نقد و بررسی سریال ۱۸۹۹ | حال نتفلیکس خوب است؟

سریال ۱۸۹۹ اثر جدید سازندگان سریال Dark پس از مدت‌ها انتظار از نتفلیکس پخش شد و در نهایت با حواشی بسیاری نیز همراه بود.

پس از موفقیت‌های فراوان سریال Dark و محبوبیت این سریال در بین اهالی و دوستداران سینما، سازندگان این سریال تصمیم به ساخت اثر دیگری با سبک و شیوه مشابه داشتند.

از مدت‌ها قبل بحث ساخت این سریال وجود داشته و پس از مدت‌ها انتظار فصل اول آن توسط نتفلیکس پخش شد.

در حالی که همگی در انتظار اعلام تاریخ پخش فصل دوم سریال ۱۸۹۹ بودند، نتفلیکس در خبری عجیب اعلام کرد که پخش این سریال پس از یک فصل کنسل شده و فصول بعدی آن منتشر نخواهند شد.

خبری بسیار عجیب و شوکه‌کننده که شاید هیچ یک از مخاطبین و طرفداران این سریال احتمال آن را نمی‌دانند و این اتفاق به ناامیدی بسیار بزرگی برای آن‌ها بدل شد. در واقع نتفلیکس تصمیم به کنسل کردن یکی از پر پتانسیل‌ترین سریال‌های خود گرفته است.

این خبر باعث شد تا کمپین‌های مختلفی توسط طرفداران سریال برای درخواست از سرگیری ساخت و پخش این سریال شکل بگیرد اما تا این لحظه تغییری در این تصمیم ایجاد نشده و فعلا به طور رسمی سریال ۱۸۹۹ کنسل شده و فصل دیگری نخواهد داشت.

از این رو بحث نقد و بررسی این سریالِ کنسل شده کمی دشوار بوده و نوشتن درباره آن کمی عجیب است. اما با این حال سعی داریم تا نگاهی به فصل اول و هشت قسمت ابتدایی این سریال داشته باشیم. با توجه به این نکته که این اثر هرگز کامل نشده و فرصت ارائه تمام و کمال خود را نداشته است.

۱۸۹۹ قصه‌ای را در یک کشتی مسافری به مقصد آمریکا روایت می‌کند. کشتی‌ای که انواع و اقسام مسافران در آن حضور داشته و هر کدام رازهای تاریک مختلفی داشته و برخی در حال فرار از گذشته و یا واقعیتی در زندگی خود هستند.

قصه ۱۸۹۹ از جایی عجیب می‌شود که یک کشتی گمشده که چهار ماه از ناپدید شدن آن می‌گذرد ناگهان پس از این همه مدت سیگنال‌هایی را به سوی کشتی در حال حرکت به سمت آمریکا ارسال می‌کند.

کاپیتان کشتی تصمیم می‌گیرد تا به مختصات سیگنال‌های ارسالی برود و پس از رسیدن به آنجا کشتی ناپدید شده را پیدا می‌کند. پس از آن اتفاقات عجیبی در بستر یک قصه سراسر راز رخ می‌دهند و سوالاتی در ذهن مخاطب کاشته می‌شود که سریال سعی در جواب دادن آن‌ها دارد.

سریال ۱۸۹۹ همان شیوه و روند مشابه سریال Dark را دنبال می‌کرد. اثری با فیلمنامه‌ای پیچیده و پر رمز و راز که دائما مخاطب را وادار به توجه و تمرکز زیاد بر روی روند اتفاقات قصه و شخصیت‌ها می‌کرد.

بزرگترین نقطه قوتی که سریال Dark از آن بهره می‌برد، فیلمنامه‌ای بسیار دقیق بود. فیلمنامه‌ای که در اوج پیچیدگی قصه، همواره روان بنظر رسیده و بعد تماشای قسمت پایانی سریال، موفق شده بود تا تکه‌های پازل را در ذهن مخاطب خود کامل کند و باید گفت که این اتفاق را به هنرمندانه‌ترین شکل ممکن رقم زد.

بنظر می‌رسد که سریال ۱۸۹۹ نیز قصد و نیتی مشابه داشته است. فیلمنامه‌ و قصه‌ای تو در تو از زاویه دید شخصیت‌های مختلف که به صورت قطره‌چکانی به مخاطب اطلاعات داده و تلاش داشت تا او را با اتفاقات موجود درگیر کند.

سریال ۱۸۹۹ در مجموع در فصل ابتدایی خود روند قصه‌گویی منسجمی را دنبال کرد. سریال به درستی پرسش‌هایی را در ذهن مخاطب ایجاد کرده و سپس تلاش کرد تا قسمت به قسمت با تمرکز بر روی هر شخصیت، آن‌ها را پاسخ دهد و حتی به عنوان یک سریال کنسل شده قصه‌ای با شروع، میانه و پایان برای فصل اول خود داشت.

تقریبا در دو قسمت ابتدایی تمام مسئله مطرح شده است و پس از آن در قسمت‌های باقی‌مانده سریال مشغول توضیح بیشتر و شفاف‌سازی بیشتر قصه خود است.

اما تفاوتی که بین سریال ۱۸۹۹ با سریال Dark وجود داشت، کمی مبهم‌تر بودن اتفاقات سریال ۱۸۹۹ بود. شاید در سریال Dark با وجود پیچیدگی‌های موجود، قصه کمی سرراست روایت شده و مخاطب از کلیات قضیه باخبر است و از همان قسمت دوم کامل ماجرای اصلی را می‌داند.

اما در ۱۸۹۹ این اتفاق کمی دیرتر رخ می‌دهد و تا مدتی شاید روند قصه برای مخاطب گنگ باشد. در واقع سریال تلاش داشت تا بسیار آرام روند خود را طی کند و این موضوع ممکن است باعث خستگی برخی مخاطبان شده باشد.

مخاطبانی که قسمت به قسمت سریال را دنبال کرده و شاید تا قسمت پنجم و نیمی از فصل اول هنوز دقیقا نمی دانستند که با چه چیزی روبرو هستند و اصطلاحا اتفاق بزرگی در فیلمنامه تعیین نشده بود تا سرنخی جذاب برای دنبال کردن به مخاطب بدهد.

اما در نهایت روند توضیح قصه و پرده‌برداری از رازهای آن به شکل درستی اتفاق افتاده و به جمع‌بندی نسبی رسید.

گرچه که کلیات روند قصه برای مخاطب روشن است، اما سوالات بسیار زیادی همچنان در روند قصه و در فیلمنامه بدون پاسخ باقی می‌مانند. سوالاتی که احتمالا بنا بود تا در فصول آینده به آن‌ها پاسخ داده شود اما متاسفانه تا این لحظه با کج سلیقگی نتفلیکس، مخاطب از این پاسخ‌ها محروم شده است.

یکی از موارد قابل توجه در سریال ۱۸۹۹ تعدد شخصیت‌های آن می‌باشد. تعداد شخصیت‌های موجود در قصه که سریال بر روی آن‌ها مانور می‌دهد کمی زیاد هستند و صحبت کردن آن‌ها با زبان‌های مختلف نیز بر این حس افزوده است.

به طور مثال یک سوال مهم در مورد فیلمنامه ۱۸۹۹ می‌تواند مربوط به تعدد نژادی باشد. به چه دلیلی شخصیت‌‌های سریال لزوما از کشورهای مختلف بوده‌اند؟ جواب چنین سوال‌هایی شاید در فصول بعدی آن نهفته بوده است.

در سریال Dark شخصیت‌های اصلی که مانور بر روی آن‌ها باشد تعداد کمی بوده و سایر شخصیت‌ها با هدف پر کردن فیلمنامه و تکمیل قصه به بهترین شکل به کار گرفته می‌شدند.

اما در ۱۸۹۹ این موضوع چندان حس نمی‌شد. تعداد زیادی شخصیت وجود داشت که دلیل وجود آن‌ها چندان قابل درک نبود و آن میزان دقتی که در نقش و تاثیر شخصیت‌ها در قصه سریال Dark وجود داشت در ۱۸۹۹ دیده نمی‌شد.

در واقع بسیاری از شخصیت‌ها با وجود آنکه وقت خوبی برای معرفی به آن‌ها اختصاص داده می‌شد، اما همچنان تک بعدی بوده و نقش آن‌ها در قصه نامعلوم بود. هر کدام رازهایی دارند اما تاثیر گذشته و رازهای آن‌ها آن تاثیری که باید را بر روند قصه ندارد و سوال بزرگ آنجا بود که دلیل وجود این تعداد شخصیت و تمرکز بر روی همه آن‌ها چیست؟

این نیز سوال دیگری است که نمی‌توانیم جواب آن را پیدا کنیم. قضاوت درباره این موضوع دشوار است چرا که شاید سریال برنامه‌های بسیار مهمی برای تک تک شخصیت‌های خود در فصول بعدی داشت اما فرصت ارائه آن را پیدا نکرده است.

همانطور که در ابتدا گفته شد این ایراد به فصل اول سریال وارد است اما از آنجا که هرگز از ادامه روند سریال خبر نداریم قضاوت درباره آن چندان درست نیست.

سریال ۱۸۹۹ اثری با فیلمنامه‌ای منسجم بود که در حالت تکمیل شده خود می‌توانست بیش از این دقت خود را نشان دهد.