9 اشتباه رایج در عکاسی و راه‌های جلوگیری از آن‌ها

هر عکاس تازه‌کاری هنگام گرفتن عکس دچار اشتباهاتی می‌شود. در این مقاله به بررسی 9 اشتباه رایج هنگام عکاسی می‌پردازیم تا بتوانید راحت‌تر تشخیص‌شان دهید و از تکرارشان جلوگیری کنید.

خط افق کج

در مکان زیبایی هستید و به غروب شگفت‌انگیز خورشید نگاه می‌کنید، در همین حال از فرصت استفاده می‌کنید و با خوشحالی چند عکس از این منتظره‌ی زیبا می‌گیرید. اما در هیجان چنین لحظه‌ای فراموش می‌کنید که بررسی کنید که خط افق در عکس‌هایتان تنظیم شده باشد و به این ترتیب تمام عکس‌هایتان با خط افق کج گرفته می‌شوند.

توضیح: نوردهی به درستی انجام شده اما متاسفانه تنظیم خط افق فراموش شده است.

با این حال، درست کردن چنین عکس‌هایی کار چندان سختی نیست. بیشتر برنامه‌های ویرایش عکس یا می‌توانند این کار را به صورت اتوماتیک برایتان انجام دهند یا ابزارهایی دارند که توسط آن‌ها بتوانید به صورت دستی عکس را کمی بچرخانید و خط افق را تنظیم کنید.

ابزار دیگری که در گرفتن عکس‌های بدون مشکل در این زمینه می‌تواند به شما کمک کند ابزار «خط افق مجازی» در دوربین‌ها است. این خط مجازی که در صفحه نمایش دوربین نمایان می‌شود، می‌تواند به شما کمک کند که خط افق را درست تنظیم کنید و سپس عکس بگیرید.

توضیح: خیلی از dSLR ها ابزاری برای تنظیم خط افق دارند که به حفظ ساختار عکس شما کمک می‌کند.

تنظیم نادرست تعادل رنگ سفید

عکس‌هایی که می‌گیرید بیش از حد گرم یا سرد به نظر می‌رسند؟ بعضی اوقات ممکن است به دلیل عدم توانایی دوربین در تشخیص تعادل رنگ سفید چنین عکس‌هایی ثبت شوند. تنظیم خودکار تعادل رنگ سفید (AWB) می‌تواند بهترین تنظیمات مربوط را تشخیص دهد اما در بیشتر مواقع بهتر است چنین مقداری را به صورت دستی و روی مقداری دیگر تنظیم کنید.

برای تنظیم این مقدار می‌توانید از تکه‌ای کارت سفید یا خاکستری استفاده کنید. تکه‌ای کاغذ سفید نیز می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد.

توضیح: تنظیم دستی تعادل رنگ سفید می‌تواند تاثیر زیادی در نتیجه‌ی نهایی داشته باشد.

در شرایط نوری مشابه شرایط نوری سوژه‌تان، عکسی از کارت بگیرید طوری که بیشتر فریم را در بر بگیرد. سپس به منوهای دوربین‌تان بروید و دنبال گزینه‌ای به عنوان custom white balance بگردید. عکسی که گرفته‌اید را انتخاب کنید و به عنوان custom reading در تنظیمات وارد کنید.

از حالا به بعد عکس‌هایی که در این محیط می‌گیرید طبیعی‌تر به نظر خواهند رسید. البته حواستان باشد که بعد از پایان کارتان تنظیمات تعادل رنگ سفید را به حالت خودکار بازگردانید.

همچنین عکاسانی که عکس‌هایشان را در حالت خام (raw) ثبت می‌کنند به راحتی می‌توانند بدون هیچ گونه افت کیفیتی، تعادل رنگ سفید را مرحله‌ی ویرایش عکس انجام دهند.

خمیدگی لنز

بعضی از لنزها، سوژه‌ها را عجیب و غریب نشان می‌دهند، یا عناصری ناخواسته مانند سایه و روشن‌های اضافی را به تصویر می‌افزایند، و باعث از بین رفتن رنگ و وضوح تصویر در گوشه‌های آن می‌شوند.

برای مثال، لنزهای واید، ژرفنمایی را تحریف می‌کنند و برای عکس‌هایی از نوع پرتره نامناسب‌اند. در چنین عکسی سوژه‌ی عکس به احتمال زیاد به صورت برآمده ثبت خواهد شد.

چندین راه برای حل مشکل خمیدگی لنز وجود دارد و اولین گام انتخاب لنزی با «فاصله‌ی کانونی عدسی» مناسب برای سوژه‌ی شما است. بسته به دوربین‌تان اصلاحات مورد نیاز می‌تواند به صورت خودکار هنگام ثبت تصاویر JPEG انجام شود.

بهینه‌ترین حالت برای اصلاح چنین مشکلاتی، تصحیح آن‌ها در زمان ویرایش عکس در برنامه‌ای مانند Adobe Lightroom است. lens profiles به شما کمک می‌کند تا خط‌ها را صاف کنید، سایه و روشن‌های اضافی و دیگر مشکلاتی همچون کج‌نمایی رنگی را از بین ببرید.

در Lightroom برای چنین کاری در ستون سمت راست، روی basic tab کلیک کنید تا باز شود. سپس روی Enable Profile Corrections کلیک کنید تا به صورت خودکار لنزی که عکس با آن گرفته شده تشخیص داده شود و تصویر بر اساس آن تصحیح شود.

توضیح: تب Lens Corrections در Lightroom.

همچنین می‌توانید تصحیح بر اساس lens profiles را توسط نرم‌افزارهای همراه دوربین‌تان نیز انجام دهید. کاربران Canon می‌توانند برای این کار از EOS Utility و کاربران Nikon از Capture NX استفاده کنند.

فوکوس نامناسب

اگر کار فوکوس را بر عهده‌ی فوکوس خودکار خود دوربین بگذارید خیلی راحت می‌تواند اشتباهی رخ دهد. بعضی اوقات دوربین شما نظر دیگری در مورد سوژه دارد و می‌خواهد که در نقطه‌ای پشت یا جلوی سوژه‌تان فوکوس کند.

توضیح: در این عکس سوژه در پس‌زمینه است، اما فوکوس خودکار پیش‌زمینه را به عنوان نقطه‌ی فوکوس انتخاب کرده است.

برای مطمئن شدن از اینکه سیستم دوربین‌تان نقطه‌ی فوکوس مناسبی را برای سوژه‌های ثابت انتخاب می‌کند می‌توانید از فوکوس خودکار تک نقطه‌ای استفاده کنید. چنین تنظیمی دوربین‌تان را وادار می‌کند که به جای محاسبه‌ی نقطه‌ی فوکوس از روی چندین نقطه، برای انتخاب فوکوس از نقطه‌ای که شما گفته‌اید استفاده کند.

چنین تنظیمی در دوربین‌های مختلف متفاوت است پس بهتر است از دفترچه‌ی راهنمای دوربین‌تان برای چنین کاری کمک بگیرید.

همچنین می‌توانید از «فوکوس توسط دکمه‌ی پشتی» استفاده کنید و تک نقطه‌ی فوکوس خود را در مرکز لنز قرار دهید.

اگر در حال گرفتن پرتره هستید، کمی وقت بگذارید و بعد از گرفتن عکس، فوکوس آن را بررسی کنید. از صفحه نمایش دوربین‌تان استفاده کنید و در نقطه‌ی فوکوس زوم کنید تا مطمئن شوید همه چیز در این نقطه واضح است. اگر دنبال افکت ویژه‌ای نیستید می‌توانید فوکوس خود را روی چشم‌های سوژه قرار دهید.

عکس‌ها واضح نیستند

عکسی بسیار خوب گرفته‌اید، ولی تنها مشکلش این است که به اندازه‌ای که می‌خواستید واضح نشده است. عدم وضوح عکس می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد: حرکت دوربین هنگام نوردهی، حرکت سوژه، یا انتخاب نقطه‌ی فوکوس اشتباه توسط دوربین.

توضیح: عکسی غیرواضح و گنگ، به دلیل لرزش دوربین در 1/15 ثانیه.

برای جلوگیری از تار شدن عکس‌ها می‌توانید راه‌های زیر را امتحان کنید:

• حساسیت ISO را بالا ببرید
• سرعت شاتر را بیشتر کنید. در حالت ایده‌آل، سرعت شاتر شما باید «1 تقسیم بر فاصله‌ی کانونی عدسی» باشد. اگر در حال عکس گرفتن با لنزی با فاصله‌ی کانونی 80mm و سنسور فول فریم هستید، سرعت شاترتان باید حداقل 1/80 ثانیه باشد. برای دوربینی با سنسور کراپ همچون APS-C، لنز 80 میلی‌متری معادل لنزی 120 یا 130 میلی‌متری است (80×1.5 یا 80×1.6 که 1.5 یا  1.6 معادل ضریب کراپ شدن است). پس در این حالت برای جلوگیری از لرزش عکس باید سرعت شاتری به اندازه‌ی حداقل 1/125 ثانیه را انتخاب کنید.
• در دوربین یا لنزتان قابلیت تثبیت تصویر را فعال کنید. به این ترتیب می‌توانید با سرعت شاتری کمی کندتر از آن‌چه بالا گفته شد عکس بگیرید.
• هر جا که ممکن است از سه‌پایه استفاده کنید.
• از عکس گرفتن با دیافراگم‌های خیلی پهن مانند f/1.8 اجتناب کنید، چنین کاری، مخصوصاً اگر فوکوس کاملاً درست نباشد، می‌تواند روی برداشتی که از وضوح عکس می‌شود تاثیرگذار باشد.

عکس‌ها حالتی تاریک و گرفته دارند

بعضی اوقات ممکن است عکس‌هایتان بسیار تاریک‌تر از صحنه‌ی واقعی به نظر برسند. چنین مشکلی معمولاً به این دلیل است که سنسور دوربین، سنجش نور محیط را به درستی انجام نداده و به این دلیل نوردهی کمتری را برای عکس انتخاب کرده است.

خوشبختانه حتی اگر نمی‌دانید چطور سنجش نور انجام دهید، می‌توانید به سادگی این مشکل را حل کنید. اسم این تکنیک «جبران سنجش نور (exposure compensation)» است. این مقدار را می‌توانید در حالت خودکار دوربین نیز تنظیم کنید.

توضیح: اولین عکس، با تنظیمات نوردهی خودکار دوربین گرفته شده است. دومین عکس که نوردهی به مراتب بهتری دارد با کمک «جبران سنجش نور» و مقدار +2EV گرفته شده است.

در دوربین دیجیتال SLR تان، دوربین کوچک‌تان، یا حتی در اپ دوربین گوشی هوشمندتان دنبال آیکنی با علامت به‌اضافه و منها بگردید: +/-

بعضی از دوربین‌ها نیز شاخص چرخانی دارند که با استفاده از آن می‌توانید مقدار «جبران سنجش نور» را تنظیم کنید. برای روشن‌تر شدن عکس‌ها این مقدار را مثبت کنید. و در مواقعی که تصویر بیش از آن‌چه که باید روشن است، می‌توانید با منفی کردن این مقدار تصویر را تاریک‌تر کنید.

توضیح: دوربینی با شاخص چرخان «جبران سنجش نور» مجزا.

ترکیب‌بندی

ترکیب‌بندی درست نکته‌ی مهمی در متعادل کردن عکس‌هایتان است، توسط قوانینی آزموده شده از ترکیب‌بندی درست، می‌توانید حس بهتری در عکس‌های خود ایجاد کنید.

ممکن است وسوسه شده باشید تا عکسی از سوژه‌تان بگیرید که سوژه را دقیقاً در وسط صفحه به نمایش بکشد، اما این کار همیشه منجر به خلق عکسی لذت‌بخش نخواهد شد.

توضیح: در این عکس، سوژه‌ی اصلی عکس روی یکی از خط‌های شبکه‌بندی قرار گرفته است.

یکی از آسان‌ترین قوانین ترکیب‌بندی که می‌توانید از آن استفاده کنید قانون یک‌سوم است. در این روش، عکس‌تان را به صورت افقی و عمودی توسط دو خط به سه قسمت تقسیم می‌کنید. برای خلق تصویری جالب‌تر می‌توانید سوژه‌ی خود را در نقاط برخورد این خط‌ها، یا روی هر خط قرار دهید.

بعضی از دوربین‌ها قابلیتی دارند که توسط آن می‌توانید شبکه‌ای از این چهار خط را برای استفاده‌ی آسان‌تر از قانون یک سوم روی صفحه نمایش بیندازید.

همچنین می‌توانید بعد از گرفتن عکس و در مرحله‌ی ویرایش، با کراپ کردن عکس خود این قانون را به اجرا بگذارید.

ویرایش بیش از اندازه

هدف از ویرایش درست عکس این است که نقاط قوت عکس بیشتر به چشم بیایند و به هیچ وجه نباید در راستای رسیدن به این هدف اغراق کرد. کنتراست بیش از حد، استفاده‌ی بیش از اندازه از clarity slider، و HDR بیش از حد، می‌تواند عکس شما را بیش از حد پر زرق و برق و زننده کند.

توضیح: به نظر بد می‌آید؟ شاید کمی بیش از اندازه افزایش وضوح و HDR استفاده شده است.

هر عکس متفاوت است، از اضافه کردن فیلترها و افکت‌های یکسان به همه‌ي عکس‌ها اجتناب کنید. برای مثال افزایش اشباع رنگ (saturation) در یک منظره‌ی طبیعی می‌تواند بسیار زیبا به نظر آید اما همین کار را با یک عکس پرتره انجام دهید و نتیجه را ببینید.

فراموش کردن چیزهای ابتدایی

از این به بعد می‌توانید ترکیب‌بندی، نوردهی و فوکوس را به درستی انجام دهید و این عالی است. اما حواستان باشد که به پیش‌نیازهای عکاسی نیز توجه کنید.

قبل از اینکه به ماجراجویی بعدی عکاسی‌تان بروید حواستان باشد که باتری دوربین خود را شارژ کنید و در صورت لزوم چند باتری اضافی به همراه داشته باشید. از کارت حافظه‌ی خود نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید و آن را فرمت کنید و قبل از خروج از خانه مطمئن شوید کارت حافظه را درون دوربین گذاشته‌اید.

در نهایت به یاد داشته باشید که درپوش لنز را بردارید. این اتفاق حتی حرفه‌ای‌ترین عکاسان را نیز گرفتار خود می‌کند، پس سعی کنید خیلی زود به این کار عادت کنید.