آلفرد هیچکاک در انگلیس به دنیا آمد و بیش از ۵۰ فیلم را در طول چند دهه کارگردانی کرد. فیلم‌هایی که در مجموع به ده‌ها نامزدی در اسکار رسیدند. اگرچه او هرگز نتوانست به جایزه‌ی اسکار بهترین کارگردانی دست پیدا کند! هیچکاک که نام و کارنامه‌اش با سینما گره خورده و صاحب بخش مهمی از تایخ‌ آن است از دوران صامت سینما فیلم می‌ساخت تا اینکه با فیلم حق‌السکوت وارد چرخه‌ی فیلم‌های ناطق شد. او قبل از اینکه به هالیوود بیاید در انگلیس فیلم‌‌هایی ساخت که هم اکنون بخش مهمی از سینمای کلاسیک بریتانیا را تشکیل می‌دهند. هیچکاک در سرزمین مادری‌اش با ساخت فیلم «خانم ناپدید می‌شود»، راه خود را در هالیوود باز کرد و به توصیه‌ی سلزنیک به آمریکا رفت. با ورود هیچکاک به هالیوود و استودیوهای معروف آمریکایی، بیراه نیست بگوییم، مسیر تازه‌ای برای سینما آغاز شد و هیچکاک برای سینمای پس خود گنجینه‌ی بزرگی را به ارث گذاشت.

در بررسی کارنامه‌ی هیچکاک خصوصیاتی وجود دارد که ما را به یک سینمای مولف می‌رساند، ویژگی‌هایی که مثل موتیفی تکرارشونده در آثار این کارگردان حضور دارند و همچون درونمایه‌ای به‌ گردش درمی‌آیند. آثار هیچکاک علاوه بر اینکه از لحاظ ساختاری و بکارگیری وسایل فنی قابل تحلیل و نقد هستند از لحاظ محتوایی نیز جهانی جذاب برای خودشان دارند. همه‌ی مخاطبان دنیای سینما، هیچکاک را با عنصری به‌نام تعلیق می‌شناسند اما چیزهایی که بیش‌ازپیش به فیلم‌های او جذابیت بخشیده‌اند، وجود زیرمتن‌ها و عناصر روانشناسانه‌ای مثل عقده‌ی ادیپ، عقده‌ی الکترا، عقده‌ی مدونا، اختلال بایپولار و اختلال چندشخصیتی است که شخصیت‌های قصه را با لایه‌هایی عمیق پوشش می‌دهند.

علاوه بر این‌ها هیچکاک عناصر منحصربفردی برای خودش داشت که در آثارش معمولا تکرار می‌شدند، زن مو بلوند هیچکاکی، مادر هیچکاکی، موسیقی هدایتگر و غیره اله‌مان‌های خاص این کارگردان هستند که در آثارش به چشم می‌آیند. کارنامه‌ی هیچکاک بخشی از تاثیرگذارترین فیلم‌های تاریخ سینما را تشکیل می‌دهند، آثاری که فیلم‌های بسیاری میراث‌دارشان شده‌اند.

فیلم‌های این فهرست براساس نظریه‌ی تحریریه‌ی gsxr انتخاب و رتبه‌بندی شده‌اند.

بهترین فیلم های آلفرد هیچکاک

۲۵- فیلم توطئه خانوادگی

فیلم Family Plot

• بازیگران: باربارا هریس
• سال انتشار: ۱۹۷۶
• میانگین امتیازات  Family Plot در IMDB: ۶/۸

خلاصه داستان: زنی برای پیدا کردن تنها وارث خود، به‌نام ادوارد که ۴۰ سال پیش رهایش کرده از دو نفر کمک می‌گیرد. ادوارد که حالا یک مجموعه‌دار کلاهبردار است تغییر هویت داده و نمی‌خواهد کسی او را پیدا کند.

توطئه خانوادگی آخرین فیلم آلفرد هیچکاک براساس رمان الگوی مرغ بارانی ویکتور کانینگ ساخته شد. لمن دوست داشت فیلمنامه‌ای تاریک و دراماتیک  از رمان را اقتباس کند اما هیچکاک ترجیح داد که فیلم سبک و سویی کمدی داشته باشد. لمن در ابتدا نمی‌خواست  فیلمنامه‌ی فیلم را براساس داستان الگوی مرغ بارانی بنویسد چراکه اساسا قصه را تهی و خالی از روایتی یکدست می‌دید. بالاخره هیچکاک لمن را متقاعد کرد تا فیلمنامه را بنویسد. او برای این اقتباس جایزه‌ی ادگار را از انجمن نویسندگان آمریکا دریافت کرد.

این فیلم برای اولین بار در جشنواره کن به‌نمایش درآمد و تحسین منتقدان را با خود همراه کرد. نیویورک تایمز نوشت که این فیلم احتمالا شادترین فیلم کارنامه‌ی هیچکاک است، او با جابه‌جایی‌های دقیق از کمدی به درام یک طرح بسیار پیچیده‌ی معمایی-تعلیق را خلق کرده و تماشاگر را به دنبال خودش می‌کشاند. این فیلم به‌عنوان اثری سبک در میان دیگر آثار هیچکاک شناخته می‌شود، چراکه از لحاظ روانشناسی آن پیچش‌های  آثار دیگر او را ندارد و بیشتر روی هیجان و معما سرمایه‌گذاری می‌کند. آخرین فیلم کارگردان تعلیق، اثری سرگرم‌کننده است، فیلمی که در اوج روزهای بیماری هیچکاک ساخته شد.

۲۴- فیلم سوظن

فیلم Suspicion

• بازیگران: کری گرانت
• سال انتشار: ۱۹۴۱
• میانگین امتیازات     Suspicion در IMDB: ۷/۳

خلاصه داستان: لینا دختر ژنرال ثروتمندی است که با جانی ازدواج می‌کند. او بعدا متوجه می‌شود همسرش منبع درآمد مشخصی ندارد و زندگی‌اش را با قرض می‌گذراند. لینا کم‌کم از جانی می‌ترسد و فکر می‌کند که او قصد کشتنش را دارد.

 بعد از اینکه هیچکاک در سال ۱۹۴۰ با ربکا به موفقیت چشمگیری رسید، در سال بعد او برای تکرار دوباره‌ی موفقیت‌اش به سراغ فیلمی شبیه‌ ربکا رفت. در هر دو فیلم، شخصیت‌ زن قصه خود را در ازدواجی شکست خورده می‌بیند و نمی‌تواند مسیر برون‌رفتی برای خودش پیدا کند. در این دو روایت، زن‌ها خواسته و یا ناخواسته مورد آزار مردان قرار گرفته‌اند و شرایط بدشان به‌خاطر حضور همسرانی غیرمسئول است. سوظن ترکیبی قدرتمند از ایده‌های عاشقانه، معمایی، روانشناختی و تعلیق‌برانگیز است. هیچکاک در این فیلم دوباره از دکوپاژها و میزانسن‌های خیره‌کننده‌اش برای انتقال محتوا  بهره می‌گیرد و کارکترها را به مخاطب نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر می‌کند.

چیزی که در این فیلم حائز اهمیت خواهد بود، تعلیقی است که بعد از پایان فیلم نیز همچنان ادامه می‌یابد و تماشاگر می‌ماند و تشخیص نیت واقعی شخصیت جانی، چراکه او نمی‌تواند به‌راحتی حرف‌های جانی را باور کند. پایان سوظن محل مناقشه‌ی بسیاری از منتقدان بود، برخی آن را تلاشی ناکام برای خودنمایی یک نویسنده‌ی در حال رشد می‌دیدند و عده‌ی دیگری نیز  آن را یک موفقیت در پرداخت صحیح تعلیق به‌حساب می‌آوردند. جوآن فانتین برای این فیلم جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش زن را برد. سوظن تاکنون منبع اقتباس چندین فیلم و تئاتر موفق بوده است، به‌همین دلیل این فیلم هم اکنون به‌عنوان یکی از کلاسیک‌های هیچکاکی تاثیرگذار شناخته می‌شود.

۲۳- فیلم مارنی

فیلم Marnie

• بازیگران: شون کانری
• سال انتشار: ۱۹۶۴
• میانگین امتیازات  Marnie در IMDB: ۷/۱

خلاصه داستان: ماریون مقدار زیادی پول از گاوصندوق شرکتی می‌دزدد و فرار می‌کند. در دزدی بعدی‌اش مردی به‌نام مارک دلباخته‌اش می‌شود و تصمیم می‌گیرد که به او کمک کند و او را از وضعیت روحی و شغلی سختی که درش گیر افتاده نجات دهد.

Marnie، برای هیچکاک یک شکست تجاری و انتقادی بود. خیلی‌ها این فیلم را پایانی بر شاهکارهای هیچکاک می‌دانستند. چند دهه بعد منتقدان دوباره فیلم را زیرنظر گرفتند و ایده‌های فرویدی، نمادها، نقش‌های جنسیتی و مضامین ترومایی آن را ستودند. پرسون آلن که فیلمنامه‌ی مارنی را نوشت بعد از اکران اولیه‌ی فیلم گفت، تماشاگران از شخصیت مارنی خوششان نیامده، چراکه نمی‌توانند فیلمی با محوریت زنی بلوند که دارای مشکلات روانی است را ببینند. با اینحال تیپی هدرن در نقش مارنی فوق‌العاده است، زنی قوی و در عین حال آسیب‌پذیر که کاملا در کارکتر مورد نظر جای گرفته و به‌خوبی می‌داند که پیرنگ فیلم به‌دنبال چه‌چیزی از این شخصیت غرق ‌شده در دنیای کابوس‌هاست.

مارنی همانند دیگر آثار خوب هیچکاک در بکارگیری فرم و محتوا عالی عمل می‌کند و از لحاظ ساختاری و محتوایی قابل اعتناست.  هیچکاک برای ساخت این فیلم از سینمای اکسپرسیونیستی آلمان‌ها الهام گرفته بود. او با دیدن فیلم‌های فریتز لانگ به‌شدت تحت تاثیر قرار گرفت و مصمم شد فیلمی بسازد که یادآور این سبک از دنیای سینما باشد. مارنی با وجود اینکه  بین تماشاگران و منتقدان فضایی دوقطبی به‌وجود آورد و خیلی‌ها نتوانستند، تعلیق و حس‌وحال همیشگی هیچکاک را در آن پیدا کنند، در لیست 100 فیلم برتر تمام دوران مجله‌ی تایم قرار دارد و هنوز هم اثری لذت‌بخش برای تماشاست.

۲۲- فیلم خرابکار

 فیلم Saboteur

• بازیگران: رابرت کامینگز
• سال انتشار: ۱۹۴۲
• میانگین امتیازات  Saboteur در IMDB: ۷/۱

خلاصه داستان: بری کارگر شرکت هواپیمای لس‌آجلس، پس از متهم شدن به خرابکاری از دستگیری فرار می‌کند. او برای اثبات بی‌گناهی‌اش به نیویورک سفر می‌کند و سعی دارد که یک باند خرابکار را افشا کند.

Saboteur، از آن فیلم‌های پردردسر برای هیچکاک بود که از زمان ایده‌پردازی تا تولید و پس‌تولید همه را بهم ریخت. سلزنیک تهیه‌کننده فیلم به استعداد هیچکاک برای ساخت این فیلم شک کرده بود و یونیورسال هم نمی‌خواست بازیگران مورد علاقه‌ی هیچکاک را پای امضای قرارداد بیاورد. درنهایت فیلم با بازیگران قرضی از دیگر استودیوها ساخته شد و فیلمنامه به بازنویسی چندباره رسید. هیچکاک برای ساخت این فیلم از لوکیشن‌های زیادی استفاده کرد اتفاقی که تا آن زمان بین فیلم‌های هالیوودی غیرمرسوم بود.

برای فیلمبرداری از شهر نیویورک از لنزهای بلند واید استفاده شد که آنهم تا آن زمان چندان در استودیوهای فیلمسازی عادی نبود. تطبیق‌ هوشمندانه‌ی عکس‌ها، فیلم‌ها و ماکت‌های ساخته شده با یکدیگر نمایانگر جلوه‌های ویژه‌ی هوشمندانه‌ی فیلم است که هنوز هم بعد از گذشت دهه‌ها برای مخاطب جذاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. سکانس مجسمه‌ی آزادی  یکی از جذابترین صحنه‌های ساخته شده توسط هیچکاک که استعاره‌ای از استبداد و دموکراسی را به‌نمایش درمی‌آورد، در این فیلم تبدیل به یکی از نماهای قابل بحث در سینما شده است. خرابکار که به‌نوعی بازسازی فیلم سی‌ونه پله است، دوباره چندین سال بعد در فیلم شمال به شمال‌غربی تکرار می‌شود و چرخه‌ای بین آثار این کارگردان شکل می‌گیرد. این فیلم شاید اندازه‌ی دیگر آثار هیچکاک شناخته شده نباشد اما تعلیقی خالص در بین آثار هیچکاک است.

۲۱- فیلم خرابکاری

فیلم Sabotage

• بازیگران: سیلویا سیدنی
• سال انتشار: ۱۹۳۶
• میانگین امتیازات  Sabotage در IMDB: ۷

خلاصه داستان: خانم و آقای ورلوک با یکدیگر سینمایی را اداره می‌کنند. آقای ورلوک که با گروه‌های تروریستی در حال همکاری است باعث قتل یکی از افراد خانواده می‌شود و پلیس نیز که از قبل به او مشکوک شده در پی دستگیری‌اش می‌آید.

Sabotage، یک تریلر جاسوسی است که هیچکاک آن را براساس رمان مامور مخفی نوشته جوزف کنراد ساخت. در سال ۲۰۱۷ طبق یک نظرسنجی این فیلم در لیست ۱۰۰ فیلم بریتانیایی برتر تمام دوران  قرار گرفت و از آن به‌عنوان یک کلاسیک هیچکاکی تعلیق‌برانگیز یاد شد.  بنت نویسنده‌ی فیلم یک اقتباس آزادانه را به هیچکاک ارائه کرد و بسیاری از عوامل سیاسی تحریک‌آمیز داخل کتاب را تغییر داد. از آنجائیکه فیلم در سال‌های قبل از شروع جنگ جهانی دوم ساخته شد، بسیاری از مردم قدرت خصمانه‌ی پشت بمب‌گذاری را استعاره از نازی‌های رو به ظهور می‌دانستند.

هیچکاک یک ضدنازی متعصب بود و همیشه دشمن داخلی را محکوم می‌کرد، برای همین منتقدان نیز بر این باور بودند که او در این فیلم به‌نوعی زنگ خطر آلمان نازی را برای اروپا و آمریکا به صدا درآورده است. Sabotage، حال‌وهوای یک فیلم اکسپرسیونیستی را دارد و و نورها و سایه‌ها به‌خوبی در فیلم کار می‌کنند. شهرت فیلم هم به سکانس تعلیق‌برانگیز انفجار بمب در اتوبوس برمی‌گردد، پلان‌هایی که هنوز هم برای سینمای تریلرها قابل بحث است و جذابیت دارد. با این‌ وجود هیچکاک سال‌ها بعد در مصاحبه‌اش با تروفو گفته بود که اگر به عقب برگردد، هیچگاه دیگر بمبی را منفجر نمی‌کند. 

۲۰- فیلم حق سکوت

فیلم Blackmail

• بازیگران: آنی اوندرا
• سال انتشار: ۱۹۲۹
• میانگین امتیازات Blackmail در IMDB: ۶/۹

خلاصه داستان: آلیس مردی را با چاقو می‌کشد و فرار می‌کند. فرانک نامزد او که کارآگاه پلیس است مامور می‌شود تا قاتل را پیدا کند. فرانک دستکش‌های آلیس را در محل جرم می‌بیند و متوجه می‌شود که نامزدش قاتل است.

در ابتدا، تولید این فیلم در قالب یک اثر صامت آغاز شد اما چون گذار از دنیای  صامت به ناطق شروع شده بود هیچکاک مجبور شد تا نسخه‌ی ناطق فیلم را هم تولید کند. حق‌السکوت بالاخره با یکسری کشمش‌ها بر سر نوع استفاده از صدا، تولید شد و به‌عنوان اولین فیلم ناطق موفق اروپایی به‌نمایش درآمد. Blackmail موفقیت تجاری و انتقادی خوبی را نصیب هیچکاک کرد و به‌خاطر صدای استفاده شده مورد ستایش قرار گرفت. مدتی بعد که نسخه‌ی صامت فیلم در سینماها روی پرده رفت فضایی دوقطبی بین تماشاگران به‌وجود آمد و منتقدان بخاطر فراگیر نبودن سیستم پخش صدا در سینماها، به نسخه‌ی صامت رغبت بیشتری نشان دادند.

با اینحال بعد از گذشته دهه‌ها اهمیت نسخه‌ی ناطق در بین تاریخ‌نویسان سینما و منتقدان مشخص شد. Blackmail، بعد گذشت سال‌ها هنوز نیز برای مخاطبی که انواع و اقسام تریلرهای تعلیق‌برانگیز را دیده، همچنان مسحورکننده است و به‌عنوان پیش‌درآمدی بر سینمای جذاب هیچکاک به‌شمار می‌آید. عناصر اکسپرسیونیستی به‌خوبی در فرم فیلم جای گرفته‌اند و آن دنیای انسان‌گرای هیچکاک نیز قابل مشاهده است. احساس گناه و ترس با بهره‌گیری از اله‌مان‌های سینمای صامت به‌‌نمایش درمی‌آیند و در بهترین مسیر روایتی قرار می‌گیرند.

۱۹- فیلم خبرنگار خارجی

فیلم Foreign Correspondent

• بازیگران: جوئل مک‌‌‌‌‌کرا
• سال انتشار: ۱۹۴۰
• میانگین امتیازات   Foreign Correspondent در IMDB: ۷/۵

خلاصه داستان: در آستانه جنگ جهانی دوم، جانی جونز از طرف یک روزنامه‌ی نیویورکی به اروپا فرستاده می‌شود تا درباره‌ی جنگ گزارش‌هایی جذاب تهیه کند. اولین وظیفه او این است که اطلاعات یک معاهده مخفی بین دو کشور را به‌دست آورد.

 Foreign Correspondent، دومین فیلم هیچکاک در ایالات متحده است که پس از ترک بریتانیا ساخت.  والتر وانگر برای ساخت این فیلم از تعداد زیادی نویسنده استفاده کرد و چون فیلمنامه براساس خاطرات سیاسی وینسنت شین نوشته شده بود، هم نیاز به گرفتن مجوزهایی از سمت ارگان‌های مربوطه داشت و هم اینکه حق امتیاز آن باید پرداخت می‌شد. چندین اقتباس از این کتاب به‌دست تهیه‌کننده رسید که هیچ‌کدامشان رضایت‌بخش نبودند، درنهایت والتر تصمیم گرفت که فیلمنامه‌ی به‌ منبع خود وفادار نباشد و از آن فاصله بگیرد. پروسه‌ی نگارش فیلمنامه پنج سال طول کشید و درنهایت هیچکاک برای کارگردانی آن انتخاب شد.

خبرنگار خارجی یک تریلر سیاسی و یکی دیگر از شاهکارهای هیچکاک است که بعد از گذشت چندین دهه هنوز هم جلوه‌های بصری و روایی‌اش قابل تقدیر هستند. فیلم ترکیبی از ایده‌های عاشقانه، تعلیق، معما، سیاست و مقداری طنز هیچکاکی را ارائه می‌دهد، فیلمی که در جنگ جهانی دوم ساخته شد و خیلی‌ها از آن به‌عنوان رویکرد آمریکا نسبت به جنگ دوم یاد کردند، یک بیانیه برای ورود آمریکا به جنگ. خبرنگار خارجی طرحی نسبتا پیچیده دارد و از ارائه‌ی ایده‌های روانشناسانه فاصله می‌گیرد. فیلم در همان سال نامزد شش جایزه اسکار شد و در سال ۲۰۱۲ مجله‌ی تایم از آن به‌عنوان یکی از بهترین تریلرهای جاسوسی نام برد.

۱۸- فیلم ام را به نشانه مرگ بگیر

فیلم Dial M For Murder

• بازیگران: گریس کلی
• سال انتشار: ۱۹۵۴
• میانگین امتیازات   Dial M For Murder در IMDB: ۸/۲

خلاصه داستان: تونی یک تنیس‌باز ورشکسته است. او برای تصاحب ثروت همسرش مردی سابقه‌دار را استخدام می‌کند تا همسرش مارگوت را به قتل برساند. تونی نقشه‌ی قتل را می‌کشد اما همه چیز طبق برنامه پیش نمی‌رود.

Dial M For Murder، یکی از پرتعلیق‌ترین فیلم‌های کارنامه‌ی هیچکاک است، اگرچه او این فیلم را هیچگاه اندازه‌ی دیگر آثارش دوست نداشت. این فیلم هنوز هم بعد از گذشت دهه‌ها می‌تواند مخاطب طرفدار دنیای تریلرها و جنایت را تحت تاثیر قرار دهد. در دهه‌ی ۵۰ میلادی وقتی که تب‌وتاب سینمای سه بعدی به اوج خودش رسیده بود، برادران وارنر به هیچکاک پیشنهاد ساخت یک فیلم سه بعدی را دادند و او با اکره پذیرفت که فیلم Dial M For Murder اش را با فناوری سه بُعدی بسازد. وقتی که فیلم مراحل پس تولید خود را طی می‌کرد و کم‌کم آماده‌ی پخش در سینماها می‌شد، علاقه‌ی سینماداران به فرآیند سه بُعدی به‌خاطر دشواری در پروسه‌ی پخش از بین رفته بود، به‌همین دلیل این فیلم به صورت دو بُعدی معمولی در سینماها به‌نمایش درآمد.

هیچکاک بعدها در طول مصاحبه‌اش به تروفو گفته بود: «فناوری سه بُعدی یک شگفتی چند روزه بود که من دقیقا در آخرین روز به آن شگفتی پی برده بودم.» با اینحال منتقدان از این فیلم به‌عنوان یک پیروزی فنی یاد کردند و بازی‌های جذاب نمایش را ستودند. از آنجائیکه این فیلم  نمونه‌ی خوب یک تریلر کلاسیک است در سال‌های بعد از اکران‌اش بسیارد مورد توجه قرار گرفت و فیلم‌های متعددی مثل آرچر و قتل به‌عنوان یک بازسازی وارد عمل شدند. این فیلم هم اکنون از طرف بنیاد ملی فیلم آمریکا به‌عنوان یکی از ۱۰۰ فیلم برتر جنایی و کلاسیک تاریخ سینما شناخته می‌شود.

۱۷- فیلم خانم ناپدید می شود

فیلم The Lady Vanishes

• بازیگران: مارگارت لاکوود
• سال انتشار: ۱۹۳۸
• میانگین امتیازات  The Lady Vanishes در IMDB: ۷/۸

خلاصه داستان: زن جوانی به‌نام آیریس حین سفر با قطار با زن مسنی آشنا می‌شود. بعد از مدتی زن مسن غیبش می‌زند و سایر مسافران هم از حضور او در قطار اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. تا اینکه آیریس به کمک یک نوازنده پرده از راز بزرگی برمی‌دارد.

The Lady Vanishes، تریلری رازآلود است که هیچکاک آن را براساس رمان چرخ می‌چرخد لینا وایت ساخت. خانم ناپدید می‌شود آخرین فیلم هیچکاک قبل از نقل مکان‌اش به آمریکا بود و او به کمک این فیلم توانست توجه هالیوود را به خود جلب کند. اگرچه سه فیلم قبلی او در انگلستان عملکرد ضعیفی را در باکس‌آفیس تجربه کردند اما این فیلم به‌طور گسترده‌ای موفقیت‌آمیز بود و تهیه‌کنندگان آمریکایی بر این باور بودند که هیچکاک آینده‌ی هالیوود خواهد بود. این فیلم در میان تماشاگران آمریکایی نیز به موفقیت رسید و مجله‌های آمریکایی از فیلم به‌عنوان یکی از  بهترین فیلم‌های غیرآمریکایی یاد کردند.

خانم ناپدید می‌شود هم اکنون یکی از مشهورترین فیلم‌های بریتانیایی کلاسیک است که در رتبه‌بندی بهترین فیلم‌های تمام دوران مجله تایم قرار دارد. هیچکاک در این فیلم همانند Sabotage، ایده‌های خود را درباره‌ی جنگ جهانی دوم وارد می‌کند و اشارات واضحی را درباره‌ی سیاست‌های انگلستان و وضعیت جنگ جهانی به‌نمایش درمی‌آورد. این فیلم با بودجه‌ی بسیار کمی ساخته شده اما با وجود همین منبع مالی محدود هیچکاک  از پس جلوه‌های ویژه برآمد و توانست فضای موردنظرش را طراحی کند.

۱۶- فیلم طلسم شده

فیلم Spellbound

• بازیگران: اینگرید برگمن
• سال انتشار: ۱۹۵۴
• میانگین امتیازات  Spellbound در IMDB: ۷/۵

خلاصه داستان: دکتر پترسون روانکاو بیماران  عاشق رئیس جدید بیمارستان دکتر ادوارز می‌شود. پترسون بعد از مدتی می‌فهمد که ادواردز یک شیاد است و جای دکتر ادواردز واقعی را گرفته است.

طلسم‌شده یکی از آن تریلرهای روانشناختی هیچکاک است که تفاوت مهمی با دیگر آثار روانشناسانه‌ی او دارد. در دیگر آثار روانشناسانه‌ی هیچکاک، قصه‌ای جنایی با مضامین فرویدی تعریف می‌شود اما در طلسم‌شده هیچکاک مستقیما روی اعمال روانکاوی فوکوس می‌کند و با استفاده از دنیای هزارتوی این علم، داستان خودش را پیش می‌برد. این فیلم نشان‌دهنده‌ی علاقه‌ی عمیق هیچکاک به مضامین و ایده‌های فرویدی است، اثری که داستان جنایی‌اش تنها برای پرداخت تفکرات روانشناختی شکل گرفته است. سال‌‌‌‌ها قبل سلزنیک تهیه‌کننده‌ی فیلم از هیچکاک خواسته بود تا که فیلمی براساس تجربیات روانکاوی او بسازد، به‌همین دلیل آن‌ها حق اقتباس کتاب خانه دکتر ادواردز را خریدند و از چند روانکاو و روانشناس برای استخراج و پرداخت عناصر روانشناختی کتاب و خاطرات سلزنیک کمک گرفتند.

فیلمنامه‌ی  Spellbound  ابتدا مورد سانسور قرار گرفت و انجمن فیلم آمریکا با حذف یکسری اتفاقات مثل عدم‌پرداختن به ناامیدی، میل جنسی و تهدید جنسی راضی به ساخت فیلم شد. مدتی بعد هیچکاک و سلزنیک نیز به‌خاطر استخدام سالوادور دالی برای طراحی صحنه‌ی رویاهای جان دچار بحث‌وجدل شدند که نهایتا به گم شدن چندین دقیقه از فریم‌های گرفته شده انجامید. این فیلم نامزد شش جایزه‌ی اسکار بود و فروش خوبی را نیز در باکس آفیس تجربه کرد. طلسم‌شده هم‌اکنون به‌عنوان یکی از آثار برتر روانشناسانه‌ی تاریخ سینما شناخته می‌شود.

۱۵- فیلم ربکا

فیلم Rebecca

• بازیگران: لورنس اولیور
• سال انتشار: ۱۹۴۰
• میانگین امتیازات   Rebecca در IMDB: ۸/۱

خلاصه داستان: زن جوانی به‌عنوان همسر مردی ثروتمند وارد عمارتی بزرگ و اشرافی می‌شود. او که در آنجا نمی‌تواند با همسر و زندگی جدیدش ارتباط خوبی  برقرار کند، تمام تلاش‌اش را بکار می‌گیرد تا اوضاع را به سامان برساند.

ربکا برای هیچکاک موفقیت تجاری و انتقادی خوبی را رقم زد. این فیلم در سیزدهمین دوره جوایز اسکار در یازده بخش نامزد جایزه شد که درنهایت هیچکاک جایزه‌ی بهترین کارگردانی را به جان فورد باخت. این فیلم یکی از اقتباس‌های هیچکاک از دافنه دو موریه است که به‌صورتی وفادارانه از قصه‌ی اصلی اقتباس می‌کند. هیئت سانسور هالیوود به‌خاطر برخی گرایشات جنسی میان شخصیت‌های ربکا و دانورز نظارت مستقیمی روی نگارش فیلمنامه‌ی اثر داشت و پرداختن صریح به این موضوع را ممنون اعلام کرد. Rebecca، فیلمی قصه‌گو است، اثری جذاب که شاید تنها هیچکاک می‌توانست از قصه‌ای ساده چنین فیلم جذابی را بسازد.

این فیلم یادآور شکوه دوران هالیوود است، طراحی‌های صحنه، فیلمبرداری، لوکیشن‌ها، بازی‌ها و نوع نورپردازی‌ها آنقدری جذاب اند که تماشاگر را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند و او را درون قصه‌ای دراماتیک غرق می‌کنند. ربکا همانند دیگر فیلم‌های روانشناختی هیچکاک به درون روانیات شخصیت‌هایش نفوذ می‌کند و از طریق ارتباط آن‌ها با ربکایی که هرگز در فیلم دیده نمی‌شود به روایت تریلری معمایی می‌پردازد. عاشقانه‌ی هیچکاک با رازهای انسانی و روانی همراه است، ملودرامی درباره‌ی عشق، اعتماد، زندگی، رهایی و گرایش‌های سرکوب‌شده. ربکا در میان ۱۰۰ فیلم برتر مجله تایم قرار دارد و به‌عنوان یک کلاسیک تاثیرگذار هیچکاکی شناخته می‌شود.

۱۴- فیلم ۳۹ پله

فیلم The 39 Steps

• بازیگران: رابرت دونات
• سال انتشار: ۱۹۳۵
• میانگین امتیازات  The Thirty Nine Steps در IMDB: ۷/۶

خلاصه داستان: ریچارد هانی پس از یک درگیری در سالن موسیقی با آنابلا اسمیت آشنا می‌شود. همان شب آنابلا با ضربات چاقو به قتل می‌رسد و پلیس هانی را به‌عنوان قاتل تحت تعقیب خود قرار می‌دهد.

۳۹ پله یکی از کلاسیک‌ترین فیلم‌های هیچکاک است که اورسون ولز همیشه از آن به‌عنوان یک شاهکار یاد می‌کرد. این فیلم در انگلستان ساخته شد و کمپانی تولیدکننده امیدوار بود از طریق فیلم در بازارهای بین‌المللی به ویژه آمریکا جائی پیدا کند. در آن زمان انگلستان بازیگران بین‌المللی چندانی نداشت، به‌همین دلیل فیلم نیازمند بازیگران شناخته‌شده‌ی هالیوودی بود تا بتوانند توجه مخاطبان آمریکایی را به خود جلب کنند. درواقع این فیلم برای کمپانی گامونت بریتیش فیلمی حیاتی تلقی می‌شد، به‌همین دلیل آن‌ها برای از دست ندادن شانس خود حاضر به پرداخت دستمزد زیادی به دو بازیگر اصلی فیلم، رابرت دونات و مادلین کارول شدند. البته همه‌ی تلاش‌های آن‌ها نتیجه داد و فیلم عنوان بهترین فیلم بریتانیایی سال را کسب کرد و در دو سال پیاپی جز پرفروش‌ترین‌های باکس آفیس بود.

فیلم همچنین در آن زمان به‌عنوان یکی از فیلم‌های برتر اقتباسی شناخته می‌شد و هم اکنون نیز در لیست ۲۵۰ فیلم برتر قرن قرار دارد. The 39 Steps، یکی دیگر از فیلم‌های هیچکاک است که براساس ایده‌ی مرد بی‌گناه ساخته شده و از وجود مک‌گافین نیز استفاده می‌کند. هیچکاک همچنین برخلاف قصه‌ی منبع اقتباس‌ عنصر جنجالی همیشگی‌اش یعنی زن بلوند را اضافه می‌کند و مادلین کارول تبدیل به یکی از سمبل‌های مد و جذابیت در آن زمان انگستان می‌شود.

۱۳- فیلم مردی که زیاد می دانست

فیلم The Man Who Knew Too Much

• بازیگران: جیمز استوارت
• سال انتشار: ۱۹۵۶
• میانگین امتیازات  The Man Who Knew Too Much در IMDB: ۷/۴

خلاصه داستان: خانواده‌ای آمریکایی برای گذراندن تعطیلات به مراکش می‌روند. در طی یک درگیری که در اتوبوس رخ می‌دهد آن‌ها با مرد مرموزی آشنا می‌شوند و بعد از کشته شدن او، راز بزرگی را در مورد قتل یک شخصیت مهم می‌فهمند.

هیچکاک دو فیلم با نام مردی که زیاد می‌دانست ساخت. زمانی که تروفو درباره‌ی این بازسازی از هیچکاک سوال کرد او گفت که نسخه‌ی اول، اثر یک آماتور بااستعداد است و دومی توسط یک حرفه‌ای ساخته شده است. این در حالی است که بعضی از منتقدان پس از اکران اولیه‌ی فیلم در جشنواره‌ی کن نسخه‌ی ۱۹۳۴ را به این بازسازی ترجیح دادند. با اینحال فیلم موفقیت تجاری خوبی را برای هیچکاک به‌همراه داشت و آنطور که مشخص بود، تماشاگران نسخه‌ی جدیدتر را بیشتر پسندیده بودند.

هیچکاک برای اولین بار در سال ۱۹۴۱ یک بازسازی آمریکایی را برای مردی که زیاد می‌دانست در نظر گرفته بود اما نمی‌توانست استودیوها را برای ساخت این فیلم قانع کند تا اینکه پارامونت پیکچرز با شرط در نظر گرفتن سازگاری فیلم با خصوصیات دهه‌ی جدید، حاضر به سرمایه‌گذاری شد. The Man Who Knew Too Much، تریلری هیجان‌انگیز است که بیشتر حول تعلیق و معما می‌چرخد، با زیرمتن‌هایی سیاسی پیش می‌رود اما آن پیچیدگی‌های روانشناسانه و ساختاری سایر فیلم‌های هیچکاک را ندارد. این فیلم لذت‌بخش که بخشی از آن در مراکش فیلمبرداری شده، تصاویر زیبا از زندگی مردم در  شمال آفریقا را به‌تصویر می‌کشد و با بازی‌های جذاب جیمز استوارت و دوریس دی شگفت‌زده‌تان می‌کند. 

۱۲- فیلم طناب

فیلم Rope

• بازیگران: جیمز استوارت
• سال انتشار: ۱۹۴۸
• میانگین امتیازات   Rope در IMDB: ۷/۹

خلاصه داستان: دو جوان تحصیلکرده، همکلاسی سابق خود را به‌عنوان یک تمرین فکری خفه می‌کنند. آن‌ها پس از ارتکاب این جنایت جسد را در یک صندوق بزرگ چوبی مخفی می‌کنند و یک مهمانی شام را برای نزدیکانشان ترتیب می‌دهند.

این فیلم یکی از تجربی‌ترین و یکی از جالب‌ترین آزمایش‌های تکنیکال هیچکاک است که تاکنون توسط یکی از بزرگترین کارگردانان تاریخ سینما، خلق شده است. هیچکاک در این فیلم از بسیاری تکنیک‌های استاندارد فیلم صرف‌نظر کرد تا که بتواند صحنه‌هایی طولانی و بدون وقفه را خلق کند. حرکات دوربین به‌دقت برنامه‌ریزی شده بودند و تقریبا هیچ‌ کاتی در این میان وجود نداشت. دیوارهای لوکیشن روی محورهای غلتکی ساخته شده بودند تا که فیلمبردار به‌راحتی بتواند مسیر خود را حین فیلمبرداری عوض کند. جیمز استوارت کل روند فیلم را آزاردهنده توصیف کرد و گفت تنها چیزی که حین ساخت این فیلم نسبت به دیگر عناصر نمایش ارجحیت داشته، حرکت دوربین بوده است.

طناب در زمان اکران‌اش عملکرد ضعیفی را در گیشه تجربه کرد، لورنتس فیلمنامه نویس طناب، این شکست را ناشی از ناراحتی مخاطب از زیرمتن‌های همجنسگرایانه می‌دانست، چراکه در دهه‌ی 40 این گرایش جنسی بین مردم آمریکا تابویی بزرگ محسوب می‌شد. طناب درواقع یکی از ظریف‌ترین و در عین حال دست‌کم گرفته‌شده‌ترین فیلم هیچکاک است. او فلسفه، جامعه‌شناسی و روان‌شناسی را با شخصیت‌های پیچیده‌ای که طراحی کرده درهم می‌آمیزد و قصه‌ای سراسر پر از تعلیق و تنش را تحویلمان می‌دهد. Rope، هم‌اکنون از نظر منتقدان فیلمی جسورانه محسوب می‌شود، اثری که هم از لحاظ فنی و هم از لحاظ اجتماعی جلوتر از دوران خود بود.

۱۱- فیلم قایق نجات

فیلم Lifeboat

• بازیگران:
• سال انتشار: ۱۹۴۴
• میانگین امتیازات   Lifeboat  در IMDB: ۷/۶

خلاصه داستان: یک کشتی تفریحی در جنگ جهانی دوم مورد اصابت موشک آلمان‌ها قرار می‌گیرد و غرق می‌شود. عده‌ی کمی که از این انفجار جان سالم بدر می‌برند در قایق نجاتی پناه می‌گیرند.

قایق نجات متفاوت‌ترین فیلم در میان ساخته‌های هیچکاک است. این فیلم در زمان اکران‌‌اش بحث‌وجدل‌های قابل توجهی ایجاد کرد و بسیاری هیچکاک را مورد انتقاد قرار دادند. منتقدان فیلم را تحقیر شخصیت‌های آمریکایی و انگلیسی و تمجید از آلمان‌ها می‌دیدند و ساخت چنین فیلمی را در آن زمان عاقلانه نمی‌دانستند، چراکه جهان درگیر جنگ جهانی دوم بود و نازی‌ها از انجام هیچگونه جنایتی دریغ نمی‌کردند. هیچکاک در جواب این انتقادات گفت: «هدف از ساخت قایق نجات، این بوده که متفقین باید دست از مشاجره بردارند و برای پیروزی در جنگ با یکدیگر همکاری کنند.» او همچنین از نمایش شخصیت آلمانی فیلم‌اش دفاع کرد و توضیح داد که همیشه برای کارکترهای شرورش احترام قائل است، چراکه باعث می‌شوند قهرمان فیلم تحسین‌برانگیز باشد.

با اینحال منتقدان بازی‌ها و کارگردانی فیلم را ستودند و اذعان داشتند که هیچکاک با استفاده از سبک منحصربفرد خودش فیلمی جنگی را بدون نشان دادن حتی یک صحنه‌ی نبرد، ساخته است. به دلیل هجمه‌های ایجاد شده علیه فیلم، مدیران استودیو فاکس، تحت فشار جنجال‌ها تصمیم گرفتند به‌جای اکران گسترده‌ای که آثار هیچکاک تجربه می‌کردند، به فیلم اکران محدودی بدهند که همین اتفاق منجر به عملکرد ضعیف فیلم در باکس آفیس شد. هیچکاک فیلمی ساخته بود که بسیار جلوتر از زمان خودش کار می‌کرد او تنها از یک قایق بدون ایجاد حس خستگی در تماشاگر برای روایت قصه‌ی خودش بهره گرفته است و جنگ را با بُعدی انسانی می‌نگرد. این فیلم بعدها مورد توجه منتقدان قرار گرفت، فیلمی که هم‌اکنون یکی از بهترین فیلم‌های سینمای کلاسیک به‌شمار می‌آید.

۱۰- فیلم بیگانگان در ترن

فیلم Strangers On A Train

• بازیگران: فارلی گرنجر
• سال انتشار: ۱۹۵۱
• میانگین امتیازات  Strangers On A Trainدر IMDB: ۷/۹

خلاصه داستان: گای و بارنو به‌طور تصادفی در قطار یکدیگر را ملاقات می‌کنند. گای در حال انجام مراحل طلاق‌اش است و بارنو نیز با پدرش بر سر مسائل مالی اختلاف نظر دارد. بارنو پیشنهاد می‌دهد که آن‌ها یکدیگر را برای رفع مشکلاتشان کمک کنند اما اوضاع به‌طرز بدی پیش می‌رود.

فیلم بیگانگان در قطار تریلری روانشناختی است که هیچکاک آن را براساس رمان غریبه‌ها در قطار نوشته‌ی پاتریشیا هایسمیت ساخت. این فیلم یک کلاسیک فوق‌العاده است که به‌طرز جذابی طرح ساده‌ای را بکار می‌گیرد و به‌وسیله‌ی ایده‌های روانشناسانه آن را بسط می‌دهد. بیگانگان در قطار از آن فیلم‌های شسته‌رُفته‌ی هیچکاکی است که همه چیز درش پیدا می‌شود. هیچکاک ژانرها را در هم می‌آمیزد، از عناصر نوآر کمک می‌گیرد، به‌وسیله‌ی میزانسن و دکوپاژهای همیشگی‌اش تعلیقی مالیخولیایی را به جان تماشاگر می‌اندازد، از مک‌گافین کمک می‌گیرد و تابوهای جنسیتی همیشگی‌اش را به‌نمایش درمی‌آورد.

عقده‌ی ادیپ، ایده‌ی همیشگی هیچکاک در این فیلم باز هم کار می‌کند و به‌عنوان انگیزه‌ای روانی برای انجام قتل در ذهن بارنو ظاهر می‌شود. Strangers On A Train داستان یک مرد روانپریش است که از قتل و رفتارهای نابهنجار و ضداجتماعی لذت می‌برد و نسبت به درمان مقاومت نشان می‌دهد. از طرف دیگر مردی تنیس‌باز وجود دارد که کاملا اجتماعی رفتار می‌کند و سعی دارد از مهلکه‌ای که گای روانپریش ساخته جان سالم به‌در ببرد. Strangers On A Train اکنون به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سیاه‌وسفید کلاسیک شناخته می‌شود، اثری چالش‌برانگیز و تاثیرگذار که از نظر بُعد روانشناسانه، هم‌ردیف آثار مهم هیچکاک قرار می‌گیرد.

۹- فیلم سایه یک شک

فیلم Shadow Of A Doubt

• بازیگران: جوزف کاتن
• سال انتشار: ۱۹۴۳
• میانگین امتیازات   Shadow Of A Doubt در IMDB: ۷/۸

خلاصه داستان: چارلی از کالیفرنیا به دیدار خانواده‌ی خواهرش می‌رود، جائی که همه‌ی آن‌ها از دیدن‌ چارلی خوشحال هستند. خواهرزاده‌ی او که بسیار به چارلی علاقه‌مند است، دچار شک و تردیدهای زیادی نسبت به دایی خود می‌شود. 

Shadow Of Doubt، امروزه به‌عنوان نخستین شاهکار مسلم هیچکاک شناخته می‌شود. منتقدان همیشه این فیلم را بهترین اثر او می‌دانستند و خود هیچکاک نیز همیشه این موضوع را تایید می‌کرد. این فیلم پس از اکران نقدهای مثبتی دریافت کرد و همه‌ی صاحب‌نظران به اتفاق آرا فیلم را ستودند. هیچکاک معتقد بود که افراد شرور باید جذاب باشند، در غیر این صورت چگونه می‌توانند کسی را فریب دهند؟ به‌همین دلیل او برای پیدا کردن بازیگر نقش چارلی از بازیگران جذاب زیادی تست گرفت تا اینکه طی اتفاقی جوزف کاتن را برای این نقش مناسب دید.

هیچکاک هنگام نگارش فیلمنامه از وایلدر خواسته بود تا نتیجه‌ی نهایی آنچه که می‌نویسد تمثیلی از نازیسم و تفکرات آن‌ها باشد. با اینحال آنچه در پایان حصول آمد، فیلمی بود که ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی را به چالش می‌کشید و با زیرمتنی پوچ‌گرایانه به روایت دنیای خویش می‌پرداخت. هیچکاک در این تریلر معمایی عقده‌های جنسی و ایده‌های فرویدی را از طریق چارلی نیوتون وارد قصه می‌کند و تمام ماجرا را طبق این ایده‌ها پیش می‌برد. درواقع او به‌طرز ظریف و هوشمندانه‌ای مشغول پیاده‌سازی تفکرات فروید در قصه‌های پرتعلیق همیشگی‌اش است. این فیلم هم اکنون یکی از شاهکارهای کلاسیک هیچکاکی است که جز ۱۰۰ فیلم برتر مجله‌ی امپایر قرار دارد.

۸- فیلم پرده پاره

فیلم Torn Curtain

• بازیگران: پل نیومن
• سال انتشار: ۱۹۶۶
• میانگین امتیازات  Torn Curtain در IMDB: ۶/۶

خلاصه داستان: مایکل آرمسترانگ به‌همراه دستیار و نامزدش به کنفرانسی در کپنهاگ سفر می‌کند. او نهایتا به آلمان شرقی می‌رود تا بتواند یکسری مدارک علمی را از پروفسور لینت به‌دست آورد.

وقتی که Torn Curtain، در سال ۱۹۶۶ اکران شد، هیچکاک مشهورترین کارگردان سینمای هالیوود بود که به‌خاطر فیلم روانی‌اش به موفقیت تجاری و انتقادی خوبی رسیده بود. او بعد از روانی به‌سراغ پرندگان و مارنی رفت، فیلم‌هایی که همچنان نشان‌دهنده‌ی استعداد شگرف او بودند. به‌همین دلیل هیچکاک باید فیلمی می‌ساخت که تماشاگران مشتاق و منتظر را قانع می‌کرد. او در مصاحبه‌اش با تروفو درباره‌ی ساخت این فیلم می‌گوید: «دنبال طرحی بودم که همچنان مردم از دیدن روانی لذت ببرند!» به‌همین دلیل او به سمت زیرژانر هیجان‌انگیز جاسوسی روی آورد، چراکه موفقیت این گونه از فیلم‌ها را در سریال جیمزباند دیده بود. ایده‌ی این فیلم، از فرار دیپلمات‌های بریتانیایی گای برگس و دونالد مکلین به اتحاد جماهیر شوروری سرچشمه گرفت و هیچکاک سعی کرد  در این قصه به تفسیری از جنگ سرد برسد. 

هیچکاک در ابتدا برای پیدا کردن کسی که فیلمنامه را بنویسد به مشکل برخورد، چراکه آن‌ها معتقد بودند تجربه‌ی کافی برای نوشتن یک تریلر سیاسی را ندارند. بعد از آن مسئولیت فیلمنامه به برایان مور سپرده شد، چراکه تجربه‌های موفق زیادی در رابطه با برخود با زنان داشت. Torn Curtain، فیلمی چالش‌برانگیز برای هیچکاک و یونیورسال بود، چراکه هم برای فیلمنامه به دردسر افتاده بودند و هم برای انتخاب بازیگر و محل فیلمبرداری. پل نیومن هم برای هیچکاک تقریبا تبدیل به یک مشکل شده بود. او در طول فیلمبرداری سوالات متعددی راجع‌به فیلمنامه می‌پرسید، کاری که نسل بازیگران کری گرانت انجام نمی‌دانند و همین نیز هیچکاک را عصبانی می‌کرد. فیلم بعد از اکران مورد انتقاد قرار گرفت اما در ایالات متحده به فروش خوبی رسید. منتقدان بر این باور بودند که هیچکاک به تکراری بر عناصر دلهره‌آور خودش رسیده و قصه‌ی جدیدی را خلق نکرده است. او د این فیلم به تفسیری از جنگ سرد میسد

۷- فیلم مرد عوضی

فیلم The Wrong Man

• بازیگران: هنری فوندا
• سال انتشار: ۱۹۵۶
• میانگین امتیازات   The Wrong Man در IMDB: ۷/۴

خلاصه داستان: امانوئل برای پرداخت هزینه‌ی دندانپزشکی همسرش رز به یک دفتر بیمه مراجعه می‌کند. او در آنجا با مردی اشتباه گرفته می‌شود که قبلا دست به سرق و کلاهبرداری زده است. امانوئل دستگیر و دادگاهی می‌شود و اوضاع به‌طرز بدی پیش می‌رود.

آلفرد هیچکاک همیشه از الگوهای مشخصی در فیلم‌هایش استفاده می‌کرد. یکی از این علائق هویت اشتباه بود. او برای بسط و پرداخت این ایده‌ی تعلیق‌برانگیز در اتفاقی نه‌چندان معمول به‌سراغ یک قصه‌ی واقعی رفت. داستان مردی بی‌گناه که متهم به یک جنایت شده بود. اغلب اشاره می‌شود که او همیشه ترس زیادی از پلیس و متهم شدن در زمان بی‌گناهی داشته است، چیزی که در فیلم‌های او نیز دیده می‌شود اما هیچکدام از آن‌ها به اندازه‌ی مرد عوضی دردناک نیستند. این فیلم تفاوت زیادی با بقیه‌ی آثار هیچکاک دارد. او با حفظ یک کارگردانی کم‌حاشیه در سبک مستند، واقع‌گرایی تلخی را به قصه اضافه می‌کند. ترفندهای دوربین، تعقیب‌وگریزهای عاشقانه، طنزهای ظریف، دسیسه‌های زیاد، توطئه‌های ساختگی و تعلیق در اینجا از بین رفته و ما یک داستانی تراژیک، ترسناک و واقعی از یک را جنایت داریم.

این فیلم به دلایلی که گفته شد تاثیر بسزایی روی ژان گدار داشت و او به‌دلیل برخی مقاربت‌های مرد عوضی با سینمای اروپا یکی از طولانی‌ترین نقدهای خود را برای آن نوشت. هیچکاک در فیلم The Wrong Man یاسی کافکایی را به‌تصویر می‌کشد و معنای هویت انسانی که در کشاکش دنیای جدید به یغما رفته است را وارد چالش تراژیکی می‌کند. اگرچه فیلم در آخر مدعی است که حال آدم‌های قصه خوب می‌شود اما در داستان واقعی هیچکدام از آن‌ها دوباره به روز قبل از دستگیری برنمی‌گردند.

۶- فیلم پرندگان

فیلم The Birds

• بازیگران: تیپی هدرن
• سال انتشار: ۱۹۶۳
• میانگین امتیازات  The Birdsدر IMDB: ۷/۶

خلاصه داستان: ملانی زن جوان و ثروتمندی است که برای دیدن مردی به‌نام میچ رهسپار خلیج بودگا می‌شود. بعد از رسیدن او به شهر، پرندگان دیوانه شده و به مردم حمله می‌کنند. ملانی در این وضعیت مجروح می‌شود و با زنی که عاشق میچ است ملاقات می‌کند.

The Birds، یکی دیگر از تریلرهای هیچکاکی استاد ترس است که براساس داستان کوتاهی به‌همین نام و نوشته‌ی دافنه دو موریه ساخته شده است. پرندگان تا حدی از وقایع واقعی حمله پرندگان به شهری ساحلی در کالیفرنیا الهام گرفته شده بود، زمانی که تعداد زیادی از پرندگان دریایی به‌خاطر خوردن نوعی جلبک سمی دیوانه شده بودند. هیچکاک برای اقتباس از این داستان، شخصیت‌ها و طرحی نسبتا جدید را خلق کرد و در عین حال مفهوم حملات غیرقابل توضیح پرندگان را نگه داشت. دافنه دو موریه پس از دیدن پرندگان اعلام کرد که فیلم را دوست نداشته، چراکه هیچکاک به اصل داستان پایبند نبوده و خیلی چیزها را تغییر داده است.

اکثر پرندگانی که در این فیلم دیده می‌شوند، واقعی هستند اگرچه حدودا ۳۰۰ هزار دلار برای ساخت پرندگان مکانیکی هزینه شده بود. هیچکاک برای ساخت The Birds از صدها نمای ساخته شده بوسیله‌ی جلوه‌های ویژه استفاده کرد و از استودیوهای مختلفی کمک گرفت. پرندگان در جوایز اسکار  یکی از نامزدهای بهترین جلوه‌های ویژه بود. The Birds، یکی از معدود فیلم‌های آلفرد هیچکاک است که بیشتر شهرت خود را مدیون جلوه‌های گرافیکی است تا داستان و بازی‌های جذاب، البته تعلیق خلق شده در فیلم، همان تعلیق و اضطراب همیشگی هیچکاکی است. عشق و خشونت موضوع اصلی این فیلم است و هیچکاک در جائی اعلام می‌کند که می‌خواسته با استفاده از ایده‌های روانشناسانه در مسیر زنانگی، طغیان طبیعت علیه انسان‌ها را نیز به‌تصویر بکشد. در سال ۱۹۴۴ یک دنباله‌ی تلویزیونی براساس این فیلم ساخته شد که مورد استقبال قرار نگرفت.

۵- فیلم بدنام

فیلم Notorious

• بازیگران: اینگرید برگمن
• سال انتشار: ۱۹۴۶
• میانگین امتیازات   Notorious در IMDB: ۷/۹

خلاصه داستان: آلیشیا توسط دولین  استخدام می‌شود تا به سازمان نازی‌هایی که پس از جنگ جهانی دوم به برزیل گریخته‌اند، نفوذ کند. این دو حین ماموریت‌شان عاشق یکدیگر می‌شوند تا اینکه آلیشیا به‌خاطر شرایط پیش آمده با مرد دیگری ازدواج می‌کند.

بدنام بعد از اکرانش  توجه‌ها را به خود جلب کرد و منتقدان این فیلم را به‌عنوان نقطه عطفی در کارنامه‌ی هیچکاک می‌دانستند. آن‌ها معتقدند که این فیلم شروعی بر بکارگیری مضامین عمیق و ساختارهایی جذاب در فیلم‌های هیچکاک بوده است. این فیلم منتخب رسمی جشنواره‌ی فیلم کن ۱۹۴۶ بود و تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال شد. هیچکاک هنگام نگارش فیلمنامه‌ی این اثر تاکید زیادی در بکارگیری یک مک‌گافین داشت، چیزی که نهایتا به تحقیقات درباره‌ی اورانیوم رسید. بعدها هیچکاک ادعا کرد که به‌خاطر همین تحقیقات تحت نظر بوده است.

او هنگام ساخت Notorious به تهیه‌کننده‌ی فیلم گفته بود که همیشه دلش می‌خواسته فیلمی براساس باج‌گیری‌های جنسی بسازد. هیچکاک برای عملی کردن این ایده جهانی با زیرمتن‌های سیاسی و تعلیق‌آمیز خلق کرده و با بکارگیری مضامین روانشناسی روایت خودش را پیش برده است. دولین در این فیلم عنصر و بازگوکننده‌ی ایده‌های روانشناسانه‌ی قصه می‌شود. هیچکاک با طراحی این کارکتر و با الهام از عقده‌ی مدونای فروید، شخصیتی را خلق کرده که باعث شکل‌گیری داستانی جاسوسی شده و در جایگاه یک نیروی پیش‌برنده قرار می‌گیرد. Notorious، نمونه‌ی یک فیلم کامل از دنیای آثار کلاسیک است، نمایشی جذاب که جلوتر از زمان خودش ساخته شده بود.

۴- فیلم پنجره عقبی

فیلم Rear Window

• بازیگران: جیمز استوارت
• سال انتشار: ۱۹۵۴
• میانگین امتیازات  Rear Window در IMDB: ۸/۵

خلاصه داستان: جف عکاسی با پای شکسته است که دوران بهبود خود را در منزل‌اش طی می‌کند. او از طریق یک دوربین شکاری، خانه و رفتارهای همسایگانش را تحت نظر می‌گیرد تا اینکه متوجه رفت‌وآمدهای مشکوک یکی از آن‌ها می‌شود.

پنجره عقبی همانند بقیه‌ی آثار موفق هیچکاک، به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما شناخته می‌شود. این فیلم چهار نامزدی را در اسکار به‌دست آورد و در لیست ۱۰۰ فیلم برتر تمام دوران نیز قرار گرفت. Rear Window، یک کلاسیک تعلیق‌آمیز با تنش‌هایی عاشقانه است که در خود ایده‌هایی روانشناسانه را جای داده و به مضامینی مثل وسواس، مردسالاری و  فضول‌گرایی و کنجکاوی می‌پردازد. این فیلم پیچیدگی‌های روانشناختی فیلم‌های دیگر هیچکاک را ندارد اما بدون شک سرگرم‌کننده‌ترین فیلم او برای تماشاست.

پنجره عقبی با تک‌لوکیشن و فضای محدودش بیش‌ازپیش نشان‌دهنده‌ی استعداد خارق‌العاده‌ی هیچکاک در روایت قصه‌ای تعلیق‌برانگیز از معمای یک قتل است، داستانی که در ابعاد مکانی محدود بدون اینکه حوصله‌ی تماشاگر را سر ببرد، خودش را  جلو می‌کشد و جزئیاتی جذاب را به‌نمایش درمی‌آورد. جیمز استوارت به‌همراه گریس کلی یکی از بهترین بازی‌های دوران کاری خود را ارائه می‌دهند و در لوکیشن محدود فیلم به جذابیت اثر اضافه می‌کنند. هیچکاک به‌خاطر پنجره عقبی در دهه‌ی ۵۰ به موفقیت تجاری و انتقادی خوبی رسید و برخلاف دیگر فیلم‌های تاثیرگذارش این اثر از همان ابتدا مورد استقبال قرار گرفت.

۳- فیلم شمال به شمال غربی

فیلم North By Northwest

• کاگردان: آلفرد هیچکاک
• بازیگران: کری گرانت
• سال انتشار: ۱۹۵۹
• میانگین امتیازات  North By Northwest در IMDB: ۸/۳

خلاصه داستان: راجر تورنهیل مدیر یک موسسه‌ی تبلیغاتی توسط دو مرد ناشناسی دزدیده می‌شود. او می‌فهمد که به‌جای شخص مرموزی به‌نام جورج کاپلان اشتباه گرفته شده است. هنگامی که تورنهیل سعی دارد، بفهمد چه اتفاقی افتاده او را به قتل متهم می‌کنند.

North By Northwest، یکی از بهترین و هیجان‌انگیزترین فیلم‌های برجسته‌ی هیچکاک است که بخشی از موفقیت خود را مدیون موسیقی تحسین‌برانگیز برنارد هرمان و بازی جذاب کری گرانت بود. هیچکاک ایده‌ی این فیلم را براساس عملیات گوشت چرخ‌کرده و یکسری اطلاعات واقعی دیگر از جنگ جهانی دوم نوشت. او ساخت این فیلم را قبل از تولید سرگیجه‌اش برنامه‌ریزی کرده بود و طبق مصاحبه‌ای اعلام کرد که پس تریلر تاریک خود فیلمی سرگرم‌کننده، لطیف و عاری از نمادگرایی‌های مرسوم در  آثاراش خواهد ساخت. ارنست لمن نویسنده‌ی فیلم نیز کسانی را که به‌دنبال پیدا کردن نماد در این فیلم بودند مورد تمسخر قرار می‌داد.

با این حال پلان آخر فیلم یعنی قطار و تونل یکی از نمادگرایی‌های فرویدی معروف در آثار هیچکاک است و او این صحنه را یکی از گستاخانه‌ترین پلان‌های خود می‌دانست. North By Northwest، به‌خاطر مضامینی مثل فریبکاری، هویت اشتباه، نسبی‌گرایی اخلاقی در دوران جنگ سرد مورد استقبال قرار گرفت. شمال به شمال‌غربی الهام‌بخش سری فیلم‌های جیمزباند بود و بسیاری فیلم‌های اکشن  دیگر نیز میراث‌دار این اثر برجسته‌ی هیچکاک شدند. از این فیلم که اغلب به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تمام دوران یاد می‌شود، در سال 1950 توسط کتابخانه کنگره در فهرست ملی فیلم ثبت شد.  

۲- فیلم روانی

فیلم Psycho

• بازیگران: آنتونی پرکینز
• سال انتشار: ۱۹۶۰
• میانگین امتیازات   Psycho در IMDB: ۸.۱

خلاصه داستان: ماریون ۴۰ هزار دلار از محل کارش می‌دزدد و فرار می‌کند. او در شبی بارانی به مسافرخانه‌ای مشکوک می‌رسد و تصمیم می‌گیرد که شب را همانجا بماند. ماریون در همان شب کشته می‌شود و کارگاهی خصوصی برای پیدا کردنش به مسافرخانه می‌آید.

Psycho، یکی از بهترین فیلم‌های هیچکاک و معروف‌ترین فیلم روانشناسانه‌ی اوست. روانی در ابتدا به‌خاطر داستان‌اش فیلمی بحث‌برانگیز تلقی شد و نقدهای متفاوتی را به‌دست آورد اما علاقه‌ی تماشاگران و بازده‌های فوق‌العاده‌ی فیلم در باکس آفیس و نامزدی در چند رشته‌ی اسکار، توجه منتقدان را به این اثر جلب کرد. فضای پرتنش، کارگردانی خارق‌العاده، موسیقی به‌یاد ماندنی، فیلمبرداری جذاب و نمادهای مفهمومی و روانشناسانه‌ همگی با هم در این اثر ترکیب شده تا که روانی به‌عنوان یک فیلم هنری و ترسناک سینمایی مورد تحسین قرار بگیرد.

هیچکاک در این فیلم سطح جدیدی از خشونت و تمایلات جنسی را با استفاده از نمادهای نرینگی و مادینگی به‌نمایش درمی‌آورد تا جائیکه منتقدان این فیلم را اولین تریلر روانکاوانه می‌نامند. روانی به‌خاطر صحنه‌ی معروف قتل زیر دوش‌اش که امروزه یکی از شناخته‌شده‌ترین و معروف‌ترین سکانس‌های تاریخ سینماست در ابتدا زیر تیغ سانسور رفت، چراکه تا آن زمان چنین تصاویری در سینما مرسوم نبود. هیچکاک در این سکانس با استفاده از مچ‌کاتی تاثیرگذار و بازی با نمادهای زنانگی و مردانگی به تفسیر فیلم می‌پردازد و مفهومی عمیق را خلق می‌کند. روانی همچنین به‌خاطر کشته‌شدن زودهنگام قهرمان داستان‌اش مورد توجه قرار گرفت و باعث به‌وجود آمدن دیدگاه‌های جدیدی در سینما شد. هیچکاک در این فیلم تعلیق را به اوج خود می‌رساند و فیلمی عمیق با ساختاری قدرتمند خلق می‌کند. قصه‌ای که هنوزم رازهای زیادی برای حل کردن دارد.

۱- فیلم سرگیجه

فیلم Vertigo

• بازیگران: جیمز استوارت
• سال انتشار: ۱۹۵۸
• میانگین امتیازات  vertigo در IMDB: ۸.۱

خلاصه داستان: اسکاتی توسط مردی استخدام می‌شود تا همسرش مادلین را تعقیب کند. او که ترس شدیدی نسبت به ارتفاع دارد، حین انجام این ماموریت دچار مشکل می‌شود و مادلین از پنجره‌ای سقوط می‌کند.

Vertigo، در اولین اکران خود نقدهای متفاوتی را دریافت کرد اما اکنون این اثر به‌عنوان  فیلمی کلاسیک، هیچکاکی و یکی از آثار مهم تاریخ سینما شناخته می‌شود. این فیلم همانند بسیاری از آثار قابل‌ستایش، در زمان انتشاراش مورد انتقاد قرار گرفت اما منتقدان با گذشت زمان نظرات مثبتی را نسبت به آن پیدا کردند. سرگیجه تریلری تکان‌دهنده از روانیات انسان است که به‌عنوان مراقبه‌ای غم‌انگیز از عشق، از دست دادن و آسایش انسان عمل می‌کند. Vertigo همانند دیگر آثار هیچکاک، هم از لحاظ ساختاری و هم از جنبه‌ی روانشناسانه قابل تحلیل و نقد خواهد بود.

موضوع اصلی فیلم برپایه‌ی وسواس روانی شکل گرفته و منتقدان آن را داستانی بر مسیر پرخاشگری‌های مردانه، عقده‌ی ادیپ و کنترل‌گری می‌دانند. اورسون ولز طی مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که از این فیلم متنفر است، چراکه به عقیده‌ی او معمای هیچکاکی قصه روی جنبه‌ی روانشناسانه‌ی اثر نمی‌نشیند. هیچکاک دلیل انتقادهای وارد شده به فیلم را سن زیاد استوارت در مقابل کیم نواک می‌دانست و همیشه از این فیلم به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های کارنامه‌ی خود یاد می‌کرد. تعلیق، موسیقی متن، نورپردازی، فیلم‌برداری، بازی‌های جذاب نواک و استوارت همه‌وهمه باعث شده که این فیلم دستاورد قدرتمندی برای سینما باشد، اثری که همیشه بدیع و تازه خواهد ماند.