نقد و بررسی فیلم فسیل | پرفروشترین فیلم سینمای ایران
نقد و بررسی فیلم فسیل | پرفروشترین فیلم سینمای ایران
فیلم فسیل اثر پر سر و صدا و پر مخاطب این روزهای سینمای ایران میباشد که در ژانر کمدی و با حضور چند نام آشنا ساخته شده است.
فیلم فسیل با استقبال عجیب پس از رکود سینماها روبرو شد و هماکنون نیز پس از ماهها اکران، حجم زیادی از فروش سینمای ایران را در اختیار دارد.
این فیلم در اکران چند ماهه خود که هنوز نیز ادامه دارد موفق شد تا به پر فروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران تبدیل شود. گرچه که برای صحبت درباره پر فروشترین فیلم، باید بهای هر بلیط را نیز در نظر گرفت، اما فعلا از نظر رقم و عدد، فیلم فسیل با بلیط شصت هزار تومانی بیشترین فروش تاریخ را داشته است.
البته که این فیلم از نظر تعداد مخاطب نیز شرایط خوبی داشته و اکنون پنجمین فیلم پر مخاطب سینمای ایران محسوب میشود.
فیلم فسیل را کریم امینی ساخته است. امینی پیش از این فیلمهای دشمن زن را در سال ۹۶ و گربه سیاه را در سال ۹۸ کارگردانی کرده بود.
پس از این دو فیلم او دست به ساخت فیلم فسیل زده است و پس از آن نیز فیلم شهر هرت را ساخته که هماکنون نیز همزمان با فسیل در حال اکران میباشد.
فیلم فسیل از نظر اسامی بازیگران نیز وضعیت خوبی دارد. افرادی مثل بهرام افشاری، هادی کاظمی، الناز حبییی، ایمان صفا و الهه حصاری در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند.
فسیل داستان سه دوست را روایت میکند. دوستانی که پیش از انقلاب با یکدیگر یک گروه موسیقی را تشکیل دادهاند که به تازگی معروف شده و در حال پا گرفتن میباشد. این گروه سه نفره شامل اسی با بازی بهرام افشاری، سعید با بازی هادی کاظمی و صفا با بازی ایمان صفا میباشد.
این گروه در مسیر شهرت و معروفیت خود با چالشهایی روبرو میشوند که تلاش میکنند آنها را از سر راه خود بردارند و درست در زمانی که بنظر میرسد نوبت موفقیت آنها رسیده است، همه چیز با به کما رفتن اسی و اتفاقات پس از آن در ایران خراب میشود.
اولین موضوعی که با تماشای فسیل به شدت جلب توجه میکند، مدت زمان طولانی آن است. فسیل یک فیلم یک ساعت و چهل و پنج دقیقهای است، در حالی که اصلا برای این مدت زمان برنامه ندارد.
در واقع فیلم فسیل بیش از توان خود کش آمده است که میتواند مخاطب را از جایی به بعد کلافه کند. فیلمنامه فسیل نه قصه و نه ایده مناسبی برای این مدت زمان دارد. بنابراین فیلم از جایی کمی خستهکننده میشود و مخاطب در انتظار پایان آن مینشیند. این احساس طولانی بودن فیلم دلایل زیادی دارد.
فیلم فسیل در واقع به دو بخش تقسیم میشود. بخش اول اتفاقات قبل از انقلاب و به کما رفتن اسی را روایت میکند و بخش دوم اتفاقات پس از آن را.
در لحظاتی که فیلم قبل از انقلاب را روایت میکند، با یک فاجعه روبرو هستیم. فیلم ابدا موفق به ترسیم یک ایران قبل از انقلاب نیست و لحظهای حس تماشای آن را به مخاطب نمیدهد. مصنوعی بودن آن به شدت آزاردهنده است.
علاوه بر این فیلم از نظر شوخیها و خنده گرفتن نیز وضعیت بدی در لحظات قبل از انقلاب خود دارد و سعی دارد با نام خوانندههای قدیمی بازی کند که این موضوع یک شوخی و کمدی نخنما و بسیار تکراری است. در مجموع بنظر میرسد فیلم برنامه خاصی برای قبل از به کما رفتن اسی نداشته است.
فسیل همچنین یک سوژه تکراری دارد. با وجود آنکه شاید ایده کلی فیلم ایده بامزهای باشد، اما فسیل از سوژه تکراری استفاده میکند. سوژه تفاوتهای قبل و بعد از انقلاب، حضور کمیته در سطح شهر و پارکها و عوض شدن شرایط، بارها و بارها در فیلمهای مختلف استفاده شده است.
فیلم نهنگ عنبر نیز به طور مثال از همین موارد استفاده کرده است. با این تفاوت که فیلم نهنگ عنبر سناریو داشته و مخاطب در حال دنبال کردن قصهای است اما در فسیل سناریو خاصی به معنای جدی کلمه وجود ندارد و ما شاهد سلسله اتفاقات روزمره اسی هستیم و همین دنبال نکردن خط داستانی خاص، یکی از دلایلی است که حس میکنیم فیلم طولانی است.
این یکپارچه نبودن در شیوه کارگردانی نیز به چشم میخورد. بهطوری که فیلم سکانسهای کوتاهی دارد که مدام با مات شدن تصویر پایان مییابند تا سکانس جدیدی آغاز شود.
فیلم تنها یک خط داستانی عشقی بین اسی و فرنگیس را دنبال میکند که به قدری نحیف و ناتوان است که کسی آن را جدی نگرفته و به آن اهمیتی نمیدهد.
بهرام افشاری ذاتا بامزه است، این موضوع ممکن است به دلیل ویژگی خاص اندام او باشد. او از این بامزگی خود در فیلم فسیل نیز استفاده کرده و به فیلم کمک زیادی کرده است.
در مجموع عملکرد بازیگران فیلم خوب و قابل قبول است. البته که الناز حبیبی در این دسته قرار نمیگیرد و شاهد یکی از بازیهای ضعیف او هستیم که این اتفاق شاید به دلیل شخصیت بسیار بد او در فیلم باشد.
فیلم پس از به کما رفتن اسی و اتفاقات ایران موفقتر از پیش از آن بوده و از این لحظه به بعد در لحظاتی موفق به خنده گرفتن از مخاطب میشود.
این خنده اغلب از موقعیتی کمدی حاصل میشود. موقعیتی که اسی در مرکز آن قرار داشته و تفاوتها و تناقضهای قبل و بعد از انقلاب بر روی زندگی او اثر گذاشته است.
اما برای خلق این موقعیت کمدی نیز چندان تلاشی رخ نداده است و این تناقض در تاریخ ایران بوده است که همانطور که گفته شد بارها از این سوژه استفاده شده است.
برای فیلمی مثل فسیل که سناریو خاصی نداشته و به صورت آیتمی در حال خنده گرفتن از مخاطب است، باید تعدادی شوخیهای بالای بیشتری وجود داشته باشد.
شوخیهایی که در لحظاتی اجازه نفس کشیدن به مخاطب را ندهند. درست مانند تماشای یک استندآپ کمدی. اما در فسیل بین دو شوخی خوب فاصله بسیار زیادی وجود دارد و از آنجا که با یک قصه یکپارچه طرف نیستیم، در فاصله بین این دو شوخی حوصله مخاطب سر میرود.
در مجموع فیلم فسیل یک اثر کمدی با سوژهای است که بسیار آن را دیدهایم. فیلم از نظر بازیگری موفق بوده اما از نظر فیلمنامه یک فیلم نزدیک به دو ساعته نیست.
فیلم یک قبل انقلاب فاجعه و یک بعد از انقلاب بهتر دارد که کمی آن را بالا کشیده و شوخیهای بهتری دارد که البته کم و بعضا تکراری هستند.
بنظر میرسد بیشترین عامل موفقیت فیلم فسیل، رکود عجیب سینمای ایران در شش ماه دوم سال گذشته میباشد و قطعا پاسخ به دو سوال کاملا روشن است.
آیا فسیل بهترین فیلم کمدی تاریخ ایران است؟ خیر!
و آیا فسیل شرایطی دارد که پر فروشترین فیلم سینمای ایران باشد؟ قطعا خیر!