پیرترین درختان جهان چند سال عمر کرده‌اند؟

آیا پیرترین درختان جهان را می‌شناسید؟ درختانی که هزاران سال از عمر آن‌ها می‌گذرد و شاهد حوادث شگفت انگیزی در کره زمین بوده‌اند اما هنوز زنده هستند و به حیات خود ادامه می‌دهند. متوسط عمر ما انسان‌ها حدود 80 سال است و این عمر از نظر زمین شناسی دوره‌ای بسیار کوتاه و قابل چشم‌پوشی است. اما پیرترین درختان جهان عمری بسیار طولانی‌تر دارند و اگر باکتری‌های 500 هزار ساله کشف شده در یخ‌های سیبری را در نظر نگیریم این درختان قطعا پیرترین موجودات زنده جهان هستند.

البته گونه نادری از گیاهان خوشه‌ای هم می‌توانند بیش از صدهزار سال عمر کنند اما این موجودات به روش غیر جنسی تولید مثل می‌کنند و می‌توانند به طور پیوسته کپی‌هایی از خود به وجود آورند، پس موجودات منفردی که بیش از همه موجودات دیگر عمر می‌کنند درختان هستند. برخی از گونه‌های درختان مثل سکویا و سرخدار عمری بسیار طولانی داشته‌اند در حدی که شاهد ظهور و سقوط تمدن‌ها بوده‌اند اما همچنان سربلند و پابرجا مانده‌اند. در این مقاله از دیجی رو پیرترین درختان جهان را که در نقاط مختلف کره زمین رشد کرده‌اند به شما معرفی خواهیم کرد.

درختی که همسن حضرت عیسی است

حضرت عیسی هرگز در جنگل‌های نیوزیلند قدم نزد اما اگر این کار را کرده بود با یک نهال کائوری مواجه می‌شد که در جنگل وایپو در شمال نیوزیلند در حال رشد و نمو است، این نهال اکنون به یکی از پیرترین درختان جهان تبدیل شده است. این درخت که Te Matua Ngahere (به معنای پدر جنگل) نام دارد علاوه بر این که پیرترین کائوری زنده جهان است با سی متر ارتفاع (تقریبا برابر با ارتفاع مجسمه حضرت عیسی در ریودوژانیرو) دومین کائوری بزرگ جهان هم به شمار می‌رود.

تنه این درخت هم بسیار قطور است و با 16.5 متر حتی از تنه وال آبی هم بزرگ‌تر است. درختان کائوری همیشه سبز هستند و تنه‌هایی ضخیم با شاخه‌های کم‌تعداد دارند بنابراین چوب آن‌ها بسیار باارزش است چون می‌توان الوار بسیار بلند و صافی از آن‌ها تهیه کرد. بین سال‌های 1840 تا 1920 از چوب کائوری برای ساخت خانه و قایق استفاده می‌شد در نتیجه تعداد این درختان بسیار کاهش یافت اما پدر جنگل خوش شانس بود چون در یک عملیات جاده سازی در سال 1928 کشف شد و مهندسان به قدمت آن پی بردند و تصمیم گرفتند آن را قطع نکنند.

این درخت از حضرت عیسی هم کمی مسن‌تر است

درختی به نام ژنرال شرمن با حجم 52 هزار فوت مربع یکی از حجیم‌ترین درختان جهان است. این حجم برابر با میزان کاغذی است که در اداره بایگانی ایالت نیویورک نگهداری می‌شود. این درخت 84 متر ارتفاع دارد و در پارک ملی سکویای کالیفرنیا قرار گرفته است. اما بیش از حد شگفت زده نشوید چون این درخت حدود سی متر از بلندترین درخت جهان کوتاه‌تر است. هایپریون یک درخت ششصد ساله به ارتفاع 116 متر است که در پارک ملی ردوود کالیفرنیا قرار دارد. اگر به دنبال معیاری برای مقایسه هستید باید بگوییم که هایپریون 25 متر از مجسمه آزادی آمریکا بلندتر است. ژنرال شرمن یک درخت 2200 ساله است و از پیرترین درختان جهان به شمار می‌رود. البته این درخت همچنان در حال رشد است و تا هزار سال دیگر ممکن است از هایپریون هم بلندتر شود. اما چیزی که درباره ژنرال شرمن شگفت انگیز است تنه قطور آن است. هر شاخه این درخت به حدی قطور هستند که خود می‌توانند از بسیاری از درختانی که می‌شناسید حجیم‌تر باشند.

یکی از پیرترین درختان جهان که سن دقیق آن مشخص است

سن بیشتر درختان را تنها می‌توان از نمونه گیری و شمردن تعداد حلقه‌ها تخمین زد اما به طور دقیق نمی‌توان گفت که در چه تاریخی کاشته شده‌اند. درخت Jaya Sri Maha Bodhi یک استثنا است و نه تنها یکی از پیرترین درختان جهان به شمار می‌رود بلکه سن دقیق و تاریخ کاشته شدن آن نیز معلوم است. از طرف دیگر این درخت تنها موجود زنده‌ای است که با بودا ارتباط نزدیک داشته و هنوز هم زنده است. گفته می‌شود که بودا زیر یک درخت انجیر به مکاشفات خود دست پیدا کرد، Jaya Sri Maha Bodhi، آن درخت انجیر نیست اما از یکی از شاخه‌های بریده شده آن درخت که توسط  پادشاه سریلانکا در سال 236 قبل از میلاد پیشکش شده بود کاشته شده و رشد کرده است.

راهبان بودایی 2250 سال است که از این درخت نگهداری می‌کنند و آن را مقدس می‌شمارند. محل کاشته شدن این درخت به یک محل عبادت تبدیل شده است و با انواع مجسمه‌ها، کانال‌ها، دیوارها و اشیای براق تزئین شده است. البته این درخت با تهدیداتی هم مواجه بوده است مثلا طوفان، افراد خرابکار و حیوانات وحشی مثل فیل که گاهی آن را در معرض خطر قرار می‌دهند. در سال 1985 نگهبانان درخت مورد حمله یک گروه تروریستی قرار گرفتند و حدود صد نفر از آن‌ها کشته شدند اما آسیبی به درخت نرسید. هنوز هم زائران زیادی به آنورادهاپورا می‌روند تا این درخت مقدس و قدیمی را ببینند و زیر سایه آن آرامش پیدا کنند.

یک درخت سکویای سه هزار و دویست ساله

اگرچه ژنرال شرمن رکورد حجیم‌ترین درخت جهان را به خود اختصاص داده است اما از نظر سن رکورد شگفت انگیزی ندارد چون سکویاها می‌توانند بیش از این عمر کنند. در واقع پیرترین سکویای جهان هزار سال از ژنرال شرمن پیرتر است و نام آن “رئیس جمهور” است! این درخت 3200 ساله در دوران تاریک تمدن یونانی کاشته شده است و آن قدر بزرگ است که هیچ کس نتوانسته است آن را در یک تصویر به طور کامل جای دهد. ارتفاع رئیس جمهور 75 متر است و بر نوک و شاخه‌های آن آثار رعد و برق و طوفان‌های متعددی مشاهده می‌شود.

مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که رئیس جمهور رکوردهای زیادی را به نام خود ثبت کرده است. این درخت در هر سال به اندازه یک متر مکعب رشد می‌کند که برای درختی به این سن شگفت انگیز است. تعداد برگ‌های این درخت بیش از دو میلیارد عدد تخمین زده شده است و این رشد و تعداد برگ‌ها مشخص می‌کند که همین درخت به تنهایی چه تاثیر فوق العاده‌ای در تجزیه دی اکسید کربن و تولید اکسیژن دارد و می‌تواند اثرات مخرب انسان را بر کره زمین خنثی کند.

این درخت زنده نیست اما …

تا سال 2012 یک درخت به نام “سناتور” رکورد پیرترین درخت سرو آمریکا را در اختیار داشت. این درخت 3500 ساله که در فلوریدا قرار دارد در رتبه پنجم پیرترین درختان جهان جای می‌گرفت و حتی از رئیس جمهور هم پیرتر بود هرچند ارتفاع و حجم آن با رئیس جمهور قابل مقایسه نیست. این درخت همچنان به حیات خود در این منطقه ادامه می‌داد تا این که به طور مرموزی آتش گرفت. مقامات محلی رعد و برق را عامل این آتش سوزی اعلام کردند و گفتند که درخت از درون سوخته است و دیگر زنده نیست.

اما این ادعا با واقعیت فاصله زیادی داشت چون قاتل سناتور در نهایت به کار خود اعتراف کرد. زنی که زیر این درخت همراه با دوستانش به استعمال مواد مخدر مشغول بود آتشی داخل درخت روشن کرده بود تا دید بهتری داشته باشد اما آتش از کنترل خارج شد و درخت سوخت. این زن و دوستانش تصاویری با گوشی‌های خود از درخت در حال سوختن گرفتند و از محل گریختند و به همین سادگی باعث مرگ یکی از پیرترین درختان جهان شدند.

پیرترین درخت آمریکای جنوبی

به گزارش New Atlas یک درخت فیتزوریا در شیلی به نام Gran Abuelo (به معنای پدر پدربزرگ) یکی از پیرترین درختان جهان و پیرترین درخت آمریکای جنوبی است. احتمالا تعجب نخواهید کرد اگر بدانید که تقریبا تمام درختان فیتزوریای این قاره قطع شده و این گونه را در معرض خطر انقراض قرار داده است. مهاجمان اسپانیایی که در قرن شانزدهم وارد آمریکای جنوبی شدند علاقه خاصی به نابود کردن درختان فیتزوریا داشتند و آن‌ها را قطع کردند، سوزاندند و از بین بردند. با این وجود باز هم تعدادی از این درختان به طور پراکنده در شیلی باقی ماندند و پدر پدربزرگ هم یکی از آن‌ها است. پیدا کردن این درخت در پارک ملی شیلی در جنوب والدیویدیا ساده نیست و برای مشاهده آن از نزدیک باید جاده‌های سنگلاخی متعدد و طولانی را بپیمایید و از پل‌های معلق عبور کنید. به خاطر داشته باشید پیرترین درختان جهان همیشه در جاهایی دور از دسترس رشد کرده‌اند چون تنها در چنین مناطقی از شر تبر انسان‌ها در امان هستند.

یک درخت جان سخت در کنار قله آتشفشانی

پیرترین درخت شاه بلوط جهان در دامنه یک کوه در سیسیل قرار دارد، آن‌ هم نه یک کوه معمولی بلکه یک قله آتشفشانی که در چهارصد سال اخیر 65 بار فعال شده است. این درخت تنها 8 کیلومتر با دهانه آتشفشان فاصله دارد و نه تنها یکی از پیرترین درختان جهان بلکه یکی از جان سخت‌ترین آن‌ها هم محسوب می‌شود. سن این درخت که “شاه بلوط صد اسب” نام دارد دقیقا مشخص نیست اما بین 2000 تا 4000 سال تخمین زده می‌شود. این درخت با تنه 58 متری خود یک رکورد به نام خود ثبت کرده و قطورترین درخت جهان به شمار می‌رود. جریان نامگذاری این درخت هم در نوع خود جالب است، در یک روز بارانی یک شاهدخت و صد شوالیه همراه او به دنبال سرپناهی بودند تا این که به این درخت رسیدند و هیچ کدام از آن‌ها و اسب‌هایشان خیس نشدند. در واقع می‌توان گفت این درخت مثل چتری است که می‌تواند صد اسب را در سایبان خود جای دهد.

درختی که سابقه فعالیت سیاسی دارد!

بیشتر درختان قدیمی تمام عمر خود را یک گوشه ایستاده‌اند و به فوتوسنتز و سرپناه دادن به مردم مشغول بوده‌اند اما Jomon Sugi بهتر از بقیه درختان از اوقات خود بهره برده است. این درخت کریپتومریا که یکی از پیرترین درختان جهان و ژاپن است در کوهستان‌های یاکوشیما قرار دارد و سن واقعی آن مشخص نیست اما بین 2000 تا 7200 سال تخمین زده می‌شود. این رقم تا اندازه‌ای متناقض است چون جومون سوگی پیرترین درخت ژاپن نیست اما اگر 7200 سال داشته باشد پیرترین درخت جهان خواهد بود بنابراین سن آن باید چیزی بین این دو عدد و حدود 4000 سال باشد، قطر این درخت هم 4.8 متر است. محلی‌ها این درخت را به خوبی می‌شناسند اما تا سال 1960 جومون سوگی برای مردم جهان ناشناخته بود. در این زمان در ژاپن یک جنبش برای حفاظت از جنگل‌ها شکل گرفت و این درخت به عنوان نماد آن جنبش برگزیده شد. از آن تاریخ به بعد جومون سوگی به یک جاذبه توریستی در این منطقه تبدیل شده است اما برای تماشای آن باید پنج ساعت تمام پیاده روی کنید.

سرو ابرکوه، درختی که همسن اهرام مصر است

درختان سرو را می‌توان در تمام قسمت‌های جهان پیدا کرد و یکی از باستانی‌ترین سروهای جهان در ایران جای گرفته است. “سرو ابرکوه”  یکی از پیرترین موجودات زنده جهان است و افسانه‌های جالبی درباره کاشته شدن آن روایت می‌شود. در برخی از این افسانه‌ها کاشت این درخت را به حضرت نوح و پسرش و در برخی دیگر به زرتشت پیامبر نسبت می‌دهند. البته عمر این درخت 4500 سال است و زرتشت هزار سال پس از آن به دنیا آمده است. با در نظر گرفتن سنی که دانشمندان برای سرو ابرکوه تخمین می‌زنند این درخت همزمان با بنا شدن اولین اهرام مصر در جیزه کاشته شده است اما بر خلاف مومیایی‌های هرم خوفو هنوز به زیبایی روز اول است.

برخلاف درختان قدیمی دیگر، نام سرو ابرکوه در متون تاریخی مختلفی ذکر شده است و شهرت آن تنها مربوط به امروز نیست. حمدالله مستوفی جغرافی‌دان ایرانی در قرن چهاردهم میلادی در کتاب خود “نزهت القلوب” از این درخت به “درخت سدری با شهرت جهانی” یاد می‌کند. این عبارت کاملا به دور از اغراق است چون سرو ابرکوه شاهد شکوه امپراطوری پارسی، حکومت اسلام، حمله مغول و جنگ‌های فراوان دیگر بوده و قطعا شایسته تجلیل و ستایش است.

درختی که زمان مرگ شما را می‌داند!

تخمین زدن سن واقعی درخت سرخدار لنگرنیو در ولز تقریبا غیرممکن است چون این درخت تنه‌ای بسیار عجیب و پیچیده دارد و مرکز آن مشخص نیست اما احتمالا بین 4000 تا 5000 سال قدمت دارد. البته تنها چیز جالب درباره این درخت، سن آن نیست چون سرخدار لنگرنیو محل زندگی یک روح معروف ولزی به نام انگلیستور است که هر سال در مراسم هالووین زمان مرگ افرادی را که به کلیسای محل می‌روند پیش بینی می‌کند.  اگر به روح اعتقاد داشته باشید و علاقمند به دانستن زمان مرگ خود باشید می‌توانید در روز هالووین به کلیسا بروید و منتظر نام خود بمانید. این تجربه اگرچه ترسناک اما سوال برانگیز است، این که چرا باید کسی چنین کاری را انجام دهد و خود را دچار وحشت کند؟ در هر حال با شهرتی که این درخت دارد انجمن حفاظت از درختان بریتانیا، سرخدار لنگرنیو را به عنوان یکی از 50 درخت برتر بریتانیا انتخاب کرده است.

پیرترین درختانی که تاکنون شناخته شده اند

پیرترین موجود زنده جهان (به جز باکتری‌های سیبریایی و گیاهان خوشه‌ای) یک درخت عجیب و پیچ در پیچ واقع در کالیفرنیا است. این درخت که یک درخت کاج زبرمیوه است اما نامی برای آن انتخاب نشده است و مرکز تنه آن هم دقیقا معلوم نیست اما سن آن حدود 5000 سال تخمین زده می‌شود. کمی آن‌سو یک درخت معروف‌تر به نام “متوشالح” قرار گرفته است. متوشالح نام یک شخصیت در کتاب‌های مذهبی است که هزار سال عمر کرده است اما عمر او کمی بیشتر از یک پنجم عمر این درخت بوده است. متوشالح و درختان مجاور آن در یک جنگل کاج باستانی در کالیفرنیا زندگی می‌کنند که 3300 متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد و به ندرت در آن باران می‌بارد.

اما این درختان پیر چطور هزاران سال در این منطقه خشک دوام آورده‌اند؟ حقیقت این است که درخت کاج زبرمیوه یک درخت بسیار هوشمند است و محلی را برای رشد انتخاب می‌کند که گیاهان دیگر در آن دوام نمی‌آورند. در نتیجه با رقیبی برای خاک و آب خود روبرو نیست و می‌تواند به آرامی و پیوسته رشد کند. وقتی شرایط به شدت دشوار شود این درخت به خواب می‌رود و در فصل بارش مجددا بیدار می‌شود.