نقد و بررسی فیلم Pearl | درامی اسلشر با طعم کلاسیک
نقد و بررسی فیلم Pearl | درامی اسلشر با طعم کلاسیک
جدیدترین اثر پر سر و صدای این روزهای کمپانی A24 فیلم Pearl نام دارد. کمپانی بسیار فعال این روزهای سینما بار دیگر به سراغ اثری در ژانر ترسناک و اسلشر رفته است.
فیلم Pearl با بازی میا گاث و کارگردانی تی وست اثری ترسناک و اسلشر میباشد که البته بیشتر به آثار درام شباهت دارد.
فیلم Pearl در حقیقت پیشدرآمدی بر فیلم ترسناک و اسلشر X 2022 میباشد. فیلمی که در ژانر خود نظر مثبت عده زیادی از مخاطبین و منتقدین را جلب کرد.موفقیتها و نظرات نسبت به فیلم X 2022 به گونهای بود که آنها تصمیم به ساخت پیشدرآمدی از آن فیلم در همین سال گرفتند.
فیلم X 2022 داستان عدهای جوان عاشق شهرت را روایت میکرد که به مزرعهای دورافتاده رفته بودند و در آنجا با زوج پیر عجیب و غریبی روبرو شدند. پیرزنی به نام پرل جنایات بسیاری وحشتناکی را در قبال آنها انجام داد.
حال در فیلم Pearl شاهد روایت زندگی آن پیرزن در دوران جوانی خود هستیم. فیلم Pearl قصهای را روایت میکند که سالها پیش از قصه فیلم X 2022 اتفاق افتاده است. قصه دوران جوانی و آرزوها و چالشهای پیرزن ترسناکی به نام پرل که در فیلم X 2022 به سادگی آدم میکشت.
اولین موضوع قابل توجه درباره این فیلم، تفاوت عمده و بسیار زیاد آن با فیلم X 2022 میباشد. با وجود آنکه فیلم Pearl پیشدرآمدی بر فیلم X 2022 میباشد، اما این دو فیلم کاملا از دو جهان متفاوت آمدهاند، لحن فیلمنامه و روایت متفاوتی دارند و در کل هیچ شباهتی به یکدیگر ندارند.
در فیلم X 2022، هدف ساخت یک اثر اسلشر همراه با دلهره و هیجان بود. در آن فیلم بنا نبود شخصیتپردازیهای عجیبی ببینیم یا قصه خاصی داشته باشیم. فیلم X 2022 تنها با هدف ایجاد دلهره ساخته شده بود و نکته مهم آن است که ادعای فراتر از این موضوع هم نداشت.
باید گفت فیلم X 2022 هر چقدر فیلمنامه معمولی و سادهای داشت اما در کارگردانی اثری بسیار قابل توجه بود. فیلم قصد ایجاد دلهره داشت و کارگردان به خوبی انجام این کار را با دوربینش بلد بود. او با جاگذاریهای دقیق دوربین خود تعلیق میساخت تا فیلم X 2022 کم و بیش در رسیدن به تنها هدف خود موفق باشد.
اما قصه فیلم Pearl کاملا متفاوت است. Pearl به جای آنکه یک اثر ترسناک اسلشر باشد که هدفش تنها ایجاد دلهره است، اثری است درام با کمی چاشنی اسلشر و البته نگاهی به سینمای کلاسیک، درباره زندگی دختری که به جنون میرسد و البته گاهی کاملا همذاتپنداری مخاطب را برمیانگیزد.
هر قدر که در فیلم X 2022 شاید فیلمنامه چندان موضوع مهمی نباشد، اما در فیلم Pearl فیلمنامه حرف اول را میزند. چرا که همانطور که گفته شد فیلم X 2022 ادعای خاصی جز ایجاد دلهره نداشت، اما فیلم Pearl حال با چالش بسیار بزرگتری مواجه است. بنابراین این دو اثر کاملا لحن متفاوتی با یکدیگر دارند.
همانطور که گفته شد فیلم Pearl نگاه بسیار زیادی به سینمای کلاسیک داشته است. از نوع موسیقی تا ارجاعات موجود در فیلم، تا نوع دوربینی که استفاده شده است. شاید دلیل این انتخاب، سال وقوع قصه باشد که همانطور که میدانید سال ۱۹۱۸ میباشد. کارگردان با استفاده از سبک کلاسیک سعی در فضاسازی بهتر فیلم داشته است.
در فیلم ارجاعات مشخصی به فیلمهایی مثل جویندگان جان فورد و حتی سینما پارادیزو تورناتوره وجود دارد. نمای آغازین فیلم مشابه نمای آغازین فیلم جویندگان جان فورد است. گرچه که در فیلم Pearl بیشتر یک تقلید بنظر میرسد چرا که در فیلم جویندگان، جان فورد برای نمای معروف از داخل به بیرون خود هدفی دارد اما در فیلم Pearl تنها یک نمای ابتدایی ساده است که به سرعت نیز به اتاق پرل کات میخورد. شاید بتوان با توجه به اتمسفر کلاسیک فیلم Pearl، آن را نوعی ادای احترام دانست.
همانطور که گفته شد در این فیلم نسبت به فیلم X 2022، فیلمنامه و شخصیتپردازی نیاز به وسواس و دقت بسیار بیشتری دارد که فیلم Pearl در این موضوع حیاتی، در بعضی موارد موفق بوده و در بعضی موارد ضعف دارد.
فیلم Pearl با سکانسی از رقصیدن پرل آغاز میشود. رقصیدنی که بلافاصله با ورود مادرش متوقف شده و او حتی بابت پوشیدن لباسش توسط پرل از او گله میکند. فیلم Pearl در همان ابتدا به سرعت قصه را میگوید. پرل دختری است عاشق رقص که مادری سختگیر با اخلاقها و دیسیپلین خاص خود در میان او و رویایش ایستاده است.
کمی بعد از این سکانس اما فیلم خیلی سریع اولین قتل پرل که البته مربوط به یک حیوان است را نشان میدهد. این موضوع از همان ابتدا القاکننده این حقیقت است که شما باید قبول کنید که پرل مشکل روانی دارد. در واقع این موضوع مانند یک فکت ثابت در طول فیلم جریان دارد که همین موضوع یکی از اشکالات فیلمنامه آن میباشد.
فیلمنامه و البته شخصیت پرل را میتوان به دو قسمت تقسیم کرد. یک قسمت، زندگی او را به عنوان فردی عادی نشان میدهد.
دختری که همسرش او را رها کرده و به جنگ رفته و او از خانه خود متنفر بوده و هرگز دوست ندارد تا آخر عمر در آنجا بماند. پرل میخواهد به جهان بیرون راه پیدا کرده و به یک ستاره و رقاص معروف در فیلمها تبدیل شود. او دختری است با زندگی سخت و مادری که هیچوقت او را قبول نداشته و همیشه به تندی با او برخورد میکند و البته پدری که عملا از کار افتاده است اما بنظر میرسد نزدیکترین فرد به پرل در زندگیاش باشد.
اما قسمت دوم فیلمنامه و شخصیت پرل به بخش روانی و جنون او مربوط میشود. او در کنار آن قصه و رویای هنری خویش، یک قصه دوم هم دارد که مربوط به جنایتکاری میباشد که به راحتی آب خوردن، آدم میکشد.
فیلم در بخش اول، یعنی مربوط به زندگی شخصی پرل عملکرد بسیار خوبی دارد. شخصیت او ساخته میشود، رویایش ترسیم میشود، ارتباط او با مادرش حس میشود و در جایی برای مخاطب مهم میشود که او به مادرش ثابت کند که همیشه درباره پرل اشتباه میکرده است. از طرفی او فردی تنها است که همسرش از او بسیار فاصله دارد و حتی زنده بودن یا نبودن او مشخص نیست، او به طور واضحی کمبود محبت دارد و در تمام این موارد میتواند شخصی سمپاتیک باشد.
اما در بخش مربوط به دیوانگی او، فیلمنامه عملکردی به خوبی بخش اول ندارد. در واقع همانطور که گفته خشونت او خیلی زود در فیلم به تصویر کشیده میشود. در واقع برعکس شخصیت رویاپردازش که در فیلم پلهپله شکل میگیرد، ما شاهد شکلگیری یک شخصیت خطرناک و به جنون رسیدن او نیستیم.
فیلم در واقع او را بدون هیچ پرداختی دیوانه نشان میدهد. در فیلمنامه، نقطه عطفی برای به جنون رسیدن او وجود ندارد. جایی که همه مسیرهای فیلمنامه با یکدیگر ترکیب شده و حال فوران کنند تا پرل به جنون رسیده و به یک قاتل تبدیل شود. او یک دعوای معمول همیشگی با مادرش دارد و ناگهان تبدیل به موجودی خطرناک میشود.
بنابراین دیوانگی او ابدا ساخته و پرداخته نمیشود و از همان ابتدای فیلم با کشتن حیوانات در او وجود دارد و این موضوع باعث یکنواختی قصه و فیلمنامه در بُعد مربوط به دیوانگی پرل میشود. این موضوع در حالی است که شاید برای مخاطبی که فیلم X 2022 را تماشا کرده است، مهمترین موضوع جالب توجه، نحوه تبدیل شدن پرل به آن پیرزن جانی باشد. اما این لحظه و توالی در فیلمنامه وجود ندارد و به شکلی سطحی از آن گذر شده است.
میتوان گفت دیوانگی پرل و زندگی معمولی او دو روایت موازی هستند که هرگز به یکدیگر پیوند نمیخورند. او گاهی از یک دختر معصوم ناگهان به یک جانی تبدیل میشود اما این صرفا تغییر موضع شخصیت او است و به معنای پیوند بین این دو شخصیت نیست.
در واقع نقطه اتصالی بین این دو روایت و شخصیت گم شده است. نقطه اتصالی که باید در پرداخت و شاخ و برگ دادن پلهپله دیوانگی پرل، ساخته میشد. هر قدر که بر روی ساخت شخصیت رویاپرداز او کار شده است، شخصیت دیوانه او رها شده است.
سکانس بسیار خوب مونولوگ پرل (با بازی درخشان میا گاث) بر سر میز پس از آنکه تنها رویای خود را از بین رفته میبیند، خلاصهای از تمام چیزی است که در زندگی او گذشته است.
این سکانس بسیار کلیدی و مهم است چرا که اگر فیلمنامهی فیلم عملکرد ضعیفی میداشت، در آن صورت، تمام سکانس مونولوگ او تبدیل به جملاتی شعاری و بیمعنی میشد. اما زندگی و شخصیت او ترسیم شده است و به همین دلیل تمام جملات او قابل لمس است.
او حتی اشاره میکند که پدرش لیاقت مرگ را نداشته است. او از قتل همگی ابراز پشیمانی میکند اما از طرفی اظهار میکند که در هنگام انجام عمل قتل از آن لذت میبرده است، البته بجز پدرش.
کارگردان هرگز لحظه مرگ پدر پرل را برای مخاطب به تصویر نمیکشد، حال آنکه لحظه سوختن مادر در آتش و مرگ پسر جوان مسئول سینما را به وضوح و به شکلی دردناک به تصویر میکشد.
همانگونه که خود پرل اذعان دارد که از قتل پدرش لذت نبرده و او لایق این اتفاق نبوده است، بنابراین کارگردان نیز لحظه تقلا و عذاب او به هنگام خفه شدن را به تصویر نمیکشد.
در کل تی وست ثابت کرده که کارگرانی کاربلد است که هم اندازه نما و هم جای دوربین را به خوبی میشناسد. او همانگونه که در X 2022 دلهره و تعلیق ایجاد میکند در Pearl نیز موفق به انجام این کار میشود.
در سکانس پایانی او با فالوبک خود دلهره بسیار جذابی را ایجاد میکند. میتسی از خانه در فضایی آرام خارج میشود و دوربین او بدون کات، فالوبک کرده و همراه بازیگر عقب میآید، سپس پرل از پشت سر میتسی درب را باز کرده و به تعقیب میتسی میپرازد. تنها با یک حرکت دوربین و انتخاب درست میتوان دلهره ساخت که تی وست آن را به خوبی بلد است.
اما باید گفت که بازی میا گاث در فیلم Pearl درخشان است. او در فیلم X 2022 به سبب نوع روایت و نقشی که در اختیارش بود، چندان امکان به رخ کشیدن تواناییهای خود را نداشت. اما در فیلم Pearl او بازی بسیار خوبی دارد.
البته که بازی او نیز مثل فیلمنامه در مواقعی که او یک دختر معمولی سرخورده، افسرده و تشنه محبت میباشد، بهتر از لحظات مربوط به جنون او است. اما او بازی درست و شناخت دقیق خود از شخصیت پرل، آن دختر سرخوردهای که به هیچکدام از آرزوهایش نرسیده را به خوبی به تصویر میکشد.
در پایان باید گفت فیلم Pearl ابدا اثری ترسناک نیست و شاید همین دیده شدن واژه “ترسناک” در ژانر آن، باعث فریب عده زیادی شود، حال آنکه فیلم X 2022 یک اثر بسیار خشن و با ریتم سریع بوده است.
فیلم Pearl اثری درام و قصهگو است که از این نظر در تضاد کامل با X 2022 میباشد و صرفا به دلیل روانی بودن شخصیت اصلی فیلم، تعدادی صحنه خشن در آن وجود دارد.
Pearl قطعا اثری بینقص نیست اما فیلم ضعیفی هم نمیباشد، فیلم ایراداتی در فیلمنامه و شخصیتپردازی جنون پرل دارد که به اثر ضربه زدهاند. اما نقاط ضعف آن با نقاط قوت بسیاری پاسخ داده شدهاند و در ژانر خود در بین آثار خوب طبقهبندی خواهد شد.