ملاقات با ۵۹۷، اولین خودروی چهار چرخ محرک و آفرود تاریخ پورشه

پورشه ۵۹۷ به عنوان یک خودروی آفرود نظامی عنوان اولین محصول چهار چرخ محرک تاریخ این برند را یدک می‌کشد.

عدد ۵۹۷ شاید شبیه یک کد کارخانه‌ای برای یکی از محصولات اسپرت پورشه در سال‌های قبل به نظر برسد اما این سه رقم نشان دهنده مفهومی کاملاً متفاوت هستند. خودروی همه‌جاروی حاضر در تصاویر را می‌توان پاسخی به درخواست ارتش آلمان در اوایل دهه ۵۰ میلادی دانست. در رویه‌ای که امروز نیز ادامه دارد، دولت‌ها یا ارتش‌ها با برگزاری مناقصات از تأمین‌کنندگان می‌خواهند وسایل نقلیه مدنظر آن‌ها را تولید کنند و پورشه نیز در آن زمان به مناقصه تولید چنین خودرویی دعوت شده بود.

ارتش آلمان نیازمند یک وسیله نقلیه سبک‌وزن و مطمئن بود که توانایی عبور از مسیرهای ناهموار را داشته باشد. مهندسان پورشه با خودروی ۵۹۷ که نام مستعار Jagdwagen به معنی خودروی شکارچی را به خود گرفته بود وارد میدان شدند. پورشه یکی از سه شرکت آلمانی بود که در مناقصه شرکت کرد و رقبای آن اتو یونیون و گولیاث بودند. اگرچه برخی افراد با دیدن ۵۹۷ اعتقاد دارند این خودرو به خاطر طراحی ظاهری خود قرابت زیادی با فولکس‌واگن تایپ ۱۸۱ دارد اما فولکس‌واگن محصول خود را خیلی دیرتر و اواخر دهه ۶۰ میلادی تولید کرده است.

اولین خودروی چهار چرخ محرک پورشه از طراحی پیشرانه عقب استفاده می‌کرد و نیروگاه ۴ سیلندر تخت آن از مدل اسپرت ۳۵۶ گرفته شده بود. پیشرانه ۱.۶ لیتری یاد شده ۵۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و خودرو را به حداکثر سرعت ۱۰۰ کیلومتر در ساعت می‌رساند. اگرچه پورشه قبلاً به خاطر تولید محصولات پرفورمنس شناخته شده بود اما ۵۹۷ اهمیتی به سرعت نمی‌داد و اولویت اصلی‌اش عبور از مسیرهای سخت و خشن بود. پورشه ۵۹۷ فقط ۸۷۰ کیلوگرم وزن داشت و از گیربکس ۴ سرعته دستی با دنده آفرود استفاده می‌کرد. از این نظر شباهت‌هایی با سوپرکار چهار چرخ محرک ۹۵۹ دهه ۸۰ میلادی وجود دارد، خودرویی که از دنده کوتاه G برگرفته از اول کلمه Gelände به معنی زمین استفاده کرده است. پورشه ۵۹۷ توانایی‌های استثنایی خود در مسیرهای سخت را به نمایش گذاشت و مونوکوک لوله مانند آن باعث شناور شدن خودرو در آب می‌شد. با طول ۳.۶ متری، این آفرودر مانور پذیری و چابکی مثال‌زدنی‌ای داشت.

البته ظاهر ساده این خودرو سخت‌افزار پیچیده‌اش را پنهان کرده است چراکه پورشه از سیستم تعلیق مستقل، جذب‌کننده‌های شوک تلسکوپی و سیستم چهار چرخ محرک قابل انتخاب استفاده کرد. پیشرانه هوا خنک نیز با اولویت اطمینان و دوام بالا در حداکثر پرفورمنس ساخته شد. این پیشرانه نیرو را به اکسل جلو می‌فرستاد. شایان ذکر است در کل ۷۱ دستگاه از ۵۹۷ تولید شد و زمانی که اتو یونیون در سال ۱۹۸۵ توانست قرارداد نهایی را با تولید مدل ارزان‌تر تایپ F91 مانگا برنده شود پورشه پرونده این خودرو را بست. تخمین زده شده حدود ۵۰ دستگاه از خودروی پورشه در طول زمان باقی مانده باشد و اکثر آن‌ها در دست مالکانی است که کوچک‌ترین کلوپ پورشه در دنیا را تشکیل داده‌اند. از بین مدل‌های تولیدی تنها ۴۹ دستگاه از نمونه شهری هستند و ۲۲ دستگاه باقی مانده به نوع نظامی تعلق دارند. با توجه به کمیاب بودن، پورشه ۵۹۷ قطعاً ارزش بالایی دارد و یکی از نمونه‌های نظامی آن در سال‌های قبل با قیمت ۶۶۵ هزار دلار به فروش رسیده است.

اگرچه ۵۹۷ را از نظر فنی می‌توان اولین پورشه چهار چرخ محرک تاریخ دانست اما فردیناند پورشه مؤسس کمپانی از حدود نیم قرن پیش روی این ایده کار کرده است. خودروی تمام برقی لونر پورشه سال ۱۹۰۰ از چهار موتور در چهار چرخ استفاده می‌کرد و درعین‌حال اولین خودروی سواری تاریخ با ترمز در هر چهار چرخ بود. در همان سال سمپر ویووس به عنوان اولین خودروی هیبریدی کاملاً عملکردی دنیا معرفی شد. ویووس از قوای محرکه متفاوتی استفاده می‌کرد به گونه‌ای که دارای دو پیشرانه درون‌سوز تک سیلندر به عنوان ژنراتور بود. نیروی تولیدی به موتورهای نصب شده در چرخ‌ها و باتری کوچک می‌رسید.

پیشرانه‌های درون‌سوز ویووس به‌صورت مستقل از هم کار می‌کردند و ۲.۵ اسب بخار قدرت داشتند. حداکثر شعاع حرکتی این خودرو به ۲۰۰ کیلومتر می‌رسید و وزن ۱۷۰۰ کیلوگرمی و حداکثر سرعت ۳۵ کیلومتر در ساعتی داشت. یک سال بعد نسخه آماده تولید لونر پورشه میکست با پیشرانه ۴ سیلندر ۵.۵ لیتری ۲۵ اسب بخاری دایملر معرفی شد. این پیشرانه هم به عنوان ژنراتور عمل می‌کرد و انرژی خود را به یک جفت موتور برقی می‌رساند. لونر پورشه در مقایسه با ویووس حدود ۵۰۰ کیلوگرم سبک‌تر بود چراکه از باتری کوچک‌تری استفاده می‌کرد. تنها ۷ دستگاه از این خودرو با پیشرانه دایملر تولید شد و از سال ۱۹۰۳ پیشرانه‌های پنهارد لواسور در بطن لونر پورشه قرار گرفت.