به‌کارگیری اسکن ام‌آر‌آی در درمان افسردگی

این روش که تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال (تی‌ام‌اس) نامیده می‌شود، معمولا در جلساتی طی چهار تا شش هفته ارائه می‌شود و زمانی که از ام‌آر‌آی استفاده می‌شود مزایای آن ممکن است تا چند ماه تمدید شود تا اطمینان حاصل شود که در هر جلسه همان ناحیه از مغز هدف قرار می‌گیرد.

تیم انجام‌دهنده کارآزمایی «برایت‌مایند» پیش از شروع تی‌ام‌اس، از بیماران یک اسکن ام‌آر‌آی گرفت که این به پژوهشگران امکان داد تا مکان‌هایی را که سیستم‌های مختلف مغز درگیر در افسردگی با هم منطبق می‌شوند، هدف قرار دهند.

اسکن دوم ۱۶ هفته پس از نخستین جلسه تی‌ام‌اس گرفته شد و برای کمک به درک نحوه پاسخ بیمار به درمان، مواد شیمیایی موجود در مغز را بررسی کرد. در این کارآزمایی از مسیریابی عصبی که سیستم ردیابی رایانه‌ای برای انجام تی‌ام‌اس با به کارگیری نور است، استفاده شده است.

ریچارد موریس، استاد روانپزشکی در دانشگاه ناتینگهام، گفت: «حالت ایده‌آل این است که زمانی که افراد برای جلسه تی‌ام‌اس می‌آیند، دقیقا در همان مکان از مغز خود، تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال شوند، اما این اتفاق به‌ندرت رخ می‌دهد.»

«این روش برای اندازه‌گیری نقطه تحریک از نخستین باری که بیمار درمان می‌شود، از نور هر دو لاله گوش و بالای بینی استفاده می‌کند.»

حدود ۲۵۵ نفر در این آزمایش شرکت کردند و ۲۰ جلسه تی‌ام‌اس را گذراندند. مشخص شد که تی‌ام‌اس هدفمند سبب «پیشرفت‌های قابل‌توجهی» در شدت افسردگی و اضطراب بیماران و موجب عملکرد و کیفیت زندگی بهتر در طی ۲۶ هفته شده است. سرپرست مرکز اختلالات خلقی در موسسه سلامت روان افزود: «ام‌آر‌ای، محل تحریک را شخصی‌سازی می‌کند و سپس رهیاب‌ عصبی مطمئن می‌شود که در هر جلسه درمانی، ناحیه یکسانی تحریک می‌شود.»

«این سبب کاهش پراکندگی و نوسانات در تحریک در هر جلسه می‌شود. از آنجایی که می‌توان پالس مغناطیسی را متمرکز کرد، معمولا فقط عوارض جانبی جزئی و کوتاه‌مدت وجود دارد و فرد می‌تواند بلافاصله پس از بازگشت از بیمارستان، به فعالیت‌های روزانه خود بازگردد.»

پژوهشگران گفتند بیش از دو سوم بیماران به این درمان پاسخ دادند و یک پنجم بیماران به سمت بهبودی رفتند و در فاز بهبودی باقی ماندند. پروفسور موریس نتایج منتشر‌شده در نیچر مدیسین را «دلگرم‌کننده» توصیف کرد.

او گفت: «با توجه به اینکه این بیماران به دو اقدام درمانی پیشین پاسخ نداده‌اند و به‌طور میانگین هفت سال بیمار بوده‌اند، گرفتن چنین میزان پاسخ چشمگیر و یک پنجمی که پاسخ پایدار دارند واقعا دلگرم‌کننده است.»

«بیمارانی که به این درمان پاسخ دادند توانستند در مقایسه با شرایط پیشین خود با دست‌کم یک یا دو درمان در سال، کمابیش خوب بمانند.»

«تغییراتی که ما شاهد آن بودیم، نه‌تنها در کاهش علائم افسردگی آن‌ها، بلکه به قدری گسترده بود که تمرکز، حافظه، اضطراب و به دنبال آن، کیفیت زندگی آن‌ها را بهبود بخشد.»

کارآزمای برایت‌مایند را موسسه ملی تحقیقات سلامت و مراقبت (ان‌آی‌اچ‌آر) و شورای تحقیقات پزشکی (ام‌آرسی) تامین مالی کردند.

پروفسور دنی مک‌آولی، مدیر علمی برنامه‌های موسسه ملی تحقیقات سلامت و مراقبت، گفت: «این یافته‌های مهمی است که نشان می‌دهد این روش جدید می‌تواند برای بیماران مبتلا به افسردگی شدید که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند، به‌شدت مفید باشد.»