده خواهد بود بلکه باعث ایجاد ضررهای متعدد می‌گردد. نخست آنکه در فصول پگرم نیازی به ایجاد چسبندگی اضافه میان تایر و سطح آسفالت نیست و لاستیک‌های تابستانی و حتی چهارفصل برای این زمان‌ها مناسب هستند.

مورد بعدی آنکه لاستیک‌های زمستانی برای ایجاد چسبندگی بیشتر تلاش می‌کنند تا سطح جاده را خراش دهند و به اصطلاح بر آن چنگ زنند؛ بنابراین مواد سمی را آزاد می‌کند که برای سلامت انسان مفید نیست و موجب آلایندگی اضافه می‌گردد.

زنجیر چرخ بهتر است یا لاستیک یخ شکن؟

این مقایسه را باید از چند منظور بررسی کرد؛ نخست آنکه از لحاظ هزینه‌ای، لاستیک‌های یخ‌شکن از قیمت بالاتری برخوردار هستند و اصولا نباید صرفا یک محور را به این نوع لاستیک مجهز کرد. با این وجود ازنظر عملکرد تفاوت چندانی ندارد؛ با لاستیک‌های زمستانی به‌دلیل سودبردن از سطحی یک‌دست و هموارتر نسبت به زنجیر، حرکت برای خودرو آسان‌تر خواهد بود.

همان‌گونه که گفته شد، سطح لاستیک نسبت‌به شرایطی که از زنجیر استفاده می‌کنید یک‌دست‌تر است پس سروصدای کمتری هم ایجاد می‌کند. در مقایسه با زنجیر که صدایی غیرقابل چشم‌پوشی ایجاد می‌کند، صدای لاستیک زمستانی در سطوح خشک با وجود شنیده‌شدن، محدود است.

لاستیک‌های یخ‌شکن را می‌توان در شرایط غیربرفی هم استفاده کرد؛ البته این کار در جاده تمام خشک هرگز توصیه نمی‌شود. این لاستیک‌ها امکان دست‌یابی به سرعت‌های بالاتری را در اختیار راننده قرار می‌دهد؛ مسلما زنجیر چرخ سرعت شما را محدود می‌کند. اگر در منطقه‌ای پر بارش زندگی می‌کنید می‌توانید خودروتان را در ابتدای زمستان به این لاستیک مجهز کنید و از دردسرهای زنجیر چرخ دوری کنید.

پس اگر در منطقه‌ای برف‌خیز زندگی می‌کنید و هر بار بازکردن و بستن زنجیر چرخ برایتان خسته‌کننده خواهد بود، استفاده از این لاستیک‌ها به‌ویژه در فصول سرد می‌تواند کمک‌کننده و منطقی‌تر باشد؛ اما اگر برخورد خودرو شما با سرما به شرایطی انگشت‌شمار محدود می‎‌شود، بهتر است هزینه اضافه این لاستیک‌ها را از خود دور کنید.

آیا می‌توان از لاستیک یخ شکن در یک محور استفاده کرد؟

شما مختار به انجام هر کاری هستید اما بستن لاستیک تنها برای یک چرخ و حتی یک محور به‌تنهایی، فارغ از نوع محور، هرگز توصیه نمی‌شود. اگر برای تعویض لاستیک خود به آپاراتی یا فروشنده‌ای مراجعه کنید خواهید دید که درصورتی که وسع مالی مناسبی داشته باشید، به شما توصیه می‌کنند که هر چهار چرخ را به یک نوع تایر با عمر یکسان تجهیز کنید تا فرمان‌پذیری خودروتان با مشکل مواجه نشود.

استفاده ناهماهنگ از لاستیک یخ‌شکن در خودرو باعث نقص فرمان‌پذیری، از دست رفتن کنترل خوودرو و حتی انحراف آن می‌شود. در هر صورت اگر در شرایطی خاص مجبور به استفاده از این لاستیک‌ها در یک محور شدید بهتر است آن‌ها را در محور عقب استفاده کنید.

عمر لاستیک یخ شکن

این لاستیک‌ها هم مانند لاستیک‌های عادی با استفاده در درازمدت کم‌کم شیارهای خود را از دست داده و بلااستفاده می‌شود. هرچه از این لاستیک‌ها بیشتر و مخصوصا غیرضروری‌تر استفاده کنید، عمر آن‌ها کوتاه‌تر می‌شود. منظورمان از غیرضروری استفاده لاستیک زمستانی در فصول گرم و خشک است.

تفاوت لاستیک یخ شکن و معمولی چیست؟

به‌طور کلی می‌توان تفاوت‌های لاستیک‌های عادی و یخ‌شکن را در جدول زیر مشاهده کرد.

لاستیک زمستانی	لاستیک معمولی
مناسب فصول سرد و یخ‍بندان	مناسب فصول گرم
انعطاف‌پذیر در دمای پایین	مقاومت در برابر گرما
جنس سخت	جنس نرم
عمق زیاد شیار	عمق کم شیار
شیار بیشتر	شیار کمتر
مناسب سرعت‌های کمتر	مناسب سرعت‌های بیشتر
چسبندگی بالا در هوای سرد	چسبندگی بالا در تمام شرایط آب‌وهوایی