چین اولین گام‌های عملیاتی‌سازی شبکه ابررایانه‌های فضایی هوش مصنوعی را برداشت
چین اولین گام‌های عملیاتی‌سازی شبکه ابررایانه‌های فضایی هوش مصنوعی را برداشت
به گزارش gsxr و به نقل از لایوساینس، این پرتاب که ساعت ۱۰:۳۰ صبح به وقت محلی روز ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ از شمال غرب چین انجام شد، با استفاده از موشک قابل اعتماد لانگ مارچ ۲دی صورت گرفت.
مشخصات فنی پیشرفته ماهواره‌ها
هر یک از این ۱۲ ماهواره پیشرفته که توسط شرکت ADA Space و آزمایشگاه ژجیانگ توسعه یافته‌اند، از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردارند:
– پردازنده‌های هوش مصنوعی با قابلیت اجرای مدل‌های ۸ میلیارد پارامتری
– توان پردازشی ۷۴۴ تریلیون عملیات در ثانیه (TOPS) برای هر واحد
– سیستم خنک‌کننده پسیو مبتنی بر خلأ فضایی
– ارتباطات لیزری بین ماهواره‌ای با پهنای باند ۱۰۰ گیگابیت بر ثانیه
– حسگرهای پیشرفته برای رصد پدیده‌های کیهانی از جمله آشکارساز پرتو ایکس
– صفحات خورشیدی با بازدهی ۳۴ درصد برای تأمین انرژی پایدار
اهداف استراتژیک پروژه
دکتر وانگ جیان، مدیر ارشد آزمایشگاه ژجیانگ، در نشست تخصصی ماکائو با اشاره به ابعاد مختلف این پروژه توضیح داد: «ما در حال ایجاد زیرساختی هستیم که می‌تواند پارادایم فعلی پردازش داده‌های فضایی را دگرگون کند.» از جمله اهداف کلیدی این پروژه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. پردازش بلادرنگ داده‌ها در مدار
– کاهش زمان تأخیر از چند ساعت به چند ثانیه
– حذف نیاز به انتقال حجم عظیم داده‌های خام به زمین
– افزایش دقت تحلیل‌های زمانی-مکانی
۲. کاربردهای علمی و عملیاتی
– پایش لحظه‌ای تغییرات زیست‌محیطی و آب‌وهوایی
– تحلیل داده‌های نجومی با دقت بی‌سابقه
– پشتیبانی از مأموریت‌های اکتشاف فضایی آینده
– بهینه‌سازی سیستم‌های ناوبری جهانی
– مدیریت بحران در بلایای طبیعی
چالش‌های فنی و راهکارها
مهندسان چینی برای غلبه بر موانع متعدد این پروژه، راهکارهای نوآورانه‌ای ارائه کرده‌اند:
– مدیریت انرژی: استفاده ترکیبی از صفحات خورشیدی پیشرفته و سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی با چگالی بالا
– کنترل حرارتی: بهره‌گیری از خواص انتقال حرارت در خلأ فضایی و مواد تغییرفاز دهنده
– هماهنگی مداری: الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای مدیریت خودکار موقعیت‌یابی
– امنیت سایبری: معماری چندلایه رمزنگاری کوانتومی
– مقابله با تشعشعات: استفاده از مواد جاذب پرتو و طراحی مدارهای مقاوم
پیشینه و فلسفه نامگذاری
گفتنی است این پروژه از «مسئله سه‌جسمی» در مکانیک سماوی الهام گرفته شده که اولین بار توسط آیزاک نیوتن مطرح شد.
این مسئله که رفتار سه جرم آسمانی تحت تأثیر گرانش متقابل را بررسی می‌کند، نمادی از پیچیدگی‌های هماهنگی در سیستم‌های چندعاملی است. لیو سی‌شین، نویسنده مشهور چینی، نیز در رمان علمی-تخیلی پرفروش خود با همین نام به بررسی این مفهوم پرداخته است.
کاربردهای انقلابی در بخش‌های مختلف
۱. علوم جوی و اقلیمی
– پیش‌بینی دقیق‌تر رویدادهای آب‌وهوایی شدید
– رصد لحظه‌ای تغییرات در لایه‌های جوی
– پایش گازهای گلخانه‌ای با دقت مکانی بالا
۲. نجوم و اکتشافات فضایی
– تحلیل بلادرنگ داده‌های تلسکوپ‌های فضایی
– شناسایی سریع پدیده‌های گذرا در کیهان
– پشتیبانی از مأموریت‌های اعماق فضا
۳. امنیت و دفاع
– نظارت بر تحرکات در مناطق حساس
– شناسایی سریع تهدیدات بالقوه
– پشتیبانی از سیستم‌های ناوبری دقیق
رقابت جهانی و واکنش‌ها
در حالی که ناسا و آژانس فضایی اروپا در مراحل آزمایشی پردازش لبه‌ای در فضا هستند، چین اولین کشوری است که این فناوری را در مقیاس عملیاتی پیاده‌سازی کرده است. اریک اشمیت، مدیرعامل سابق گوگل، در واکنش به این رویداد اعلام کرد: «ما شاهد آغاز رقابتی جدید در عرصه محاسبات مداری هستیم.»
چشم‌انداز آینده و برنامه‌های توسعه
بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، موارد زیر برای چشم‌انداز آتی این پروژه متصور هستند:
– تا پایان ۱۴۰۵: پرتاب ۵۰ ماهواره دیگر
– تا ۱۴۰۸: تکمیل فاز اول با ۳۰۰ ماهواره
– تا ۱۴۱۵: راه‌اندازی کامل منظومه ۲۸۰۰ ماهواره‌ای
– توسعه نسل دوم ماهواره‌ها با توان پردازشی ۱۰ برابر بیشتر
– ادغام با پروژه‌های اینترنت ماهواره‌ای
