10 افسانه درباره فضا که فیلم‌های سینمایی در ذهن ما حک کرده‌اند
به دلیل جذابیت فضا و موضوعات مربوط به آن، این عالم مرموز و کمتر دیده شده مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته و داستان‌ها و فیلم‌های زیادی درباره آن نوشته شده است. فیلم‌های فضایی هیجان ورود به دنیایی ناشناخته را دوچندان می‌کنند و ظهور تکنولوژی مدرن CGI و فناوری فیلمبرداری، صحنه‌های سینمایی فوق‌العاده تماشایی را رقم می‌زند. اما سینمای هالیوود تصاویر و باورهای غلطی را هم درباره فضا در ذهن تماشاگران حک کرده است. در واقع، با تماشای اینگونه فیلم‌ها، بسیاری از ما احتمالاً برداشت و تصویری اشتباه از فضا در ذهنمان جای گرفته که با واقعیت همخوانی ندارد. اگر فیلمنامه‌نویسان درست قبل از نوشتن چرکنویس‌های خود، صحت و سقم این ادعا را به صورت آنلاین جستجو می‌کردند می‌توانستند تصویری بهتر و واقعی‌تر از فضا را به نمایش بگذارند. در ادامه با دیجی رو همراه باشید تا نگاهی به 10 افسانه درباره فضا که فیلم‌های سینمایی در ذهن ما حک کرده‌اند، بیندازیم.
10. انفجار در فضا
شاید برای بسیاری از افراد دیدن انفجاری بزرگ در فضا بر روی یک صفحه نمایش بزرگ و باکیفیت یکی از جذاب‌ترین صحنه‌های فیلم‌ها باشد. اما جدا از تماشای چنین صحنه فوق‌العاده‌ای، این که آیا از نظر علمی می‌تواند چنین اتفاقی بیفتد یا نه جای تامل دارد. انفجارهای زمینی – که فیلم‌های سینمایی از آن الهام می‌گیرند – به دلیل هوا و جاذبه به همان شکلی که در فیلم‌ها می‌بینیم رخ می‌دهند. هوا به عنوان عامل اکسیدکننده عمل می‌کند و فشار حاصل از این انفجار باعث می‌شود اجسام و ذرات به سمت بیرون پرتاب شده و دوباره رویه زمین بیفتند.
با این وجود، انفجار در فضا بسیار متفاوت و وحشتناک‌تر از چیزی که در فیلم‌ها می‌بینیم خواهد بود. علیرغم نبود هوا، آتش‌سوزی ایجاد می‌شود – زیرا بعضی از انواع سوخت ها مثل عامل اکسید کننده عمل می‌کنند (این آتش سوزی مثل آتش‌سوزی‌هایی که تاکنون دیده‌ایم نیست). این آتش‌سوزی به دلیل گرانش بسیار کم و عدم مقاومت هوا مانند یک گلوله آتش دائم بزرگ و بزرگتر می‌شود. چنین انفجاری برای سفینه‌های فضایی که در نزدیکی آن قرار دارند بسیار خطرناک است زیرا گلوله آتش تا زمانی که چیزی جلوی آن را نگیرد به گسترش خود ادامه خواهد داد!
9. سیاه‌چاله‌ها همه چیز را می‌بلعند!
در فیلم‌های سینمایی، سیاه‌چاله‌ها به صورت گرداب‌هایی جهنمی به تصویر کشیده شده‌اند که اگر در مجاورت آنها قرار بگیرید نمی‌توانید از آن فرار کنید، چرا که این سیاه‌چاله‌ها هرچیزی در نزدیکی خود را می‌بلعند. اما اگر توضیحات علمی ساده و ابتدایی درباره سیاه‌چاله‌ها را بخوانید متوجه می‌شوید که چنین تصوری غلط است. آنها هیچ تفاوتی با اجسام آسمانی دیگر در جهان ندارند زیرا میزان کشش سیاه‌چاله‌ها به طور مستقیم با جرم آنها ارتباط دارد.
جرم آنها نمی‌تواند چیزی بیش از اندازه خود را جذب کند. اگر فرض کنیم روزی خورشید با یک سیاه چاله هم اندازه آن جایگزین شود دست کم از نظر قانون جاذبه، هیچ چیز در منظومه شمسی تغییر نخواهد کرد زیرا خورشید از جهات دیگر از اهمیت خاصی برخوردار است. سیاه چاله هر چیزی که در نزدیکی افق رویداد خود باشد را می‌یلعد اما اثر گرانشی معمولی بر چیزهایی که خارج از شعاع آن هستند خواهند داشت.
8. کمربند سیارک‌ها متراکم و شلوغ است
سیارات داخلی و بیرونی منظومه شمسی با چیزی به نام کمربند سیارکی از هم جدا می شوند. همانطور که از نام این ناحیه مشخص است کمربند حلقه‌ای از سیارک‌ها و خرده‌سنگ‌ها است که دور خورشید می‌چرخند و کارگردان‌ها همیشه از آن در فیلم‌های خود استفاده کرده‌اند. معمولاً در فیلم‌ها، کمربند سیارکی به صورت ناحیه‌ای شلوغ نمایش داده می‌شود که با انبوهی از سنگ پوشیده شده و باید فضاپیما را به طور ماهرانه از بین آنها حرکت داده و به سمت دیگر رفت!
اگر همیشه کمربند سیارک را اینگونه تصور کرده‌اید باید بگوییم که تصویر ذهنی کاملاً غلطی از آن دریافت کرده‌اید. آسمان سیارک‌های موجود در کمربند به دلیل فاصله‌ای که با هم دارند بسیار شبیه به آسمان زمین است. در نتیجه احتمال برخورد فضاپیمایی که از این کمربند عبور می‌کند بسیار کم است و سیارک‌ها با فاصله‌ای بسیار زیاد و دور از هم قرار گرفته‌اند.
7. همه چیز درباره جنگ فضایی
طبیعی است که برای نمایش دادن جنگ‌های فضایی از نبردهای زمینی الهام بگیریم، زیرا این تنها منبع ما محسوب می‌شود. جنگ‌های فضایی در فیلم‌ها بسیار شبیه به جنگ‌هایی است که در فیلم‌هایی با مضمون جنگ جهانی دوم دیده‌ایم؛ با فضاپیماهایی که مانند هواپیماهای جنگی موجود در سیاره ما به جنگ با دشمن می‌روند. شاید این جنگ‌ها برای علاقمندان به فضا بسیار جذاب به نظر برسند اما آنها بر اساس مستندات و واقعیت‌های علمی ساخته نشده‌اند. جنگ فضایی واقعی شبیه به فیلم‌ها نخواهد بود. در فیلم‌ها کشتی‌های جنگی به جای رعایت اصول آیرودینامیک، با هدف کاهش اثرات افت فشار و مقاومت در برابر تشعشعات طراحی شده‌اند. همچنین تاکتیک‌های معمول نبرد هوایی در سیاره زمین، در فضا به درد نمی‌خورد. هرچند استراتژی کلی نبرد جنگی ممکن است ثابت باشد، چگونگی حرکت و مانور جنگنده‌ها در یک نبرد فضایی واقعی هنوز مبهم و ناشناخته است.
6. خورشید رنگ زرد است چون می‌سوزد!
علیرغم اینکه خورشید عاملی حیاتی برای بقای انسان روی کره زمین است اما هنوز اکثر ما با نحوه کار آن آشنا نیستیم. علاوه بر این، بر این اساس که خورشید دائما در حال تولید گرما و در نتیجه در حال سوختن است باور کرده‌ایم که رنگ آن زرد است و همچنین ظاهری شبیه آتش دارد. همه‌ی این‌ها نشان می‌دهد که ما دقیقا نمی‌دانیم چه چیزی باعث می‌شود خورشید آنقدر گرما تولید کند.
اما خورشید به هیچ وجه زردرنگ نیست و فقط از دور اینگونه به نظر می رسد زیرا جو زمین به آن رنگ زرد میبخشد. نور خورشید به رنگ سفید شفاف است. مهمتر از همه، خورشید به هیچ وجه آنطور که فکر می‌کنیم نمی‌سوزد. در واقع، خورشید فقط گرما تولید می‌کند و گرمای آن هم از واکنش‌های همجوشی مولکول‌های مختلف در هسته آن ناشی می‌شود.
5. سیارات دور منظومه خورشیدی ثابتی می‌چرخند
هنگامی که ما به منظومه‌های خورشیدی مختلف جهان می‌اندیشیم آنها را دقیقاً مانند منظومه خورشیدی خودمان تصور می‌کنیم. یک ستاره ثابت در مرکز وجود دارد و اجسام آسمانی مختلفی فارغ از اندازه هایشان، در اطراف آن حول یک مدار ثابت می‌چرخند. در حالی که این قضیه درباره همسایه کیهانی ما صدق می‌کند اما در منظومه‌ای خورشیدی که بیشتر از یک سیاره به بزرگی مشتری داشته باشد، چرخش سیارات بسیار متفاوت بوده و احتمالاً ستاره مرکزی هم در حال حرکت خواهد بود.
جاذبه نیرویی دو طرفه است. خورشید زمین را به سمت خود جذب می‌کند و در مقابل زمین هم خورشید را به سمت خود می‌کشد. اما ما متوجه آن نمی‌شویم زیرا اثر گرانشی زمین در مقایسه با خورشید ناچیز است با این وجود، قرار نیست در مورد سیارات بزرگتر هم اینگونه باشد. در مورد مشتری و خورشید، آنها در واقع به دور یک نقطه در فضایی فراتر از سطح خورشید در گردش هستند. این تأثیر در منظومه‌هایی با سیارات بزرگتر از مشتری مشهودتر خواهد بود.
4. اشعه‌های لیزر مرئی هستند
در فیلم‌های علمی-تخیلی از سلاح‌های لیزری به منظور جنگ و نبرد استفاده می‌شود. اکنون که کم کم به دوران استفاده از آنها در میدان‌های نبرد زمینی نزدیک می‌شویم لازم است بدانید که این سلاح‌ها تا حدی با چیزی که در فیلم‌ها می‌بینید تفاوت دارند. در حقیقت، پرتو لیزر یک انرژی متمرکز است که در میدان نبرد کارکردهای مختلفی دارد و البته کارگردان‌های فیلم‌های فضایی هم بارها و بارها از آن استفاده کرده‌اند. با وجود این، برخلاف فیلم‌ها، پرتوهای لیزر در فضا کاملا نامرئی هستند (مگر اینکه پرتو آن دقیقا به چشم شما بخورد) زیرا هیچ ذره‌ای برای منعکس کردن نور آنها وجود داشته باشد.
3. بی وزنی
بسیاری معتقدند که در صورت سفر به فضا بی‌وزنی را تجربه می‌کنید زیرا جاذبه‌ای در آنجا وجود ندارد. بسیاری از فیلم‌ها و آثار تخیلی به صحت این ادعا اعتبار می‌بخشند و انتشار ویدئوهای افرادی که در فضا شناور هستند این باور را القا می‌کنند که آنها واقعاً در فضا وزنی احساس نمی‌کنند.
اما واقعیت این است که فضانوردان تنها زمانی که در یک مدار و به دور جسمی بزرگتر قرار گرفته باشند، احساس بی‌وزنی می‌کنند. به عنوان مثال این اتفاق در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) رخ می‌دهد. غیر از این، شما همیشه تحت تأثیر جاذبه قرار دارید هرچقدر هم مقدار جاذبه بسیار ضعیف باشد وزن خود را احساس می‌کنید. شما هرگز در فضا احساس بی وزنی نمی‌کنید مگر اینکه در حالت حرکت دائمی پیرامون یک سیاره یا چیزی دیگر مانند ISS قرار بگیرید. هنوز معلوم نیست که چرا فیلم‌ها فضا را به عنوان یک محیط بدون جاذبه به مردم معرفی می‌کنند زیرا جاذبه در همه جای فضا وجود دارد.
2. صدا در فضا
این باور که شما می‌توانید صدای انفجارهایی که در فضا اتفاق می‌افتد را بشنوید، از فیلم‌های فضایی یک قرن اخیر ناشی می‌شود. به دلیل نبود هوا و در نتیجه نبود مولکول‌هایی که بخواهند ارتعاش کنند، امواج صوتی در فضا پخش نمی‌شوند. از این نظر باید خوشحال باشیم زیرا اگر چنین اتفاقی رخ می‌داد باید همیشه صداهای مهیب و وجشتناک انفجارهایی را که مثلاً دائما در سطح خورشید اتفاق می‌افتند، تحمل می‌کردیم.
1. هیچ‌چیز در جهان سرعتی بیشتر از نور ندارد
شاید شما هم فکر می‌کنید که چیزی سریع‌تر از سرعت نور وجود ندارد. نور در خلاء با سرعت تقریبی 300 هزار کیلومتر بر ثانیه حرکت می‌کند. اما بد نیست بدانید که این سرعت هنگام عبور از مواد مختلف کاهش پیدا می‌کند. به عنوان مثال، سرعت نور هنگام عبور از آب 25 درصد و هنگام عبور از الماس 59 درصد کاهش می‌یابد. در نتیجه، این سرعت تغییر پیدا کرده و همچنین باید بدانید که دست کم یک چیز در جهان سرعتی بیشتر از نور دارد: سرعت انبساط جهان. از نظر دانشمندان جهان با سرعتی بیشتر از نور انبساط می‌یابد. میزان سرعت انیساط هم متناسب با فاصله‌ای است که از اجرام مختلف داریم؛ یعنی هر چه یک جرم آسمانی دورتر از ما باشد سرعت انبساط آن (دور شدنش از ما) هم بیشتر خواهد بود. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که چیزهای بیشتری وجود دارد که می‌توانند سرعت نور را به چالش بکشند. تنها کاری که باید انجام دهیم این است که آنها را پیدا کنیم.
